Szablodziób andyjski

Szablodziób andyjski
Recurvirostra andina[1]
Philippi & Landbeck, 1861
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

siewkowce

Rodzina

szczudłonogi

Rodzaj

Recurvirostra

Gatunek

szablodziób andyjski

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

Szablodziób andyjski[3] (Recurvirostra andina) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny szczudłonogów (Recurvirostridae). Występuje w Andach. Nie jest zagrożony wyginięciem. Nie wyróżnia się podgatunków[4][5].

Zasięg występowania

Zasięg tego gatunku obejmuje centralne Peru, na południe poprzez zachodnią Boliwię do północnego Chile i północno-zachodniej Argentyny[4]. Szeroko rozprzestrzeniony, jego zasięg występowania (EOO – Extent of Occurrence) obejmuje około 1,33 mln km2[6].

Morfologia

Długość ciała wynosi 43–48 cm, w tym dzioba około 8,2 cm. Skrzydła mierzą około 24,4 cm, natomiast skok około 8,7 cm[7]. Masa ciała wynosi 315–410 gramów[4].

Większa część upierzenia biała. Dziób czarny, dość cienki, zagięty w dół, a następnie w górę. Tęczówki czerwone[8]. Lotki i wierzchnie pokrywy skrzydłowe czarnobrązowe, lotki z jaśniejszą stosiną; pokrywy podskrzydłowe białe, podobnie jak i grzbiet. Pokrywy nadogonowe oraz sterówki czarnobrązowe. Nogi i stopy szare.

Ekologia i zachowanie

Habitat

Zwykle występuje w przedziale wysokości 3600–4600 m n.p.m.[6] Zasiedla zazwyczaj jeziora, zarówno słone, jak i zasadowe. Spotykany także na otwartych bagnach, podmokłych łąkach oraz małych stawach. Poza sezonem lęgowym spotykany w innych typach środowisk wodnych.

Zachowanie

W trakcie sezonu lęgowego i w locie często się odzywa. Zawołania różnią się od siebie, zazwyczaj opisywane są jako kluit; zawołania zależą od sytuacji. Często widywany przy flamingach chilijskich (Phoenicopterus chilensis), gdy żeruje. Pożywienie stanowią drobne bezkręgowce znajdywane w płytkiej wodzie – mięczaki i skorupiaki. W locie szyja i nogi wyprostowane.

Lęgi

Okres lęgowy przypada na lato i różni się porą zależnie od miejsca występowania. Gniazdo stanowi zagłębienie w ziemi, często blisko wody. Samica składa zazwyczaj cztery białe jaja. Inkubacja trwa 23–25 dni, wysiadują oba ptaki z pary; pisklęta są w pełni opierzone po 35–42 dniach[9]. Po wykluciu pokrywa je z wierzchu szaro-biały puch z ciemnymi plamkami; od spodu białe.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje szablodzioba andyjskiego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji nie jest znany[2].

Przypisy

  1. Recurvirostra andina, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b Recurvirostra andina, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Recurvirostridae Bonaparte, 1831 - szczudłonogi - Stilts and Avocets (Wersja: 2022-09-25). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-10-08].
  4. a b c Pierce, R.J. & Kirwan, G.M.: Andean Avocet (Recurvirostra andina). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2013. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-17)].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Buttonquail, thick-knees, sheathbills, plovers, oystercatchers, stilts, painted-snipes, jacanas, Plains-wanderer, seedsnipes. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-19]. (ang.).
  6. a b Species factsheet: Recurvirostra andina. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-12-08]. (ang.).
  7. James Edmund Harting. Mr J. E. Harting on rare or little-known Limicolae. „Ibis”. 4 (3), s. 258, 1874. 
  8. Graf Hans V. Berlepsch & J. Stolzmann. Graf Hans V. Berlepsch and J. Stolzmann on Ornithology of Central Peru. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 2, s. 52, 1902. (fr.). 
  9. Andean Avocet. WorldBirds. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-29)].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Recurvirostra andina map.svg
Autor: Cephas, Licencja: CC BY-SA 4.0
Range map of Andean Avocet (Recurvirostra andina)
Recurvirostra andina.jpg
Autor: Till Niermann, Licencja: CC BY-SA 3.0
Andean avocet Recurvirostra andina at Laguna Chaxa, Región de Antofagasta, Chile