Szerokość geograficzna

Współrzędne geograficzne.
ф - szerokość geograficzna
1 – równoleżnik – punkty o tej samej szerokości geograficznej
2 – południk
Szerokość geograficzną oznaczają równoleżniki – równoleżnik 50°N w Wodzisławiu Śl.

Szerokość geograficzna (symbol φ)

Wartości szerokości geograficznej rozciągają się od 0° na równiku do 90° na biegunach. Szerokość geograficzna może być północna (N; zobacz: półkula północna) lub południowa (S; zobacz: półkula południowa). Dla kierunku północnego oznacza się ją znakiem dodatnim (lub N), dla kierunku południowego ujemnym (lub S), czyli odpowiednio np.: +90° = 90°N oraz –90° = 90°S.

Zbiór punktów na kuli ziemskiej o tej samej szerokości geograficznej to równoleżnik.

Jednostkami szerokości geograficznej (kąt) są: stopień [°], minuta ['] i sekunda kątowa ["].

  • 1° = 60'
  • 1' = 60"

Szerokość geograficzną w istocie mierzy się bezpośrednio na sferze niebieskiej, gdzie stanowi kąt pomiędzy kierunkiem na zenit a płaszczyzną równika niebieskiego. Szerokością geograficzną jest również wysokość nad horyzontem północnego bieguna niebieskiego.

Niektórym szerokościom nadano własne nazwy:

Wraz z szerokością geograficzną zmienia się wiele zjawisk geograficznych na kuli ziemskiej (zobacz: strefowość), m.in. klimat (im bliżej równika, tym mniejsza szerokość geograficzna, jednocześnie tym cieplej), charakterystyczna roślinność, gleby, itp.

Zobacz też

Przypisy

  1. Wprowadzenie do kartografii i topografii, Wyd. Nowa Era, Wrocław 2006

Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Wodzisław Śląski-50 parallel.jpg
(c) Swd z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 2.5
Obelisk wyznaczający 50 równoleżnik szerokości geograficznej. Wodzisław Śląski 2005 r.
Latitude and longitude graticule on a sphere.svg
Figure showing definition of latitude (φ) and longitude (λ) on a sphere. The graticule at intervals of 10 degrees is taken from Sphere-wireframe.png at Commons.
Meridian-International.PNG
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Obersachse (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Internationalization of Image:Breitenkreis-und-Nullmeridian.png