System Cronquista

System Cronquista – system klasyfikacji roślin okrytonasiennych. Został opracowany przez amerykańskiego botanika Arthura Cronquista (1919-1992) i opublikowany w jego dziełach: An Integrated System of Classification of Flowering Plants (1981) i The Evolution and Classification of Flowering Plants (1968, 2. wyd. 1988).

System Cronquista dzieli rośliny okrytonasienne na dwie szeroko ujęte klasy: jednoliścienne (5 podklas) i dwuliścienne (6 podklas). System według opracowania z 1981 roku liczy 321 rodziny i 64 rzędy.

System ten zyskał dużą popularność i przez kilka dziesięcioleci był jednym z najczęściej używanych systemów klasyfikacji okrytonasiennych. Rozwój filogenetyki w ostatnich latach XX wieku i na początku XXI wieku obnażył brak związku wielu wyróżnionych taksonów z ich relacjami filogenetycznymi. Wśród 59 rzędów złożonych z dwóch i więcej rodzin (tj. nie będących taksonami monotypowymi), aż 44 nie miało charakteru monofiletycznego. Wśród 273 rodzin zawierających dwa lub więcej rodzajów, 81 nie było taksonami monofiletycznymi[1].

Klasa: Magnoliopsida – dwuliścienne

Diagram systemu Cronquista
  1. Podklasa: Magnoliidae
    1. Rząd: Magnoliales
      1. Winteraceae
      2. Degeneriaceae
      3. Himantandraceae
      4. Eupomatiaceae
      5. Austrobaileyaceae
      6. Magnoliaceae
      7. Lactoridaceae
      8. Annonaceae
      9. Myristicaceae
      10. Canellaceae
    2. Rząd: Laurales
      1. Amborellaceae
      2. Trimeniaceae
      3. Monimiaceae
      4. Gomortegaceae
      5. Calycanthaceae
      6. Idiospermaceae
      7. Lauraceae
      8. Hernandiaceae
    3. Rząd: Piperales
      1. Chloranthaceae
      2. Saururaceae
      3. Piperaceae
    4. Rząd: Aristolochiales
      1. Aristolochiaceae
    5. Rząd: Illiciales
      1. Illiciaceae
      2. Schisandraceae
    6. Rząd: Nymphaeales
      1. Nelumbonaceae
      2. Nymphaeaceae
      3. Barclayaceae
      4. Cabombaceae
      5. Ceratophyllaceae
    7. Rząd: Ranunculales
      1. Ranunculaceae
      2. Circaeasteraceae
      3. Berberidaceae
      4. Sargentodoxaceae
      5. Lardizabalaceae
      6. Menispermaceae
      7. Coriariaceae
      8. Sabiaceae
    8. Rząd: Papaverales
      1. Papaveraceae
      2. Fumariaceae
  1. Podklasa: Hamamelidae [sic: poprawnie Hamamelididae]
    1. Rząd: Trochodendrales
      1. Tetracentraceae
      2. Trochodendraceae
    2. Rząd: Hamamelidales
      1. Cercidiphyllaceae
      2. Eupteleaceae
      3. Platanaceae
      4. Hamamelidaceae
      5. Myrothamnaceae
    3. Rząd: Daphniphyllales
      1. Daphniphyllaceae
    4. Rząd: Didymelales
      1. Didymelaceae
    5. Rząd: Eucommiales
      1. Eucommiaceae
    6. Rząd: Urticales
      1. Barbeyaceae
      2. Ulmaceae
      3. Cannabaceae
      4. Moraceae
      5. Cecropiaceae
      6. Urticaceae
    7. Rząd: Leitneriales
      1. Leitneriaceae
    8. Rząd: Juglandales
      1. Rhoipteleaceae
      2. Juglandaceae
    9. Rząd: Myricales
      1. Myricaceae
    10. Rząd: Fagales
      1. Balanopaceae
      2. Ticodendraceae
      3. Fagaceae
      4. Nothofagaceae
      5. Betulaceae
    11. Rząd: Casuarinales
      1. Casuarinaceae
  1. Podklasa: Caryophyllidae
    1. Rząd: Caryophyllales
      1. Phytolaccaceae
      2. Achatocarpaceae
      3. Nyctaginaceae
      4. Aizoaceae
      5. Didiereaceae
      6. Cactaceae
