Szczęka

Lewa kość szczękowa widoczna od strony przednio-bocznej
Lewa kość szczękowa – animacja

Szczęka (łac. maxilla) albo kość szczękowa (łac. os maxillare) – kość parzysta, stanowiąca zasadniczą część składową twarzoczaszki. Kość szczękowa składa się z trzonu (corpus) i czterech wyrostków: czołowego, jarzmowego, podniebiennego i zębodołowego.

Szczęka jest kością parzystą – w czaszce występują dwie szczęki: lewa i prawa, stanowiące swoje lustrzane odbicie. W ujęciu anatomicznym błędem jest nazywanie żuchwy szczęką (dolną)[1], natomiast w języku potocznym jest to zgodne z normami językowymi; w takim ujęciu obie kości szczękowe („szczęka górna”) i żuchwa („szczęka dolna”) określane są łącznie jako szczęki[2].

Trzon

Powierzchnia przyśrodkowa trzonu stanowi część bocznej ściany jamy nosowej od przodu ogranicza otwór gruszkowaty (apertura piriformis), u dołu którego tworzy kolec nosowy przedni (spina nasalis anterior). Powierzchnia przyśrodkowa łączy się także szwem podniebiennym pośrodkowym (sutura palatina mediana). Powierzchnia boczna jest zasłonięta umocowaną do niej kością jarzmową, zaś powierzchnie przednia i tylna tworzą zewnętrzny zarys dolnego odcinka twarzoczaszki. Powierzchnia górna trzonu szczęki, czyli oczodołowa, stanowi większą część dolnej ściany oczodołu[1].

Na powierzchni przedniej trzonu szczęki poniżej otworu oczodołowego znajduje się niewielkie wgłębienie, zwane dołem nadkłowym. We wnętrzu szczęki znajduje się zatoka szczękowa wypełniona powietrzem[1]. Pojemność tej zatoki wynosi ok. 24 cm3.

Przypisy

  1. a b c Witold Sylwanowicz (red.), Adam Krechowiecki, Wiesław Łasiński, Olgierd Narkiewicz: Anatomia człowieka: podręcznik dla studentów medycyny. Wyd. 2. Warszawa: PZWL, 1974, s. 89–93.
  2. Witold Doroszewski (red.): szczęka. W: Słownik języka polskiego [on-line]. PWN. [dostęp 2015-08-13].

Zobacz też

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Gray154.png
Lewa kość szczękowa widoczna od strony przednio-bocznej.
Star of life2.svg
Star of life, blue version. Represents the Rod of Asclepius, with a snake around it, on a 6-branch star shaped as the cross of 3 thick 3:1 rectangles.
Design:
The logo is basically unicolor, most often a slate or medium blue, but this design uses a slightly lighter shade of blue for the outer outline of the cross, and the outlines of the rod and of the snake. The background is transparent (but the star includes a small inner plain white outline). This makes this image usable and visible on any background, including blue. The light shade of color for the outlines makes the form more visible at smaller resolutions, so that the image can easily be used as an icon.

This SVG file was manually created to specify alignments, to use only integers at the core 192x192 size, to get smooth curves on connection points (without any angle), to make a perfect logo centered in a exact square, to use a more precise geometry for the star and to use slate blue color with slightly lighter outlines on the cross, the rod and snake.

Finally, the SVG file is clean and contains no unnecessary XML elements or attributes, CSS styles or transforms that are usually added silently by common SVG editors (like Sodipodi or Inkscape) and that just pollute the final document, so it just needs the core SVG elements for the rendering. This is why its file size is so small.