Szczyrk (gmina w rejencji katowickiej)
wiejska | |
1941–1945[1] | |
Państwo | |
---|---|
Kraj związkowy | Górny Śląsk |
Rejencja | rejencja katowicka |
Powiat | bielski |
Siedziba | Szczyrk |
Szczegółowy podział administracyjny | |
Liczba gromad (Gemeinde) | 8 (1945) |
Portal Niemcy |
Gmina Szczyrk (niem. Amtsbezirk Schirk; do 28 lipca 1941 Bystra) – dawna gmina wiejska funkcjonująca w latach 1941–1945 pod okupacją niemiecką w Polsce. Siedzibą gminy był Szczyrk (Schirk).
Gminę Szczyrk utworzono 29 lipca 1941 z obszaru zniesionej niemieckiej gminy Bystra (Amtsbezirk Bistrai-Nord)[2] w powiecie bielskim (od 10 października 1939 pod nazwą Landkreis Bielitz)[3]. Landkreis Bielitz należał do rejencji katowickiej (Regierungsbezirk Kattowitz), początkowo należącej do prowincji Śląsk (Provinz Schlesien), a od 18 stycznia 1941 do wyodrębnionej z niej prowincji Górny Śląsk (Provinz Oberschlesien)[3].
Gmina Szczyrk składała się z obszarów o różnorodnej strukturze (gminy jednostkowe i gminy zbiorowe), należących przed wojną do dwóch różnych powiatów i województw[2]:
- obszarów należących za II RP do powiatu bielskiego w woj. śląskim z gminami jednostkowymi:
- zniesiona jednostkowa gmina Bistrai-Nord (Bystra Śląska):
- obszarów należących za II RP do powiatu bialskiego w woj. krakowskim z gminami zbiorowymi:
- zniesiona zbiorowa gmina Bystra-Wilkowice: gromady Bistrai-Süd (Bystra Krakowska), Butschkowitz (Buczkowice), Fischersdorf (Rybarzowice), Godsiska (Godziszki), Meschna (Meszna), Schirk (Szczyrk) i Wolfsdorf (Wilkowice).
Na początku 1945 gmina Szczyrk składała się z ośmiu gromad (Gemeinden): Bistrai-Nord (Bystra Śląska), Bistrai-Süd (Bystra Krakowska), Butschkowitz (Buczkowice), Fischersdorf (Rybarzowice), Godsiska (Godziszki), Meschna (Meszna), Schirk (Szczyrk) i Wolfsdorf (Wilkowice)[2].
Jednostka przetrwała do 1945 roku[4]. Po wojnie gminę zniesiono[5]; jej obszar „krakowski” utworzył ponownie gminę Bystra-Wilkowice w powiecie bialskim w woj. krakowskim, natomiast w Bystrej Śląskiej ustanowiono zbiorową (lecz jednowioskową), gminę Bystra w powiecie bielskim w woj. śląskim[6][7]. 1 kwietnia 1946 z gminy Bystra-Wilkowice wyodrębniono wieś Szczyrk, tworząc z niej osobną gminę Szczyrk[8].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Jednostka poza administracją polską.
- ↑ a b c Amtsbezirk Schirk.
- ↑ a b Landkreis Bielitz.
- ↑ Gemeindeverzeichnis Landkreis Bielitz – Stand: 1. 1. 1945.
- ↑ Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8.
- ↑ Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948.
- ↑ Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.
- ↑ Dz.U. z 1946 r. nr 53, poz. 302.