Szeregowy

Szeregowy
Wojska Lądowe
Aktualne oznaczenie stopnia
naramiennik
naramiennik
kurtka nieprzemakalna
kurtka nieprzemakalna
Oznaczenie stopnia – przedwojenny
naramiennik
naramiennik

Szeregowy – najniższy stopień wojskowy w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Wyższym stopniem jest starszy szeregowy.

Stopień szeregowego bez szczególnego nadania otrzymują poborowi powołani po raz pierwszy do czynnej służby wojskowej z dniem stawienia się do służby, ochotnicy oraz osoby przeniesione do rezerwy bez odbycia służby wojskowej (do 31 grudnia 2009)[1] – z dniem przeniesienia do rezerwy.

Historia

Stopień szeregowego zamiast szeregowca został wprowadzony rozkazem nr 18/MON Ministra Obrony Narodowej z 8 grudnia 1976[2] wprowadzającym z dniem 15 października 1977 do użytku w Siłach Zbrojnych PRL Regulamin służby wewnętrznej Sił Zbrojnych PRL, sygn. Szt.Gen. 791/76. W regulaminie tym w wykazach stopni wojskowych podano nazwę najniższego stopnia wojskowego – szeregowy[3]. Zmiana ta została uwzględniona również w ustawie o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przy najbliższej nowelizacji 28 czerwca 1979[4].

Odpowiedniki

Historyczne

W Wojsku Polskim II RP, a także w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie odpowiednikami szeregowca były stopnie:

  • strzelca w formacjach strzelców podhalańskich oraz strzelców konnych[5], a od 1932 także w formacjach piechoty i broni pancernych[6];
  • ułana w formacjach ułanów[7]
  • szwoleżera w formacjach szwoleżerów, stosowany od momentu ich utworzenia w 1919[7];
  • kanoniera w artylerii, od 1933 – także w służbie uzbrojenia[8], do 5 lipca 1994[9];
  • sapera w wojskach saperskich, stosowany od momentu utworzenia formacji saperskich w 1919[7];
  • legionisty w pułkach piechoty Legionów – od 1933[10].

Obecne

W Marynarce Wojennej równorzędnym stopniem jest stopień marynarza.

Odpowiednikiem stopnia szeregowego w policji jest posterunkowy, w Państwowej Straży Pożarnej - strażak, w Straży Marszałkowskiej oraz Służbie Celno-Skarbowej - aplikant, w pozostałych służbach (Służba Więzienna, Służba Kontrwywiadu i Wywiadu Wojskowego, Straż Graniczna, Służba Ochrony Państwa) - szeregowy.

Przypisy

  1. Dz.U. z 2021 r. poz. 372 ze zm.
  2. Dz.Rozk. MON 1977, 26 marca, nr 3, poz. 16, s. 31.
  3. Regulamin służby wewnętrznej Sił Zbrojnych PRL, sygn. Szt.Gen. 791/76, Warszawa 1977, pkt 21, s. 20 i zał. 1, s. 165.
  4. Dz.U. z 1979 r. nr 15, poz. 97.
  5. Ustawa z 18 lipca 1924 o podstawowych obowiązkach i prawach szeregowych Wojska Polskiego (Dz.U. z 1924 r. nr 72, poz. 698), s. 1040.
  6. Ustawa z 28 stycznia 1932 o zmianach i uzupełnieniach niektórych postanowień ustawy z 18 lipca 1924 o podstawowych obowiązkach i prawach szeregowych Wojska Polskiego (Dz.U. z 1932 r. nr 25, poz. 213), s. 395.
  7. a b c Dz.U. z 1924 r. nr 72, poz. 698, s. 1040.
  8. Rozporządzenie Ministra Spraw Wojskowych z 17 marca 1933 w sprawie wykonania rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z 7 października 1932 o służbie wojskowej podoficerów i szeregowców (Dz.U. z 1933 r. nr 20, poz. 132), s. 388.
  9. Decyzją nr 62/MON Ministra Obrony Narodowej z 5 lipca 1994 r. został wprowadzono do użytku w Siłach Zbrojnych RP Regulamin ogólny Sił Zbrojnych RP, sygn. Szt.Gen. 1426/94, w którym nie zamieszczono wykazu stopni wojskowych; obowiązywały tylko te stopnie wojskowe, które znajdowały się w ustawie z 21 listopada 1967 o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, art. 74 Dz.U. z 2021 r. poz. 372
  10. Dz.U. z 1933 r. nr 20, poz. 132, s. 388.

Bibliografia

  • Dziennik Ustaw z 1979, 2004.
  • Marian Laprus [red.]: Leksykon wiedzy wojskowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979, s. 431.

Media użyte na tej stronie

Naramiennik Szeregowy.svg
Naramiennik szeregowego Wojsk Lądowych RP.
POL military rank patch - szeregowy.svg
Dystynkcja na kurtkę Wojska Polskiego - szeregowy
PL Epolet szer.svg
Naramiennik szeregowca Wojska Polskiego (1919-39).