Szczaw kędzierzawy

Szczaw kędzierzawy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządgoździkopodobne
Rządgoździkowce
Rodzinardestowate
Rodzajszczaw
Gatunekszczaw kędzierzawy
Nazwa systematyczna
Rumex crispus L.
Sp.Pl.335, 1753
Pokrój
(c) Christian Fischer, CC BY-SA 3.0
Owoce

Szczaw kędzierzawy (Rumex crispus L.) – gatunek rośliny z rodziny rdestowatych, o trudnym do ustalenia pochodzeniu. Zwyczajowo w niektórych okolicach nazywany kobylim szczawiem lub szczekajem. Aktualnie zasięg prawie kosmopolityczny. Naturalny obszar jego występowania to niemal cała Azja, Europa i Afryka Północna, rozprzestrzenił się też w obydwu Amerykach, w Australii, w Afryce, na wyspach Oceanu Indyjskiego[3]. W Polsce gatunek pospolity[4].

Morfologia

Pokrój
Wysokość do 100 (rzadko 150) cm, roślina naga, często czerwono nabiegła, przynajmniej łodyga.
Pęd
Silnie zdrewniałe, pionowe kłącze, z którego wyrasta kanciasta łodyga, często czerwono nabiegła.
Liście
Silnie kędzierzawe. Liście odziomkowe żywozielone, z ogonkiem rynienkowatym i blaszką 4-8 razy dłuższą niż szeroką. Liście łodygowe drobniejsze, wszystkie brzegiem faliste.
Kwiaty
Skupione w nibyokółkach. Działki okwiatu sercowate, zaostrzone lub zaokrąglone. Wewnętrzne listki okwiatu są prawie całobrzegie i posiadają duże guzki. Szypułka w górnej części wąskostożkowata.
Owoce
Trójgraniasty orzeszek o szerokości 1,5-1,8 mm.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Kwiaty przedprątne, wiatropylne[5]. Chwast[6] ruderalny, rzadziej na polach, często na łąkach i pastwiskach. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Agropyro-Rumicion crispi, zespołu roślinności (Ass.) Ranunculo-Alopecuretum i gatunek wyróżniający dla związku zespołów (All.) Polygono-Chenopodion[7]. Liczba chromosomów 2n = 50[4].

Zmienność

Tworzy mieszańce z sz. błotnym, sz. domowym, sz. gajowym, sz. lancetowatym (R. x schreberi Hausskn.), sz. nadmorskim, sz. omszonym, sz. tępolistnym (R. x confinis Hausskn.), sz. skupionym, sz. wodnym, sz. żółtym i in.[4].

Zastosowanie

  • Roślina lecznicza : Dawniej stosowany jako roślina lecznicza w leczeniu biegunek.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].
  4. a b c Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  5. Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
  6. Włodzimierz Tymrakiewicz: Atlas chwastów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1976, s. 42.
  7. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
RumexCrispusValven.jpg
(c) Christian Fischer, CC BY-SA 3.0
Detail of Rumex crispus.
Rumex crispus Sturm52.jpg

Rumex crispus L.

Original Description
Krauser Ampfer, Rumex crispus
Rumex crispus.jpeg
Autor: Kristian Peters -- Fabelfroh 12:50, 25 November 2005 (UTC), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Krauser Ampfer Rumex crispus