      7. Chenopodiaceae
      8. Amaranthaceae
      9. Portulacaceae
      10. Basellaceae
      11. Molluginaceae
      12. Caryophyllaceae
    2. Rząd: Polygonales
      1. Polygonaceae
    3. Rząd: Plumbaginales
      1. Plumbaginaceae
  1. Podklasa: Dilleniidae
    1. Rząd: Dilleniales
      1. Dilleniaceae
      2. Paeoniaceae
    2. Rząd: Theales
      1. Ochnaceae
      2. Sphaerosepalaceae
      3. Sarcolaenaceae
      4. Dipterocarpaceae
      5. Caryocaraceae
      6. Theaceae
      7. Actinidiaceae
      8. Scytopetalaceae
      9. Pentaphylacaceae
      10. Tetrameristaceae
      11. Pellicieraceae
      12. Oncothecaceae
      13. Marcgraviaceae
      14. Quiinaceae
      15. Elatinaceae
      16. Paracryphiaceae
      17. Medusagynaceae
      18. Clusiaceae
    3. Rząd: Malvales
      1. Elaeocarpaceae
      2. Tiliaceae
      3. Sterculiaceae
      4. Bombacaceae
      5. Malvaceae
    4. Rząd: Lecythidales
      1. Lecythidaceae
    5. Rząd: Nepenthales
      1. Sarraceniaceae
      2. Nepenthaceae
      3. Droseraceae
    6. Rząd: Violales
      1. Flacourtiaceae
      2. Peridiscaceae
      3. Bixaceae
      4. Cistaceae
      5. Huaceae
      6. Lacistemataceae
      7. Scyphostegiaceae
      8. Stachyuraceae
      9. Violaceae
      10. Tamaricaceae
      11. Frankeniaceae
      12. Dioncophyllaceae
      13. Ancistrocladaceae
      14. Turneraceae
      15. Malesherbiaceae
      16. Passifloraceae
      17. Achariaceae
      18. Caricaceae
      19. Fouquieriaceae
      20. Hoplestigmataceae
      21. Cucurbitaceae
      22. Datiscaceae
      23. Begoniaceae
      24. Loasaceae
    7. Rząd: Salicales
      1. Salicaceae
    8. Rząd: Capparales
      1. Tovariaceae
      2. Capparaceae
      3. Brassicaceae
      4. Moringaceae
      5. Resedaceae
    9. Rząd: Batales
      1. Gyrostemonaceae
      2. Bataceae
    10. Rząd: Ericales
      1. Cyrillaceae
      2. Clethraceae
      3. Grubbiaceae
      4. Empetraceae
      5. Epacridaceae
      6. Ericaceae
      7. Pyrolaceae
      8. Monotropaceae
    11. Rząd: Diapensiales
      1. Diapensiaceae
    12. Rząd: Ebenales
      1. Sapotaceae
      2. Ebenaceae
      3. Styracaceae
      4. Lissocarpaceae
      5. Symplocaceae
    13. Rząd: Primulales
      1. Theophrastaceae
      2. Myrsinaceae
      3. Primulaceae
  1. Podklasa: Rosidae
    1. Rząd: Rosales
      1. Brunelliaceae
      2. Connaraceae
      3. Eucryphiaceae
      4. Cunoniaceae
      5. Davidsoniaceae
      6. Dialypetalanthaceae
      7. Pittosporaceae
      8. Byblidaceae
      9. Hydrangeaceae
      10. Columelliaceae
      11. Grossulariaceae
      12. Greyiaceae
      13. Bruniaceae
      14. Anisophylleaceae
      15. Alseuosmiaceae
      16. Crassulaceae
      17. Cephalotaceae
      18. Saxifragaceae
      19. Rosaceae
      20. Neuradaceae
      21. Crossosomataceae
      22. Chrysobalanaceae
      23. Surianaceae
      24. Rhabdodendraceae
    2. Rząd: Fabales
      1. Mimosaceae
      2. Caesalpiniaceae
      3. Fabaceae
    3. Rząd: Proteales
      1. Elaeagnaceae
      2. Proteaceae
    4. Rząd: Podostemales
      1. Podostemaceae
    5. Rząd: Haloragales
      1. Haloragaceae
      2. Gunneraceae
    6. Rząd: Myrtales
      1. Sonneratiaceae
      2. Lythraceae
      3. Penaeaceae
      4. Crypteroniaceae
      5. Thymelaeaceae
      6. Trapaceae
      7. Myrtaceae
