Sziduch

Sziduch (hebr.: שִׁדּוּךְ, pl. shidduchim שִׁדּוּכִים, aram. שידוכין) - żydowski system swatania, polegający na kojarzeniu w pary i przedstawianiu sobie oraz rodzinom kandydatów i kandydatki do ślubu^[1].

Sziduchem zajmują się głównie zawodowi swaci (m. szadchan, f. szadchana)^[2], ale także starsi członkowie rodziny. Po zakończonym sukcesem skojarzeniu w parę, swat otrzymywał wynagrodzenie w ustalonej wcześniej kwocie, bądź procent od posagu panny młodej^[3].

Narzeczeństwo kończyło podpisanie tenaim - dokumentu narzeczeństwa, w którym obie strony zobowiązywały się do zawarcia małżeństwa^[2].

Sziduch w XX i XXI wieku

W XX i XXI wieku sziduch popularny był głównie w społecznościach ortodoksyjnych Żydów, oraz międzynarodowo - szczególnie tam, gdzie społeczność Żydowska w danym kraju była nieliczna^[4][5][6].

Pandemia COVID-19 przyniosła popularyzację międzynarodowego sziduchu także wśród nie-ortodoksyjnych Żydów, oraz wśród niereligijnej części społeczności żydowskich^{[7][8][9][10]}. Mówi się nawet o rewolucji sziduchu^[11].

Obecnie praktyka sziduchu wspierana jest przez systemy online i aplikacje na urządzenia mobilne^[12], m.in. Shidduch View - The Kosher Video Date App, Basheret, SHIDCH, czy Matchmaking.

Wybrane instytucje oferujące formację religijną dla kobiet żydowskich mają w swojej ofercie także usługę sziduchu^[13].

Sziduch w kulturze popularnej

Temat sziduchu obecny jest także w literaturze popularnej, filmach (m.in. Unorthodox, The Matchmaker, Nadzwyczajni^[14], Make Me a Match), oraz serialach (np. w popularnym serialu Shtisel, Srugim). Stał się osnową serialu Bubbies Know Best (pol. Babcie wiedzą najlepiej)^[15], Yenta Your Love Life^[16].

Zobacz także

• Małżeństwo w judaizmie

Przypisy