Szczygłowice

Szczygłowice
	Dzielnica Knurowa
	; Szczygłowice – osiedle mieszkaniowe
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	gliwicki
Miasto	Knurów
Wysokość	232 m n.p.m.
Strefa numeracyjna	032
Kod pocztowy	44-193
Tablice rejestracyjne	SGL
	Położenie na mapie Knurowa Szczygłowice
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Szczygłowice
	Położenie na mapie województwa śląskiego Szczygłowice
	Położenie na mapie powiatu gliwickiego Szczygłowice
	50°11′42″N 18°39′04″E/50,194889 18,651000
	Portal Polska

Szczygłowice – dzielnica miasta Knurów granicząca z Czerwionką-Leszczyny. Do 1950 miejscowość była siedzibą gminy Szczygłowice.

Toponimia

Zanim Szczygłowice w wyniku procesów urbanizacyjnych stały się obecną dzielnicą miasta Knurów były notowane w źródłach jako osobna wieś. Według niemieckiego geografa oraz językoznawcy Heinricha Adamy’ego nazwa miejscowości wywodzi się od polskiej nazwy ptaka szczygła – "von szczygiel = Stieglitz"^[1]. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu jako najwcześniejszą wymienia ją w formie – "Scyglowice" podając jej znaczenie "Stieglitzdorf" czyli po polsku "Wieś szczygłów"^[1]. Niemcy zgermanizowali nazwę na Scyglowitz^[1] w wyniku czego utraciła ona swoje pierwotne znaczenie.

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod polską nazwą Sczyglowice oraz niemiecką Scziglowitz^[2].

Historia

Pierwsza wzmianka o Szczygłowicach pochodzi z 1531. W tym samym roku biskup wrocławski oraz książę opolsko-raciborski nałożyli dodatkową dziesięcinę snopową na rzecz kościoła kolegialnego pw. Świętego Krzyża w Opolu. Wśród szeregu wsi rybnickich obciążonych tą dziesięciną znalazły się również Szczygłowice.

Topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku notuje stosunki ludnościowe na terenie wsi - "Das Dorf Sczyglowitz enthalt in 50 Haushaltungen 310 Seelen, polnisch Sprechende(...)." czyli w tłumaczeniu na język polski "Wieś Szczygłowice zawiera w 50 gospodarstwach domowych 310 dusz mówiących po polsku(...)"^[3].

1 września 1939 oddział Wehrmachtu rozstrzelał na szosie przed Fabryką Materiałów Wybuchowych «Lignoza» czterech dozorców fabrycznych^[4].

Ważniejsze obiekty

Budynek MSP nr 4 i MG nr 4

Kopalnia Węgla Kamiennego «Szczygłowice» mieszcząca się przy ul. Górniczej
Dom Kultury w Knurowie
Hala MOSiR Knurów – ul. Górnicza
Centrum Przesiadkowe
Miejska Szkoła Podstawowa nr 4, a także Miejskie Gimnazjum nr 4
Kościół pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Świata

Znani związani ze Szczygłowicami

W Szczygłowicach wychował się Jerzy Dudek, a także jego brat Dariusz Dudek^[5]^[6]^[7].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c HeinrichH. Adamy HeinrichH., Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 63, OCLC 456751858 (niem.).
↑ Knie 1830 ↓, s. 715.
↑ Felix Triest 1865 ↓, s. 804.
↑ Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939–1945. Warszawa: Książka i Wiedza, 1981.
↑ Wojciech Todur: Jerzy Dudek sfinansował w Szczygłowicach nowe boisko szkolne ze sztuczną trawą. katowice.gazeta.pl [on-line], 2006-05-31. [dostęp 2012-09-06].
↑ Za dwa lata wracam do Polski. Rozmowa z Jerzym Dudkiem, bramkarzem Realu Madryt. „Altus na topie. Magazyn wielkomiejski”, s. 5, 2008. Krystian Dudek. Publish-Press.
↑ Magda Leksy: Co Jerzy Dudek ma wspólnego z naszą panią z fizyki? Wywiad z Panią Teresą Nowacką- Korus. W: Szkolak Rudziniecki (internetowa strona szkolnej gazetki tworzonej przez gimnazjalistów Zespołu Szkół w Rudzińcu) [on-line]. szkolak_rudziniecki.republika.pl. [dostęp 2012-09-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-12)].

Bibliografia

Johann GeorgJ.G. Knie Johann GeorgJ.G., Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865 (niem.).
Felix Triest: Topographisches handbuch von Oberschlesien. Breslau: Verlag von Wilh. Gottl. Korn, 1865.

Linki zewnętrzne

Osiedle Szczygłowice – blog poświęcony historii osiedla

[Adamy-1] HeinrichH. Adamy HeinrichH., Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 63, OCLC 456751858 (niem.).

[CITEREFKnie1830715-2] Knie 1830 ↓, s. 715.

[CITEREFFelix_Triest1865804-3] Felix Triest 1865 ↓, s. 804.

[Fajkowski,_Religa-4] Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939–1945. Warszawa: Książka i Wiedza, 1981.

[Todur-5] Wojciech Todur: Jerzy Dudek sfinansował w Szczygłowicach nowe boisko szkolne ze sztuczną trawą. katowice.gazeta.pl [on-line], 2006-05-31. [dostęp 2012-09-06].

[Altus_na_topie-6] Za dwa lata wracam do Polski. Rozmowa z Jerzym Dudkiem, bramkarzem Realu Madryt. „Altus na topie. Magazyn wielkomiejski”, s. 5, 2008. Krystian Dudek. Publish-Press.

[Szkolak_Rudziniecki-7] Magda Leksy: Co Jerzy Dudek ma wspólnego z naszą panią z fizyki? Wywiad z Panią Teresą Nowacką- Korus. W: Szkolak Rudziniecki (internetowa strona szkolnej gazetki tworzonej przez gimnazjalistów Zespołu Szkół w Rudzińcu) [on-line]. szkolak_rudziniecki.republika.pl. [dostęp 2012-09-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-12)].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne