Szachulec
Szachulec – typ ściany szkieletowej drewnianej, której wypełnienie stanowi glina wymieszana i zarobiona z sieczką, z trocinami lub wiórami czy też zarzucona na plecionkę z witek z łozy lub łodyg trzciny. Rezultatem jest specyficzny wizerunek otynkowanego zwykle na biało budynku poprzecinanego ciemnymi od dziegciu belkami, ułożonymi w kratownicę z ukośnymi zastrzałami. Konstrukcja popularna w budownictwie alpejskim, ale i w całej Europie Zachodniej. W Polsce często spotykany w Sudetach i na Pomorzu Gdańskim i Zachodnim. Występuje również na Podolu. W średniowieczu był często stosowany w miastach także w centralnej i południowej Polsce (np. w Krakowie, Chęcinach).
Niektóre źródła podają, że szachulec to bal, drewniany poziomy element w ścianach drewnianych.
Niewłaściwe jest identyfikowanie szachulca z murem pruskim, w którym ściana wypełniona jest cegłą a nie gliną. Jeżeli mur pruski jest otynkowany, to z daleka nie można odróżnić go od szachulca.
Świeckie budynki szachulcowe w Polsce
Dawna gospoda w Głuszycy, z 1784 roku
Stodoła w Dziekanowicach
Budynek gospodarczy w Zwróconej
Kościoły szachulcowe w Polsce
Zobacz też
- zabudowa szachulcowa w Quedlinburgu
Media użyte na tej stronie
Autor: Kamil.adamus, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
kościół cmentarny pw. Świętego Krzyża, szach., 1705 Głogówek, Głogówek
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY 3.0
Stronie Śląskie, budynek dworca kolejowego, 1897
Autor:
- Fachwerk-meiningen002.jpg: Dontworry
- derivative work: Sebastian Wallroth (talk)
uncovered old half timbering wall at Meiningen, Thuringia, Germany
(c) I, Merlin, CC BY 2.5
Poland, Sulow - timber framing of ss. Peter and Paul church.
Autor: Tedesse, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Bronikowo - rzymskokatolicki kościół filialny p.w. św. Jakuba Apostoła, XVIII
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY 3.0
Głuszyca, gospoda Pod Jeleniem
Autor: DC, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ossature d'une maison à colombages en cours de montage à Seebach en Alsace (France).
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Boguszyce, zespół kościoła par. p.w. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy
(c) Danuta B. / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Warto się tam wybrać w porze roku bezlistnej, duże drzewa skutecznie zasłaniają budynek.
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zwrócona, zespół dworski, poł. XVIII