Szlaczkoń sylwetnik

Szlaczkoń sylwetnik

Colias crocea
(Geoffroy, 1785)
© Hans Hillewaert, CC BY-SA 4.0
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	motyle
Rodzina	bielinkowate
Podrodzina	Coliadinae
Plemię	Coliadini
Rodzaj	Colias
Gatunek	Colias crocea

Szlaczkoń sylwetnik^[1] (Colias crocea) – gatunek motyla dziennego z rodziny bielinkowatych (Pieridae).

Opis

Wierzchnia strona ciała zabarwiona jest żółtopomarańczowo z czarnym brzegiem wszystkich 4 skrzydeł oraz również czarną plamką nieopodal środka skrzydła przedniego. Spodnia strona nie posiada natomiast czarnego zabarwienia brzegów, ogólnie jest jaśniejsza z pojawiającym się zwłaszcza na skrzydłach przednich zielonkawym odcieniem. Po ich spodniej stronie także ujrzeć można czarną plamkę, może mieć ona jednak jasny środek. Z kolei skrzydło tylne ma na spodzie plamkę białą, nad którą zwykle widnieje biała albo i czarna kropka. Czasami obecny jest także rząd czarnych cętek.

Samice różnią się samców posiadaniem rzędu żółtych kropek na czarnym brzegu skrzydeł. Niewielka ich część zabarwiona jest na kolor bladokremowy, a nie złotawy, jak ma to zwykle miejsce. Odróżniano je jako tzw. formę helice, ale sądzi się raczej, że bladszy kolor jest wynikiem bardziej suchych warunków.

Podczas lotu motyla tego łatwo odróżnić dzięki intensywnie żółtej barwie, jaśniejszej niż u latolistka cytrynka (Gonepteryx rhamni). Blade samice można pomylić z C. hyale i C. C. sareptensis. Jednak nawet najbledsza samica z gatunku C. crocea posiada czarny deseń, zwłaszcza na tylnych skrzydłach.

Występowanie

Motyl ten rozmnaża się w północnej Afryce i południowej Europie, na wschodzie zaś aż po Turcję. W Europie pojawia się zwykle w lecie, przy czym przy dobrej pogodzie pojedyncze osobniki można spotkać nawet w Skandynawii. W Azji zapuszcza się aż po Syberię i do Indii, jednakże w Azji Środkowej nie spotyka się tego gatunku.

Ten migrujący motyl znany jest z masowych przelotów i kolejnych sezonów rozrodczych zwanych w Wielkiej Brytanii "clouded yellow years". Warte wspomnienia były te w latach 1877, 1947, 1983, 1992, 1994, 1996 i 2000.

Rozmnażanie

W Afryce północnej i na południu Europy owady te rozmnażają się cały rok. Jaja składane są pojedynczo na liściach roślin. Gąsienice przy ciepłej pogodzie rosną szybko i przepoczwarzają się po miesiącu. Trwa to kolejne 2 albo 3 tygodnie, co oznacza, że w jednym roku mogą powstać więcej niż 3 pokolenia, gdy dorosłe latają jeszcze na początku listopada.

Rośliny żywicielskie gąsienic

Owady te zjadają rośliny strączkowe, Faboideae. Na Wyspach Brytyjskich szczególnie lubią koniczynę i lucernę siewną, rzadziej spożywają komonicę zwyczajną.

Synonimy

Colias croceus f. deserticola Verity, 1909
Colias croceus f. helice
Colias croceus f. helicina Oberthür, 1880
Colias croceus f. mediterranea Stauder, 1913
Colias edusa (Fabricius, 1787) (non Fabricius, 1777: Pontia edusa)
Colias edusa f. obsoleta Grüber, 1929
Papilio croceus Fourcroy, 1785
Papilio edusa Fabricius, 1787 (non Fabricius, 1777: Pontia edusa)

Galeria

• 

  Samiec

• 

  Żeńska forma helice

• 

  Spodu skrzydła - Colias croceus (♀)

• 

  (c) I, J.M.Garg, CC BY 2.5

  Osobnik blady w Indiach

Przypisy

Bibliografia

• Asher, Jim; Warren, Martin; Fox, Richard; Harding, Paul; Jeffcoate, Gail & Jeffcoate, Stephen (2001): The Millennium Atlas of Butterflies of Britain and Ireland. Oxford University Press. ISBN 0-19-850565-5
• Evans, W.H. (1932) The Identification of Indian Butterflies. (2nd Ed), Bombay Natural History Society, Mumbai, India.
• Wynter-Blyth, M. A. (1957): Butterflies of the Indian Region. Bombay Natural History Society, Mumbai, India.