      8. Punicaceae
      9. Onagraceae
      10. Oliniaceae
      11. Melastomataceae
      12. Combretaceae
    7. Rząd: Rhizophorales
      1. Rhizophoraceae
    8. Rząd: Cornales
      1. Alangiaceae
      2. Nyssaceae
      3. Cornaceae
      4. Garryaceae
    9. Rząd: Santalales
      1. Medusandraceae
      2. Dipentodontaceae
      3. Olacaceae
      4. Opiliaceae
      5. Santalaceae
      6. Misodendraceae
      7. Loranthaceae
      8. Viscaceae
      9. Eremolepidaceae
      10. Balanophoraceae
    10. Rząd: Rafflesiales
      1. Hydnoraceae
      2. Mitrastemonaceae
      3. Rafflesiaceae
    11. Rząd: Celastrales
      1. Geissolomataceae
      2. Celastraceae
      3. Hippocrateaceae
      4. Stackhousiaceae
      5. Salvadoraceae
      6. Aquifoliaceae
      7. Icacinaceae
      8. Aextoxicaceae
      9. Cardiopteridaceae
      10. Corynocarpaceae
      11. Dichapetalaceae
    12. Rząd: Euphorbiales
      1. Buxaceae
      2. Simmondsiaceae
      3. Pandaceae
      4. Euphorbiaceae
    13. Rząd: Rhamnales
      1. Rhamnaceae
      2. Leeaceae
      3. Vitaceae
    14. Rząd: Linales
      1. Erythroxylaceae
      2. Humiriaceae
      3. Ixonanthaceae
      4. Hugoniaceae
      5. Linaceae
    15. Rząd: Polygalales
      1. Malpighiaceae
      2. Vochysiaceae
      3. Trigoniaceae
      4. Tremandraceae
      5. Polygalaceae
      6. Xanthophyllaceae
      7. Krameriaceae
    16. Rząd: Sapindales
      1. Staphyleaceae
      2. Melianthaceae
      3. Bretschneideraceae
      4. Akaniaceae
      5. Sapindaceae
      6. Hippocastanaceae
      7. Aceraceae
      8. Burseraceae
      9. Anacardiaceae
      10. Julianiaceae
      11. Simaroubaceae
      12. Cneoraceae
      13. Meliaceae
      14. Rutaceae
      15. Zygophyllaceae
    17. Rząd: Geraniales
      1. Oxalidaceae
      2. Geraniaceae
      3. Limnanthaceae
      4. Tropaeolaceae
      5. Balsaminaceae
    18. Rząd: Apiales
      1. Araliaceae
      2. Apiaceae
  1. Podklasa: Asteridae
    1. Rząd: Gentianales
      1. Loganiaceae
      2. Retziaceae
      3. Gentianaceae
      4. Saccifoliaceae
      5. Apocynaceae
      6. Asclepiadaceae
    2. Rząd: Solanales
      1. Duckeodendraceae
      2. Nolanaceae
      3. Solanaceae
      4. Convolvulaceae
      5. Cuscutaceae
      6. Menyanthaceae
      7. Polemoniaceae
      8. Hydrophyllaceae
    3. Rząd: Lamiales
      1. Lennoaceae
      2. Boraginaceae
      3. Verbenaceae
      4. Lamiaceae
    4. Rząd: Callitrichales
      1. Hippuridaceae
      2. Callitrichaceae
      3. Hydrostachyaceae
    5. Rząd: Plantaginales
      1. Plantaginaceae
    6. Rząd: Scrophulariales
      1. Buddlejaceae
      2. Oleaceae
      3. Scrophulariaceae
      4. Globulariaceae
      5. Myoporaceae
      6. Orobanchaceae
      7. Gesneriaceae
      8. Acanthaceae
      9. Pedaliaceae
      10. Bignoniaceae
      11. Mendonciaceae
      12. Lentibulariaceae
    7. Rząd: Campanulales
      1. Pentaphragmataceae
      2. Sphenocleaceae
      3. Campanulaceae
      4. Stylidiaceae
      5. Donatiaceae
      6. Brunoniaceae
      7. Goodeniaceae
    8. Rząd: Rubiales
      1. Rubiaceae
      2. Theligonaceae
    9. Rząd: Dipsacales
      1. Caprifoliaceae
      2. Adoxaceae
      3. Valerianaceae
      4. Dipsacaceae
    10. Rząd: Calycerales
      1. Calyceraceae
    11. Rząd: Asterales
      1. Asteraceae

