Szkliwiak
| ameloblastoma | |
 Szkliwiak, obraz histologiczny, barwienie H-E | |
| ICD-10 | D16 |
|---|---|
| D16.4 | Kości czaszki i twarzy |
| D16.5 | Żuchwa |
| ICDO | M9310/0 |
| DiseasesDB | |
Szkliwiak (ang.-gr. ameloblastoma, od wczesnoangielskiego słowa amel, szkliwo i greckiego blastos, zarodek, pęd, pąk) – nowotwór o miejscowej złośliwości wywodzący się z ameloblastów listewki zębowej. W 4/5 przypadków występuje w okolicy zębów trzonowych w tylnej części żuchwy, rzadziej lokalizuje się w szczęce. Guz może dawać wznowy, nacieka okoliczne tkanki, ale przerzutuje bardzo rzadko. Szkliwiak rzadko jest bolesny i charakteryzuje się powolnym, wieloletnim wzrostem. Szkliwiak szczęki rokuje gorzej, ponieważ naciekając tkanki może niszczyć zatoki przynosowe, podstawę czaszki i mózg.
Nazwa
Typ łagodnej zmiany znany dziś jako ameloblastoma (szkliwiak) po raz pierwszy opisał Cusack w 1827[1] – wówczas jeszcze bez żadnej nazwy. W 1885 Malassez[2] nadał nowotworowi nazwę adamantinoma. Ostatecznie w 1930 Ivey i Churchill[3][4] zmienili nazwę na współcześnie używaną ameloblastoma. Nazwa adamantinoma oznacza dziś rzadką (poniżej 1% przypadków) odmianę nowotworu złośliwego kości. Należy zauważyć, że choć są to różne choroby, o odmiennej histologii i różnych wskaźnikach częstości złośliwienia, niektórzy autorzy nadal błędnie używają nazwy adamantinoma na określenie szkliwiaka (ameloblastoma).
Bibliografia
- Jain D, Jain VK, Vasishta RK, Ranjan P, Kumar Y. Adamantinoma: A clinicopathological review and update. „Diagn Pathol”. 3. 1, s. 8, 2008. DOI: 10.1186/1746-1596-3-8. PMID: 18279517.
- Jerzy Stachura, Wenancjusz Domagała: Patologia znaczy słowo o chorobie. T. 2. Kraków: Wydawnictwo PAU, 2003. ISBN 83-88857-65-7.
- Tomasz Kaczmarzyk i wsp.: Nowotwory zębopochodne i guzy nowotworopodobne kości szczękowych. Warszawa: Quintessence Polska, 2009. ISBN 978-83-85700-59-3.
Przypisy
- ↑ J.W. Cusack. Report of the amputations of the lower jaw. „Dublin Hosp Rec”. 4, s. 1–38, 1827.
- ↑ L. Malassez. Sur Le role des debris epitheliaux papdentaires. „Arch Physiol Norm Pathol”. 5, s. 309–340 6:379–449, 1885.
- ↑ R.H. Ivey, H.R. Churchill,. The need of a standardized surgical and pathological classification of tumors and anomalies of dental origin,. „Am Assoc Dent Sch Trans”. 7, s. 240–245, 1930.
- ↑ Giant ameloblastoma of jaw successfully treated by radiotherapy. „Oral Oncology Extra”. 42 (1), s. 22–25, Jan 2006. DOI: 10.1016/j.ooe.2005.08.004.
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
Media użyte na tej stronie
The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.
Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.Autor: Nephron, Licencja: CC BY-SA 3.0
High magnification micrograph of an ameloblastoma. H&E stain.
The images show the characteristic features:
- Islands of cells with palisaded nuclei that have reverse polarization.
- Reverse polarization of nuclei = nuclei distant from the basement membrane/nuclei at pole opposite of basement membrane.
- Palisaded nuclei = picket fence appearance; columnar-shaped nuclei with long axis perpendicular to the basement membrane.
- Subnuclear vacuolization in palisading cell - vacuoles at the basement membrane aspect.
- Loose stroma around the islands of cells.
- Star-like cells at the centre of the islands of cells (stellate reticulum).
Related images
Low mag.
Intermed. mag.
High mag.
Very high mag.
CT scan of a patient with an ameloblastoma initiated at the left mandibular third molar