Szczaw alpejski

Szczaw alpejski
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządgoździkopodobne
Rządgoździkowce
Rodzinardestowate
Rodzajszczaw
Gatunekszczaw alpejski
Nazwa systematyczna
Rumex alpinus L.
Sp. Pl. 1: 334, 1753[3]
Pokrój

Szczaw alpejski (Rumex alpinus L.) – gatunek rośliny należący do rodziny rdestowatych (Polygonaceae).

Rozmieszczenie geograficzne

Pierwotny obszar naturalnego zasięgu tego gatunku obejmował góry Azji (Armenia, Azerbejdżan, Gruzja, Turcja) i Europy (Albania, Austria, Bułgaria, Czechosłowacja, Grecja, Francja, Hiszpania, Jugosławia, Niemcy, Polska, Szwajcaria, Włochy), później rozprzestrzenił się w Anglii i krajach skandynawskich, a także w Ameryce Północnej (USA)[4]. W Polsce występuje w wyższych położeniach Sudetów (m.in. Karkonosze, Góry Orlickie, Góry Bystrzyckie, Masyw Śnieżnika) i Karpat (od Beskidu Żywieckiego przez Tatry po Bieszczady).

Morfologia

Pokrój
Roślina z przyziemną rozetą liści, rozrasta się na szerokość 10-30 cm. Pod ziemią posiada poziome kłącze.
Łodyga
Tęga, żeberkowana, osiąga wysokość 1-2 m.
Liście
Odziomkowe duże, z długim ogonkiem, górą rynienkowatym. Blaszka liściowa szerokojajowata, z sercowatą nasadą. Liście łodygowe drobne, z długą białawą gatką. Na brzegach są faliste, na spodniej stronie przy nerwach nieco omszone.
Kwiaty
Zebrane w gęsty kwiatostan na szczycie łodygi. Wewnętrzne listki okwiatu prawie zaostrzone, bez guzków.
Owoc
Owocki wyrastają na długich, górą silnie nabrzmiałych szypułkach.

Biologia i ekologia

  • Rozwój: bylina. Kwitnie od czerwca do sierpnia.
  • Siedlisko: roślina górska, występuje w położeniach górskich zwykle na wysokościach 1200-2600 m n.p.m. Gatunek azotolubny, występuje najczęściej na halach i łąkach górskich w miejscach nadmiernie przenawożonych na skutek wypasu zwierząt.
  • W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Rumicion alpini[5].
Szczaw alpejski, ilustracja z Deutschlands Flora in Abbildungen, J.G. Sturm, 1798

Zmienność

Tworzy mieszańce z szczawiem tępolistnym[6].

Znaczenie

  • Jest uciążliwym chwastem pastwiskowym[7].
  • Bywa stosowany w medycynie ludowej

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-01-10] (ang.).
  3. The Plant List. [dostęp 2012-12-18].
  4. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2012-05-28].
  5. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  6. Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  7. Władysław Szafer: Tatrzański Park Narodowy. Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Rumex alpinus Sturm57.jpg

Rumex alpinus sensu L. 1759 (Syst. Nat., ed. 10, 2: 990) non L. 1753 (nom. ambig.), syn. Rumex pseudoalpinus Höfft

Original Description
Alpen-Mönchsrhabarber, Rumex alpinus
Rumex alpinus BŻ2.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rumex alpinus (Hala Jodłowcowa, Beskid Żywiecki)
Rumex alpinus a1.jpg
(c) I, Selso, CC-BY-SA-3.0
Rumex alpinus (pl. szczaw alpejski), habitat: West Tatra Mountains, Polana Upłaz