Syrynia

Artykuł

50°1′10″N 18°20′44″E

- błąd

39 m

WD

50°3'N, 18°19'E, 50°1'12.14"N, 18°20'45.49"E

- błąd

19530 m

Odległość

465 m

Syrynia
wieś
Ilustracja
Kościół parafialny
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

wodzisławski

Gmina

Lubomia

Wysokość

215 m n.p.m.

Liczba ludności (2008)

3 138

Strefa numeracyjna

32

Kod pocztowy

44-361[1]

Tablice rejestracyjne

SWD

SIMC

0216208

Położenie na mapie gminy Lubomia
Mapa konturowa gminy Lubomia, po prawej znajduje się punkt z opisem „Syrynia”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Syrynia”
Położenie na mapie powiatu wodzisławskiego
Mapa konturowa powiatu wodzisławskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Syrynia”
Ziemia50°01′10″N 18°20′44″E/50,019444 18,345556

Syrynia (niem. Syrin) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie wodzisławskim, w gminie Lubomia. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Na terenie tej miejscowości w okolicach kolonii Szpluchów i Dąbrowy (miejsce potocznie nazywane Czajką) powstała nowa miejscowość Nowe Nieboczowy, która jest odtworzoniem zlikwidowanej wsi Nieboczowy[2][3][4].

Części wsi

Integralne części wsi Syrynia[5][6]
SIMCNazwaRodzaj
0216214Buglowiecczęść wsi
0216220Dąbrowaczęść wsi
0216237Kampaczęść wsi
0216243Kopiecczęść wsi
0216250Nowy Światczęść wsi
0216266Szpluchówczęść wsi
0216272Wypandówczęść wsi

Historia

Osada syryńska pochodziła z VIII wieku; po raz pierwszy wymienia się Syrynię ok. 1303-1305 roku. Po wymarciu ostatnich Piastowiczów - w 1532 roku umiera Jan opolski - Księstwo raciborskie należy do Habsburgów. Ferdynand I sprzedaje w 1572 roku Syrynię wraz z innymi miejscowościami, szlacheckiej rodzinie Reiswic. W 1730 roku Eleonora von Bodenhausen pozbywa dóbr Grabówka, w tym wsi Syrynia, na rzecz Franciszka Leopolda hrabiego Lichnowskiego .

Z Syrynią wiąże się wiele legend. Jedna z nich mówi o grobie Zofii Eleonory von Bodenhausen ("Bordenowskiej pani"). Była ona jedyną kobietą rządzącą dobrami Grabówka. Według legendy Zofia Eleonora zażyczyła sobie, by po śmierci włożono jej ziemskie szczątki do prostej drewnianej trumny, a wóz zaprzęgnięty w białe woły miał wieźć trumnę i tam, gdzie woły trzeci raz same się zatrzymają – ma być pochowana. W polu między Syrynią i Grabówką znajduje się "Pomnik Bordenowskiej Pani" - powstały prawdopodobnie w miejscu grobowca Zofii Eleonory, zmarłej 12 kwietnia 1751 roku. Grobowiec ponoć został wybudowany dużo wcześniej, jako miejsce pochówku dla rodziny Reiswic. Pomnik ten ufundowała, na miejscu zniszczonego wcześniej grobowca rodzina Lichnowskich.

Syrynia jest prześlicznie położona na zboczach doliny nadodrzańskiej, otoczona od północy i południa lasami, malowniczo przechodząc na stawy "Wielikąt" i Lubomię. Nazwa wsi wywodzi się od staropolskiego słowary, to znaczy wilgotny i związany jest z położeniem osady nad mokrymi łąkami. W 1305 roku pisze się o budowie kościółka. Późniejszy drewniany kościół, wybudowany najprawdopodobniej około 1510 roku, został przeniesiony w 1938 roku do Parku Kościuszki w Katowicach.

Na granicy pól między Syrynią, Grabówką i Lubomią znajduje się zabytkowy kopiec graniczny usypany na nowo najprawdopodobniej w latach 1793-94. U podnóża kopca na wielkim kamieniu wyryto datę 1822 i napis "Lipa Zofii" (niem. Sophien Linde 1822), ponoć na pamiątkę Zofii Lichnowskiej. Jedno z podań mówi, że Szwedów w czasie wojen szwedzkich było tylu, iż każdy opuszczając te tereny, rzucił na pożegnanie szablą trochę ziemi i w ten sposób powstał kopiec. Od 1918 roku działa w Syryni Towarzystwo Śpiewu "ECHO" mające wielkie zasługi w krzewieniu tradycji śpiewaczych.

W czasie II wojny światowej, w 1945 roku przez Syrynię przechodziła linia frontu. Dokładna trasa fontu przebiegała pod lasem "Czajka", gdzie swoich pozycji broniło zaledwie 24 żołnierzy Wehrmachtu. Na Niemców napierały tutaj wojska radzieckie wspomagane przez bombowce amerykańskie. Front przesunął się stąd na zachód w kwietniu 1945. W czasie wojny w Syryni zmarło 30 cywilów (niektórzy umarli już po wojnie w wyniku chorób). Prócz tego, wielu mieszkańców Syryni zostało powołanych w czasie wojny na służbę. Na różnych frontach II wojny światowej zmarło łącznie 25 żołnierzy pochodzących z Syryni.

Zobacz

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1225 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. Wiadomości Zawiercie - NaszeMiasto.pl, zawiercie.naszemiasto.pl [dostęp 2017-11-26] (pol.).
  3. http://www.lubomia.pl/nieboczowy/_private/stowarzyszenie/zal1.pdf
  4. http://www.lubomia.pl/nieboczowy/_private/stowarzyszenie/zal3.pdf
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
POL gmina Lubomia COA.svg
Herb gminy Lubomia
POL Syrynia Kościół.jpg
Autor: D T G, Licencja: CC BY-SA 4.0
New church in Syrynia
Wodzisław County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Wodzisław County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.10 N
  • S: 49.89 N
  • W: 18.22 E
  • E: 18.62 E