Szczaw polny

Szczaw polny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządgoździkopodobne
Rządgoździkowce
Rodzinardestowate
Rodzajszczaw
Gatunekszczaw polny
Nazwa systematyczna
Rumex acetosella L.
Sp. pl. 1:338. 1753
Ahosuolaheinä (Rumex acetosella).jpg

Szczaw polny (Rumex acetosella L.) – gatunek rośliny należący do rodziny rdestowatych. Jest szeroko rozprzestrzeniony: naturalnie występuje w Azji, Afryce Północnej i Europie, rozprzestrzenił się również w obydwu Amerykach, Afryce, Australii i na wyspach Melanezji i Polinezji[3]. W Polsce jest pospolity na całym terenie[4].

Morfologia

Liść
Łodyga z kwiatami
Łodyga
Dosyć cienka, wzniesiona, o wysokości do 50 cm. W dolnej części często przebarwiona na czerwonawo. Powyżej połowy wysokości zwykle rozgałęzia się.
Liście
Pojedyncze, podłużnie lancetowate, na końcach zaostrzone, stopniowo zwężające się w ogonek liściowy. U nasady posiadają dwie oszczepowate, wyrastające na boki i ostro zakończone łatki. Podsadki zwykle nie posiadają tych łatek. Dolne liście wyraźnie większe. Kolor szarozielony. Przylistki zrośnięte są pochwą.
Kwiaty
Roślina dwupienna. Kwiatostan w postaci gron na długich, bezlistnych i rzadko rozmieszczonych rozgałęzieniach łodygi. Drobne kwiaty czerwonej barwy, 3-krotne. Okwiat sześciolistkowy, w dwóch okółkach. Listki okwiatu bez guzków, wewnętrzne listki o długości do 1,5 mm są unerwione, nie są przyrośnięte do owocu i mają podobną do niego długość. Szyjki słupka nie przyrośnięte do zalążni.
Owoc
Trójgraniasty orzeszek czerwonobrunatnej barwy.
Korzeń
Palowy.

Biologia i ekologia

Bylina, geofit korzeniowy. Kwitnie przez cały okres wegetacji. Roślina wiatropylna. Owoce roznoszone są przez wiatr (anemochoria). Siedlisko: pastwiska, ugory, nieużytki. Preferuje siedliska kwaśne i jałowe (roślina wskaźnikowa gleb kwaśnych). W górach występuje aż po piętro kosówki. W uprawach rolnych i ogrodowych pospolity chwast[5]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Koelerio-Corynephoretea[6].

Roślina trująca
Trujący jest cały pęd, a szczególnie liście (z powodu dużej zawartości kwasu szczawiowego). Ponadto roślina zawiera rutynę, saponiny.

Zmienność

Tworzy mieszańce z szczawiem obrosłoowockowym[4].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].
  4. a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  5. Włodzimierz Tymrakiewicz: Atlas chwastów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1976, s. 44.
  6. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia

  • Jakub Mowszowicz: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986, s. 172. ISBN 83-02-00607-6.
  • Mowszowicz J. Krajowe chwasty ogrodowe i polne. Wyd. 3. PWRiL, Warszawa.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Schapenzuring bloemen Rumex acetosella.jpg
Autor: Rasbak, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Rumex acetosella flowers
Rumex acetosella Sturm58.jpg

Rumex acetosella L. s. l.

Original Description
Kleiner Sauerampfer, Rumex acetosella
Schapenzuring blad Rumex acetosella.jpg
Autor: Rasbak, Licencja: CC-BY-SA-3.0
(nl: Schapenzuring blad) Rumex acetosella leaf;