Szlaczkoń sylwetnik

Szlaczkoń sylwetnik
Colias crocea
(Geoffroy, 1785)
Ilustracja
© Hans Hillewaert, CC BY-SA 4.0
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

motyle

Rodzina

bielinkowate

Podrodzina

Coliadinae

Plemię

Coliadini

Rodzaj

Colias

Gatunek

Colias crocea

Szlaczkoń sylwetnik[1] (Colias crocea) – gatunek motyla dziennego z rodziny bielinkowatych (Pieridae).

Opis

Wierzchnia strona ciała zabarwiona jest żółtopomarańczowo z czarnym brzegiem wszystkich 4 skrzydeł oraz również czarną plamką nieopodal środka skrzydła przedniego. Spodnia strona nie posiada natomiast czarnego zabarwienia brzegów, ogólnie jest jaśniejsza z pojawiającym się zwłaszcza na skrzydłach przednich zielonkawym odcieniem. Po ich spodniej stronie także ujrzeć można czarną plamkę, może mieć ona jednak jasny środek. Z kolei skrzydło tylne ma na spodzie plamkę białą, nad którą zwykle widnieje biała albo i czarna kropka. Czasami obecny jest także rząd czarnych cętek.

Samice różnią się samców posiadaniem rzędu żółtych kropek na czarnym brzegu skrzydeł. Niewielka ich część zabarwiona jest na kolor bladokremowy, a nie złotawy, jak ma to zwykle miejsce. Odróżniano je jako tzw. formę helice, ale sądzi się raczej, że bladszy kolor jest wynikiem bardziej suchych warunków.

Podczas lotu motyla tego łatwo odróżnić dzięki intensywnie żółtej barwie, jaśniejszej niż u latolistka cytrynka (Gonepteryx rhamni). Blade samice można pomylić z C. hyale i C. C. sareptensis. Jednak nawet najbledsza samica z gatunku C. crocea posiada czarny deseń, zwłaszcza na tylnych skrzydłach.

Występowanie

Motyl ten rozmnaża się w północnej Afryce i południowej Europie, na wschodzie zaś aż po Turcję. W Europie pojawia się zwykle w lecie, przy czym przy dobrej pogodzie pojedyncze osobniki można spotkać nawet w Skandynawii. W Azji zapuszcza się aż po Syberię i do Indii, jednakże w Azji Środkowej nie spotyka się tego gatunku.

Ten migrujący motyl znany jest z masowych przelotów i kolejnych sezonów rozrodczych zwanych w Wielkiej Brytanii "clouded yellow years". Warte wspomnienia były te w latach 1877, 1947, 1983, 1992, 1994, 1996 i 2000.

Rozmnażanie

W Afryce północnej i na południu Europy owady te rozmnażają się cały rok. Jaja składane są pojedynczo na liściach roślin. Gąsienice przy ciepłej pogodzie rosną szybko i przepoczwarzają się po miesiącu. Trwa to kolejne 2 albo 3 tygodnie, co oznacza, że w jednym roku mogą powstać więcej niż 3 pokolenia, gdy dorosłe latają jeszcze na początku listopada.

Rośliny żywicielskie gąsienic

Owady te zjadają rośliny strączkowe, Faboideae. Na Wyspach Brytyjskich szczególnie lubią koniczynę i lucernę siewną, rzadziej spożywają komonicę zwyczajną.

Synonimy

Colias croceus f. deserticola Verity, 1909
Colias croceus f. helice
Colias croceus f. helicina Oberthür, 1880
Colias croceus f. mediterranea Stauder, 1913
Colias edusa (Fabricius, 1787) (non Fabricius, 1777: Pontia edusa)
Colias edusa f. obsoleta Grüber, 1929
Papilio croceus Fourcroy, 1785
Papilio edusa Fabricius, 1787 (non Fabricius, 1777: Pontia edusa)

Galeria

Przypisy

  1. Krzysztof Jonko: Colias croceus. [w:] Lepidoptera.eu [on-line]. [dostęp 2015-06-09].

Bibliografia

  • Asher, Jim; Warren, Martin; Fox, Richard; Harding, Paul; Jeffcoate, Gail & Jeffcoate, Stephen (2001): The Millennium Atlas of Butterflies of Britain and Ireland. Oxford University Press. ISBN 0-19-850565-5
  • Evans, W.H. (1932) The Identification of Indian Butterflies. (2nd Ed), Bombay Natural History Society, Mumbai, India.
  • Wynter-Blyth, M. A. (1957): Butterflies of the Indian Region. Bombay Natural History Society, Mumbai, India.

Media użyte na tej stronie

Colias croceus (Dordogne).jpg
© Hans Hillewaert, CC BY-SA 4.0
Dark Clouded Yellow, Dordogne, France
Colias croceus.forma helice.jpg
Autor: Dumi, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Colias croceus female forma helice
Butterfly (11000 ft) I IMG 6944.jpg
(c) I, J.M.Garg, CC BY 2.5
Dark Clouded Yellow Colias croceus taken at Kullu Distt., Himachal, India during Sar Pass Trek (around 10500 ft.)on way to Zirmi Thaatch(11000 ft.).