Szemu’el Tamir

Szemu’el Tamir
‏שמואל תמיר‎
Ilustracja
Szemu’el Tamir (1980)
Data i miejsce urodzenia

10 marca 1923
Jerozolima, Palestyna

Data śmierci

29 czerwca 1987

Minister sprawiedliwości w I rządzie Begina
Okres

od 24 października 1977
do 5 sierpnia 1980

Przynależność polityczna

Dasz, Ruch Demokratyczny

Poprzednik

Menachem Begin

Następca

Mosze Nissim

Poseł do Knesetu
Okres

od 22 listopada 1965
do 21 stycznia 1977

Przynależność polityczna

Herut, Wolne Centrum, Likud, Wolne Centrum

Okres

od 13 czerwca 1977
do 20 lipca 1981

Przynależność polityczna

Dasz, Ruch Demokratyczny, niezależny

Członkowie Irgunu przetrzymani w obozie w Kenii, od lewej: Arje Mechulal, Re’uwen Rubinstein, Cewi Hadasi, Dow Milman, Szemu’el Tamir i Me’ir Szamgar (późniejszy prezes Sądu Najwyższego)

Szemu’el Tamir (hebr.: שמואל תמיר, ang.: Shmuel Tamir, ur. 10 marca 1923 w Jerozolimie, zm. 29 czerwca 1987) – izraelski prawnik i polityk, w latach 1965–1981 poseł do Knesetu, w latach 1977–1980 minister sprawiedliwości. W młodości bojownik Irgunu.

Życiorys

Urodził się 10 marca 1923 w Jerozolimie, w ówczesnym Brytyjskim Mandacie Palestyny jako Szemu’el Kacnelson[1]. Już w 1938 przyłączył się do żydowskiej organizacji paramilitarnej Irgun. Sześć lat później, po ogłoszeniu Rewolty, został dowódcą w jerozolimskim oddziale tej organizacji. Dowodził operacją wysadzenia w powietrze mandatowych urzędów podatkowych w Jerozolimie. Został następnie szefem wywiadu, a w 1946 zastępcą dowódcy Irgunu w dystrykcie Jerozolimy. Dwukrotnie aresztowany przez władze brytyjskie – w 1944 i w 1946, po drugim aresztowaniu był przetrzymywany w obozie w Kenii. Zwolniony w 1948, powrócił do niepodległego Izraela[1]. Jak większość członków Irgunu znalazł się wśród założycieli Herutu, jednak w 1952 opuścił partię[1].

Ukończył Jerozolimską Szkołę Prawa na Uniwersytecie Hebrajskim, pracował w zawodzie prawnika. W latach pięćdziesiątych prowadził wiele znanych spraw[1], reprezentował m.in. Malchiela Gruenwalda w sprawie przeciw Rudolfowi Kastnerowi, prowadzonej przed sędzią Binjaminem Halewim[1][2].

W 1957 był jednym z założycieli ruchu „Nowy Reżim”. W 1964 powrócił do Herutu i z sukcesem wystartował w wyborach parlamentarnych w 1965 z listy Gahalu, współtworzonej przez Herut i liberałów. W szóstym Knesecie zasiadał w komisjach kontroli państwa, finansów oraz budownictwa. W 1966 został wyrzucony z macierzystego ugrupowania, pozostał jednak we frakcji Gahalu[1], którą opuścił 29 marca 1967 wraz z Eli’ezerem Szostakiem i Awrahamem Ti’arem tworząc nowe ugrupowanie – Wolne Centrum[3].

W wyborach w 1969 uzyskał reelekcję, a w Knesecie siódmej kadencji był członkiem komisji spraw gospodarczych. Przed kolejnymi wyborami doszło do zjednoczenia partii centroprawicowych – Gahalu, Wolnego Centrum, Listy Państwowej oraz Ruchu na rzecz Wielkiego Izraela – i powstania Likudu, z którego listy ponownie zdobył mandat poselski. W ósmym Knesecie przewodniczył frakcji parlamentarnej Likudu oraz kierował komisją spraw gospodarczych. Był także członkiem komisji pracy oraz spraw zagranicznych i obrony[1]. 26 października 1976, wraz z Akiwą Nofem opuścił macierzyste ugrupowanie, na nowo tworząc Wolne Centrum[3]. 21 stycznia 1977 zrezygnował z zasiadania w parlamencie, mandat po nim objęła Zita Linker[4].

Dołączył do Szinui, która w wyborach w maju 1977 utworzyła koalicję Demokratyczny Ruch dla Zmian (Dasz). Tamir uzyskał reelekcję, a w dziewiątym Knesecie został członkiem komisji finansów; spraw zagranicznych i obrony oraz konstytucyjnej, prawa i sprawiedliwości[1]. 24 października dołączył do – utworzonego cztery miesiące wcześniej – pierwszego prawicowego rządu w Izraelu, zostając ministrem sprawiedliwości, w miejsce sprawującego ten urząd premiera Menachema Begina[5]. 14 września 1978 doszło do podziału w Dasz – Tamir, Szelomo Elijjahu, Szafik Asad, Mordechaj Elgrabli, Binjamin Halewi, Akiwa Nof i Jigael Jadin współtworzyli Ruch Demokratyczny[3]. Ministrem sprawiedliwości pozostał do 5 sierpnia 1980, wkrótce zastąpił go Mosze Nissim[5]. Po kolejnych odejściach w marcu 1981 Ruch Demokratyczny przestał istnieć, a Tamir do końca kadencji zasiadał w ławach Knesetu jako niezależny[3]. W lipcu 1981 utracił miejsce w parlamencie[1].

W latach 1983–1985 kierował zespołem, który zajmował się wymianą jeńców wojennych podczas wojny libańskiej. Zmarł 29 czerwca 1987[1].

Życie prywatne

Jego matką była Batszewa Kacnelson, w latach 1951–1955 posłanka do Knesetu. Jego ciotka Rachel była żoną Zalmana Szazara również posła, a w latach 1963–1973 prezydenta Izraela. Był szwagrem poety i polityka Uriego-Cewiego Grinberga[6].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j Szemu’el Tamir (ang.) – profil na stronie Knesetu.
  2. Judging Evil in the Trial of Kastner. historycooperative.org. [dostęp 2019-08-01]. (ang.).
  3. a b c d Mergers and Splits Among Parliamentary Groups. knesset.gov.il. [dostęp 2019-08-03]. (ang.).
  4. Members of the Eighth Knesset. knesset.gov.il. [dostęp 2017-08-03]. (ang.).
  5. a b Government 18. knesset.gov.il. [dostęp 2019-08-03]. (ang.).
  6. Family Ties Between Knesset Members. knesset.gov.il. [dostęp 2019-08-03]. (ang.).

Media użyte na tej stronie

Shmuel Tamir1980.jpg
Autor: Nino Herman , Licencja: CC BY-SA 3.0

Minister of Justice Shmuel Tamir

שר המשפטים, שמואל תמיר
Detainees in Gilgil.jpg
Irgun detainees in the Gilgil internment camp, Kenya (from left to riht: Aryeh Mehullal, Reuven (Robert) Rubinstein, Zvi Hadassi, Dov HaLevi Milman, Smuel Tamir (Katznelson), Meir Shamgar (Sternberg))