System Takhtajana

System Takhtajana, system Tachtadżiana – system klasyfikacji roślin okrytonasiennych. Został opracowany przez rosyjsko-ormiańskiego botanika Armena Tachtadżiana (1910-2009). System jest rozwijany od lat 50. XX w. W 1954 ukazała się pierwsza jego publikacja w języku rosyjskim, w 1958 w angielskim, rozwinięcie w języku rosyjskim 1959 i 1966 oraz w angielskim, które spopularyzowało system w 1969. Publikacje uzupełniające i zmieniające system ukazywały się kolejno w 1980, 1983, 1986 i 1987 (Systema Magnoliophytorum). W 1997 ukazała się aktualizacja systemu (Diversity and Classification of Flowering Plants)[1] i w końcu ostatnia wersja opublikowana została w roku jego śmierci – w 2009 (Flowering Plants)[2].

System Tachtadżiana ujmuje rośliny okrytonasienne jako gromadę Magnoliophyta, z dwiema klasami: Magnoliopsida (dwuliścienne, 11 podklas) i Liliopsida (jednoliścienne, 6 podklas). System obejmuje 128 rzędów dwuliściennych i 38 jednoliściennych i odpowiednio 429 i 104 rodziny[1]. Przypomina system Cronquista, jest jednak nieco bardziej złożony na wyższych poziomach taksonomicznych.

Klasyfikacja

Podział na podklasy

Gromada: Magnoliophytaokrytonasienne

  • Klasa: Magnoliopsidadwuliścienne
    • Podklasa: Magnoliidae
    • Podklasa: Nymphaeidae
    • Podklasa: Nelumbonidae
    • Podklasa: Ranunculidae
    • Podklasa: Caryophyllidae
    • Podklasa: Hamamelididae
    • Podklasa: Dilleniidae
    • Podklasa: Rosidae
    • Podklasa: Cornidae
    • Podklasa: Asteridae
    • Podklasa: Lamiidae
  • Klasa: Liliopsidajednoliścienne
    • Podklasa: Liliidae
    • Podklasa: Commelinidae
    • Podklasa: Arecidae
    • Podklasa: Alismatidae
    • Podklasa: Triurididae
    • Podklasa: Aridae

Podział szczegółowy

Klasa: Magnoliopsidadwuliścienne

Podklasa: Magnoliidae
Podklasa: Nymphaeidae
    • Nymphaeanae
      • Hydropeltidales
        • Hydropeltidaceae
        • Cabombaceae
      • Nymphaeales
        • Nupharaceae
        • Nymphaeaceae
        • Barclayaceae
    • Ceratophyllanae
      • Ceratophyllales
        • Ceratophyllaceae
Podklasa: Nelumbonidae
Podklasa: Ranunculidae
Podklasa: Caryophyllidae
Podklasa: Hamamelididae
Podklasa: Dilleniidae
Podklasa: Rosidae
Podklasa: Cornidae
Podklasa: Asteridae
Podklasa: Lamiidae
  • Gentiananae
    • Gentianales
      • Gelsemiaceae
      • Loganiaceae
      • Strychnaceae
      • Antoniaceae
      • Spigeliaceae
      • Gentianaceae
      • Saccifoliaceae
      • Geniostomaceae
      • Plocospermataceae
    • Rubiales
    • Apocynales
      • Apocynaceae
  • Solananae
  • Loasanae
    • Loasales
      • Loasaceae
  • Oleanae
    • Oleales
      • Oleaceae
  • Lamianae
    • Scrophulariales
      • Buddlejaceae
      • Retziaceae
      • Stilbaceae
      • Scrophulariaceae
      • Oftiaceae
      • Globulariaceae
      • Gesneriaceae
      • Plantaginaceae
      • Bignoniaceae
      • Pedaliaceae
      • Martyniaceae
      • Trapellaceae
      • Myoporaceae
      • Acanthaceae
      • Lentibulariaceae
    • Lamiales
    • Callitrichales
      • Callitrichaceae
    • Hydrostachyales
    • Hippuridales

Klasa: Liliopsidajednoliścienne

Podklasa: Liliidae
Podklasa: Commelinidae
Podklasa: Arecidae
Podklasa: Alismatidae
  • Alismatane
    • Butomales
      • Butomaceae
    • Hydrocharitales
      • Hydrocharitaceae
      • Thalassiaceae
      • Halophilaceae
    • Najadales
    • Alismatales
    • Aponogetonales
      • Aponogetonaceae
    • Jucaginales
      • Scheuchzeriaceae
    • Juncaginales
      • Juncaginaceae
      • Lilaeaceae
      • Maundiaceae
    • Potamogetonales
      • Potamogetonaceae
      • Ruppiaceae
    • Posidoniales
      • Posidoniaceae
    • Cymodoceales
      • Zannichelliaceae
      • Cymodoceaceae
    • Zosterales
      • Zosteraceae
Podklasa: Triurididae
Podklasa: Aridae
  • Aranae
    • Arales
    • Acorales
      • Acoraceae
  • Cyclanthanae
  • Pandananae
  • Typhanae
    • Typhales
      • Sparganiaceae
      • Typhaceae

Literatura

  • Armen Takhtajan. Outline of the classification of flowering plants (Magnoliophyta). „Botanical Review”. 1980. 46. s. 225-359. 
  • Armen Takhtajan: Diversity and Classification of Flowering Plants. New York: Columbia University Press, 1997. ISBN 0-231-10098-1.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Gurcharan Singh: Plant Systematics. An Integrated Approach. Enfield: Science Publishers, INC, 2004, s. 269-277. ISBN 1-57808-351-6.
  2. Armen Takhtajan: Flowering Plants. Springer Netherlands, 2009. ISBN 978-1-4020-9609-9.

Linki zewnętrzne