Szkło dichroiczne
 | Ten artykuł od 2014-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Szkło dichroiczne jest to szkło, na które w próżni, za pomocą działa elektronowego, nałożono tlenki metali (złota, srebra, tytanu, chromu, aluminium, cyrkonu, magnezu i krzemu) w postaci wielu cienkich warstw. Warstwy te mają grubość łącznie około 700 nm. Termin dichroiczne oznacza grę dwóch kolorów, tzn. szkło takie, przepuszczając dany kolor, odbija jego barwę dopełniającą. Dzięki nałożeniu 30-50 warstw widziany kolor jest różny w zależności od kąta patrzenia i padania światła. To, co widzimy, to interferencja światła odbitego od tych warstw, które same w sobie nie mają koloru. Efekt ten nosi nazwę iryzacji.
Historia
Szkło dichroiczne zostało opracowane przez NASA w celu zastosowania w lustrach satelitów. W 1976 roku pracownicy tej agencji zdali sobie sprawę z artystycznego potencjału tego szkła i zaczęli je sprzedawać po zawrotnej, jak na tamte czasy, cenie 25 dolarów za cal kwadratowy. Obecnie cena tego materiału to około 2 USD za cal kwadratowy. Szkło dichroiczne znajduje zastosowanie przy wyrobie oświetlenia, światłowodów, laserów, okularów przeciwsłonecznych, witraży oraz jako filtry w fotografii. Jego odporność na czynniki atmosferyczne i ścieranie oraz nigdy nieblaknące kolory czynią je doskonałym materiałem do zdobienia ścian, fontann, okien dachowych itp.
Zastosowanie w sztuce
Wiele (czasami kilkadziesiąt) warstw szkła dichroicznego stapia się w temperaturze około 900 stopni Celsjusza z warstwami zwykłego szkła. Niektóre długości fal świetlnych są przepuszczane, inne odbijane, co powoduje grę barw. Rezultatu nigdy nie da się idealnie powtórzyć, dzięki czemu każdy wyrób jest jedyny w swoim rodzaju. Wytworzone w ten sposób kamienie czasami przypominają – używany również w biżuterii – ammolit.
Zobacz też
- Fizyka: optyka cienkich warstw, interferencja, bańka mydlana, pierścienie Newtona, filtr dichroiczny
- Mineralogia: opalescencja, opalizacja, schillerescencja, labradoryzacja, awenturyzacja, adularyzacja, asteryzm
- Meteorologia: wieniec, halo, tęcza
Linki zewnętrzne
- Linda Abbott, About Dichroic Glass, My Cabochons and Jewelry.. dichroicglass.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-01)]. (ang.)
- Carolyn Beebe, Really, what is Dichroic? (ang.)
- High Tech Art: Chameleon Glass ISBN 0-16-042100-4 (ang.)
Media użyte na tej stronie
Autor: User:Pschemp, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dichroic Lampwork beads. Main bead 10mm.
On January 27th, 2006, I, pschemp created this picture by putting a few of my dichroic beads on my HP scanner and scanning them at 1200 dpi. The process took apporximatley 2 minutes and 3.14159 seconds. Then, the image was transferred via USB cable to my Dell Inspirion 4500 and appeared in Paint Shop Pro. Paint Shop Pro was used to sharpen the image since my scanner puts funny lines on scans at this resolution. The shadows seen on the picture are due to the fact that the object in question was not flat, but three dimensional; thus the scanner lid could not be closed all the way to block out ambient light entirely. The bead in question was then made into a necklace, however the entire operation was carried out while I wore blue jeans, socks with a red stripe, flowered knickers, a brassiere and a pink T-shirt made of 100% cotton knit. My hair was put up in a bun and I was wearing silver earrings, but no makeup. The ambient temperature was 70 degrees Fahrenheit and the relative humidity 35% in my room at the time. Outside, it was a chilly 18 degrees with wind gusts of 20-25 mph and clear skies.Autor: Precjoza, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pendant made of single-colour dichroic glass (a good example of dichroic - yellow is reflected while cyan is when light passes). Picture was made by putting the pendant on the glass with gray sheet below and in daylight