Szachownice cesarskie w miedzianym wazonie
 | |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania | 1887 |
| Medium | |
| Wymiary | 73,5 × 60,5 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Szachownice cesarskie w miedzianym wazonie (hol. Stilleven met frittilaria's, ang: Fritillaries in a Copper Vase) – obraz olejny Vincenta van Gogha namalowany w Paryżu na przełomie kwietnia i maja 1887 roku i przedstawiający bukiet szachownic cesarskich w miedzianym wazonie.
Płótno znajduje się w zbiorach Musée d’Orsay. Nr kat.: F 213, JH 1247[1].
Okoliczności powstania obrazu
Podczas swego pobytu w Paryżu van Gogh interesował się zarówno pracami impresjonistów, jak i neoimpresjonistów, w tym Georges’a Seurata i Paula Signaca. Metoda dywizjonizmu, stosowana przez neoimpresjonistów, polegała na oddzielnym nakładaniu plamek z barw dopełniających, których właściwościami artysta od dawna się interesował. Dał temu wyraz w jednym z listów mówiąc o kontraście barw: pomarańczowej z niebieską, zielonej z czerwoną i fioletowej z żółtą oraz swych próbach znalezienia barw złamanych i neutralnych w celu zharmonizowania tychże kontrastów[2]. W Paryżu van Gogh namalował serię martwych natur z kwiatami. Zadanie, jakie artysta postawił przed sobą, było równie obszerne, jak seria głów wieśniaków z Nuenen. I choć martwe natury z kwiatami, których namalował ponad 40, nie należą do jego największych arcydzieł, to wykazują jego determinację, jeśli chodzi o doskonalenie koloru. Brat artysty Theo w liście do matki wspominał, iż Vincent malując kwiaty stawiał sobie jako główny cel odświeżenie kolorów dla potrzeb swojej późniejszej pracy[3].
Opis
Szachownice cesarskie były uprawiane w ogrodach francuskich i holenderskich pod koniec XIX wieku. Kwitną one, podobnie jak tulipany, wiosną, co skłania do wniosku, iż van Gogh właśnie wtedy je namalował[4]. Jego znajomi przynosili mu je co tydzień, aby mógł używać ich jako modeli do studiowania[5]. Szachownice cesarskie mają pomarańczowo-czerwone kwiaty, osadzone na długiej łodydze, w liczbie od trzech do dziesięciu. Aby skomponować swój bukiet, artysta użył tylko jednej lub dwóch łodyg, ustawiając pocięte kwiaty w wazonie z miedzi[4]. Wazon z pomarańczowymi i złotymi kwiatami został oddany przez van Gogha jako żywiołowa celebra barwy, struktury i światła, zaś radosna aplikacja farby odzwierciedla jego nastrój w okresie, gdy mieszkał z bratem Theo. Kwiaty stoją dumnie w miedzianym wazonie, a kilka luźnych okazów równoważy pionową strukturę kompozycji. Kolorowe kwiaty odbijają się w lśniącym miedzianym wazonie, a cętkowana ściana wibruje połączonymi niebieskimi, zielonymi i żółtymi odcieniami z drobinkami bieli. Całość otacza świetlista aureola w kolorze lawendy. To dynamiczne przedstawienie złotych kwiatów w lśniącym wazonie stanowi imitację ciepła i światła jaśniejącego słońca przed rozgwieżdżonym, nocnym niebem[5]. Malując swój obraz van Gogh był w bliskim kontakcie z Paulem Signakiem. Zastosował tu niektóre z zasad malarstwa neoimpresjonistycznego, w tym kontrast barw dopełniających: niebieskiej i pomarańczowej, dominujących w obrazie. Jednak wpływ teorii neoimpresjonistycznych na van Gogha pozostał ograniczony. Metody dywizjonistycznej użył on tylko na określonej powierzchni, a wzajemne oddziaływanie barw uzupełniających nie ograniczało go w żaden sposób, jeśli chodzi o wybór odcieni; wybierając ostatecznie martwą naturę, odszedł od tematyki podejmowanej przez neoimpresjonistów[4].
Przypisy
- ↑ David Brooks: Fritillaries in a Copper Vase (ang.). www.vggallery.com. [dostęp 2018-01-09].
- ↑ Brian Petrie: Van Gogh. Oxford: Phaidon Press Ltd., 1985, s. 25. ISBN 0-7148-1631-0. (ang.)
- ↑ Ingo F. Walther, Rainer Metzger, Michael Hulse (tłum.): Van Gogh: The Complete Paintings. Vol. I & II. Köln: Taschen, 2010, s. 259–260. ISBN 978-3-8365-2299-1. (ang.)
- ↑ a b c Musée d’Orsay: Fritillaires, couronne impériale dans un vase de cuivre [Imperial Fritillaries in a Copper Vase] (ang.). www.musee-orsay.fr. [dostęp 2018-01-09].
- ↑ a b National Gallery of Australia: Imperial Crown fritillaries in a copper vase [Fritillaires couronne impériale dans un vase de cuivre 1887] (ang.). nga.gov.au. [dostęp 2018-01-09].