Klasa: Liliopsida – jednoliścienne

  1. Podklasa: Alismatidae
    1. Rząd: Alismatales
      1. Butomaceae
      2. Limnocharitaceae
      3. Alismataceae
    2. Rząd: Hydrocharitales
      1. Hydrocharitaceae
    3. Rząd: Najadales
      1. Aponogetonaceae
      2. Scheuchzeriaceae
      3. Juncaginaceae
      4. Potamogetonaceae
      5. Ruppiaceae
      6. Najadaceae
      7. Zannichelliaceae
      8. Posidoniaceae
      9. Cymodoceaceae
      10. Zosteraceae
    4. Rząd: Triuridales
      1. Petrosaviaceae
      2. Triuridaceae
  1. Podklasa: Arecidae
    1. Rząd: Arecales
      1. Arecaceae
    2. Rząd: Cyclanthales
      1. Cyclanthaceae
    3. Rząd: Pandanales
      1. Pandanaceae
    4. Rząd: Arales
      1. Acoraceae
      2. Araceae
      3. Lemnaceae
  1. Podklasa: Commelinidae
    1. Rząd: Commelinales
      1. Rapateaceae
      2. Xyridaceae
      3. Mayacaceae
      4. Commelinaceae
    2. Rząd: Eriocaulales
      1. Eriocaulaceae
    3. Rząd: Restionales
      1. Flagellariaceae
      2. Joinvilleaceae
      3. Restionaceae
      4. Centrolepidaceae
    4. Rząd: Juncales
      1. Juncaceae
      2. Thurniaceae
    5. Rząd: Cyperales
      1. Cyperaceae
      2. Poaceae
    6. Rząd: Hydatellales
      1. Hydatellaceae
    7. Rząd: Typhales
      1. Sparganiaceae
      2. Typhaceae
  1. Podklasa: Zingiberidae
    1. Rząd: Bromeliales
      1. Bromeliaceae
    2. Rząd: Zingiberales
      1. Strelitziaceae
      2. Heliconiaceae
      3. Musaceae
      4. Lowiaceae
      5. Zingiberaceae
      6. Costaceae
      7. Cannaceae
      8. Marantaceae
  1. Podklasa: Liliidae
    1. Rząd: Liliales
      1. Philydraceae
      2. Pontederiaceae
      3. Haemodoraceae
      4. Cyanastraceae
      5. Liliaceae
      6. Iridaceae
      7. Velloziaceae
      8. Aloeaceae
      9. Agavaceae
      10. Xanthorrhoeaceae
      11. Hanguanaceae
      12. Taccaceae
      13. Stemonaceae
      14. Smilacaceae
      15. Dioscoreaceae
    2. Rząd: Orchidales
      1. Geosiridaceae
      2. Burmanniaceae
      3. Corsiaceae
      4. Orchidaceae

Przypisy

  1. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-03-06] (ang.).

Literatura

  • Cronquist A. 1981. An Integrated System of Classification of Flowering Plants. Columbia University Press, New York.
  • Cronquist A. 1988. The Evolution and Classification of Flowering Plants. Wyd 2. New York Botanical Garden Press, Bronx, New York. ISBN 0-89327-332-5
  • Reveal J. L: Cronquist System of Angiosperm Classification (ang.). W: PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy [on-line]. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999. [dostęp 2006-07-26].

Zobacz też

System APG, System Reveala, System Takhtajana

Media użyte na tej stronie

CronquistPlantSystemTree.PNG
Autor: MyName (Fanghong), Licencja: CC BY 2.5
Orders tree of flowering plants according to Cronquist System.