Szedar
| α Cassiopeiae | |||||||||||||||||||||
 Położenie w gwiazdozbiorze | |||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja | 00h 40m 30,441s[1] | ||||||||||||||||||||
| Deklinacja | +56° 32′ 14,39″[1] | ||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||
| Rozmiar kątowy | 0,00525[3] | ||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) | −32,13 ± 0,10[1] mas/rok | ||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna | −4,31 ± 0,02[1] km/s | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||||||
| Typ widmowy | K0-IIIa[1] | ||||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||||
| Metaliczność [Fe/H] | −0,10[2] | ||||||||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||||
| Wiek | 100–200 mln lat[3] | ||||||||||||||||||||
| Temperatura | 4530[3] K | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||||||||||||||||
| Krąży wokół | |||||||||||||||||||||
| Półoś wielka | 7574[2] pc | ||||||||||||||||||||
| Mimośród | 0,0189[2] | ||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Szedar (Schedar, Alfa Cassiopeiae) – gwiazda w gwiazdozbiorze Kasjopei. Według danych satelity astrometrycznego Hipparcos Szedar znajduje się w odległości około 228,5 lat świetlnych od Słońca.
Nazwa
Nazwa gwiazdy pochodzi od arabskiego słowa صدر şadr oznaczającego „pierś”, miejsce położenia gwiazdy w wizerunku królowej Kasjopei[3][5][6]. Sułtan Uług Beg nazwał tę gwiazdę ذات الكرسي Al Dhāt al Kursiyy, co oznacza „kobietę na tronie”; Giovanni Battista Riccioli ukuł z tego nazwę Dath Elkarti[5]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Schedar dla określenia tej gwiazdy[7].
Charakterystyka obserwacyjna
Jest to druga pod względem jasności gwiazda konstelacji Kasjopei, większą jasność osiąga w niej tylko zmienna Gamma Cassiopeiae[3]. Jej obserwowana wielkość gwiazdowa to 2,24m, a wielkość absolutna jest równa −1,98m[2]. Dziewiętnastowieczni astronomowie twierdzili, że jej jasność może spadać do połowy trzeciej wielkości gwiazdowej, w związku z czym jest uznawana za gwiazdę zmienną; jednak od zarania astrofotografii jej blask jest stabilny[3].
Gwiazda ma trzy optyczne towarzyszki o wielkości około 9–14m[4].
Charakterystyka fizyczna
Jest to pomarańczowy olbrzym należący do typu widmowego K0. Jego temperatura to 4530 K, jest niższa niż temperatura fotosfery Słońca; jasność Schedara jest 855 razy większa niż jasność Słońca[3]. Gwiazda ma 42 razy większy promień i 4-5 razy większą masę niż Słońce. Uformowała się 100–200 milionów lat temu, początkowo będąc białobłękitną gwiazdą podobną do Regulusa. Jej skład jest podobny do słonecznego, chociaż jest zubożona względem niego w niektóre pierwiastki, takie jak cyrkon i europ[3].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f g Szedar w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g Anderson E., Francis C.: HIP 3179. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-05-21]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j Jim Kaler: SHEDAR (Alpha Cassiopiae). STARS, 1999-04-05. [dostęp 2018-05-21]. (ang.).
- ↑ a b Mason et al.: WDS J00405+5632A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
- ↑ a b Cassiopeia, or Cassiope. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 147. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
- ↑ Milena Ratajczak: Kosmos. Kasjopeja.. T. 2. Poznań: Oksford Educationale Sp. z o.o., 2010, s. 23. ISBN 978-83-252-1353-4.
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-11-19. [dostęp 2018-05-21].
Media użyte na tej stronie
Autor: Szczureq, Licencja: CC BY-SA 4.0
Gwiazdozbiór Kasjopei. Mapa została stworzona przy pomocy programu PP3 autorstwa Torstena Brongera. Wersję wektorową stworzył Szczureq według wzoru z wersji rastrowej, której autorem jest BlueShade.