Sytuacja prawna i społeczna osób LGBT w Kanadzie
Prawo wobec kontaktów homoseksualnych
Kanada zalegalizowała kontakty homoseksualne w 1969 roku. W tym samym roku wiek dopuszczający kontakty homo- i heteroseksualne został zrównany. Homoseksualizm został skreślony z listy chorób w 1972 roku.
Ochrona prawna przed dyskryminacją
Zakaz dyskryminacji przez wzgląd na orientację seksualną istnieje od 1996 roku na szczeblu federalnym w co najmniej trzech różnych aktach prawnych – kodeksie karnym, akcie o prawach człowieka i akcie regulującym prawa i wolności społeczne.
Kanadyjska konstytucja gwarantuje wszystkim obywatelom równość wobec prawa i zakazuje dyskryminacji z jakiejkolwiek przyczyny. W 2002 roku sąd zinterpretował konstytucję jako chroniącą przed dyskryminacją także przez wzgląd na orientację seksualną. Decyzja ta dotyczyła legalizacji małżeństw homoseksualnych w prowincji Ontario.
W Kanadzie są przepisy przyznające prawo azylu z powodu prześladowań przez wzgląd na orientację seksualną we własnym kraju.
Od 1992 roku geje nie są wykluczeni ze służby wojskowej z powodu swojej orientacji seksualnej.
Uznanie związków osób tej samej płci
W 1996 roku pary homoseksualne otrzymały na szczeblu federalnym pierwsze prawa – prawa pracownicze (jako konkubinaty).
W 2000 roku uznano na szczeblu federalnym konkubinaty par tej samej płci, chociaż już wcześniej uznano je we wszystkich poszczególnych prowincjach i terytoriach.
Od 2001 roku trzy prowincje zalegalizowały związki partnerskie.
Począwszy od 2002 roku, pary homoseksualne zwracały się do sądów, by te uznały ich prawo do zawierania małżeństw. Kolejne orzeczenia tych instytucji w dziewięciu regionach Kanady popierały prawa gejów i lesbijek do zawierania małżeństw homoseksualnych. Ostatecznie rząd Kanady zaproponował projekt legalizujący małżeństwa homoseksualne na szczeblu federalnym. W czerwcu 2005 roku projekt przyjęła niższa izba parlamentu stosunkiem głosów 158:133. 19 lipca 2005 roku kanadyjski Senat przyjął tę samą ustawę stosunkiem głosów 47 – za, 21 – przeciw i 3 wstrzymujące się. Ustawa weszła w życie pod koniec lipca 2005 roku. Kanada jest czwartym, po Holandii, Belgii i Hiszpanii krajem, w których małżeństwa homoseksualne są legalne.
Prawo kanadyjskie zezwala parom homoseksualnym na adopcję dzieci.
Spis powszechny z 2001 roku wykazał, iż w kraju istnieje co najmniej 35 000 par homoseksualnych, wychowujących ponad 5000 dzieci.
Sytuacja prawna osób LGBT w poszczególnych prowincjach i terytoriach Kanady
| region | zakaz dyskryminacji | konkubinaty | związki partnerskie | małżeństwa homoseksualne | prawo adopcji | komentarze |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Federalnie | 1996 | 2000 | – | 2005 | Tak | – |
| Alberta | 1998 | 2003 | – | 2005 | Tak | – |
| Kolumbia Brytyjska | 1992 | 1996 | – | 2003 | Tak | – |
| Manitoba | 1987 | 1999 | 2002 | 2004 | Tak | – |
| Nowy Brunszwik | 1992 | 2000 | – | 2005 | 2004 | – |
| Nowa Fundlandia i Labrador | 1997 | 2000 | – | 2004 | Tak | – |
| Nowa Szkocja | 1991 | 2000 | 2001 | 2004 | Tak | – |
| Ontario | 1986 | 1999 | – | 2003 | Tak | – |
| Quebec | 1997 | 1999 | 2002 | 2004 | Tak | – |
| Saskatchewan | 1993 | 2001 | – | 2004 | Tak | – |
| Wyspa Księcia Edwarda | 1998 | 2002 | – | 2005 | ? | – |
| Nunavut | 2003 | 2004 | – | 2005 | Tak | – |
| Terytoria Północno-Zachodnie | 2002 | 1997 | – | 2005 | Tak | – |
| Jukon | 1987 | 1998 | – | 2004 | Tak | – |
Życie osób LGBT w kraju
Kanadyjczycy należą do bardzo tolerancyjnych społeczeństw. Uważa się, że są najbardziej przyjaznym mniejszościom seksualnym narodem w obu Amerykach. Według badania opinii publicznej, przeprowadzonego w 2002 roku w ramach Pew Global Attitudes Project, 69% Kanadyjczyków uważa, że homoseksualizm powinien być akceptowany przez społeczeństwo. Przeciwnego zdania jest 26% obywateli kraju.
Według badania z 2006 roku 59% Kanadyjczyków uważa, że pary jednopłciowe powinny mieć prawo do wzięcia ślubu. Przeciwnego zdania jest 33% obywateli państwa[1].
Badanie opinii publicznej z 2006 roku pokazało, że 58% obywateli Kanady chce, aby małżeństwa homoseksualne były nadal legalne. Przeciwnego zdania jest 36% Kanadyjczyków[2]. Jednocześnie 72% obywateli państwa sądzi, że duchowny powinien mieć prawo odmówić udzielenia ślubu parze homoseksualnej, jeśli stoi to w sprzeczności z jego przekonaniami religijnymi. Przeciwnego zdania jest 23% Kanadyjczyków[3].
Według ankiety z 2007 roku 62% Kanadyjczyków chce dodania orientacji seksualnej do kategorii chronionych przez Kanadyjską Kartę Praw i Swobód. Przeciwnego zdania jest 29% obywateli społeczeństwa[4].
W Kanadzie istnieje duża scena gejowska, z licznymi gejowskimi lokalami, zwłaszcza w Toronto, ale także w każdym dużym mieście. Działają tu liczne organizacje, wydawane są publikacje i organizowane parady gejów i lesbijek. Największa z nich odbywa się w Toronto, gromadząc w 2005 roku przeszło 1,5 miliona osób. W kraju działa kanał telewizyjny o tematyce homoseksualnej.
Kościół katolicki w Kanadzie jest wciąż zdecydowanie przeciwny gejom i lesbijkom, jednak otwarte stanowisko wyraża szereg tamtejszych kościołów protestanckich, zwłaszcza Zjednoczony Kościół Chrystusa, czy Kościół anglikański.
Zobacz też
| Małżeństwo osób tej samej płci legalne na szczeblu państwowym |
|
|---|---|
| Małżeństwo osób tej samej płci legalne na szczeblu regionalnym |
|
Przypisy
- ↑ Same-Sex Marriage Issue Settled, Say Canadians. [dostęp 2008-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-08-29)].
- ↑ Canadians Would Keep Same-Sex Marriage Legal.
- ↑ Ministers Can Shun Gay Marriage, Say Canadians.
- ↑ Canadians Want Sexual Orientation in Charter. [dostęp 2008-09-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-05)].
Media użyte na tej stronie
Autor: Alan Rockefeller, Licencja: CC-BY-SA-3.0
North America Political Range Map