Szlak Architektury Drewnianej (województwo małopolskie)

Promocja szlaku w Krakowie (2017)

Szlak architektury drewnianej w województwie małopolskim, o długości ponad 1500 km^[1], obejmuje 253 zespoły architektoniczne od kościołów, cerkwi, kaplic i dzwonnic po spichlerze, wiejskie chałupy i szlacheckie dwory, z czego osiem obiektów znajduje się liście światowego dziedzictwa UNESCO^[2]. Szlak w województwie małopolskim podzielony jest na cztery trasy^[3]^[4].

Szlak Architektury Drewnianej powstał w 2001 roku i obejmuje województwa małopolskie, śląskie, świętokrzyskie i podkarpackie. Po opracowaniu koncepcji szlaku i podpisaniu umowy między województwami o współpracy w zakresie jego tworzenia, w latach 2001-2003 wszystkie obiekty zostały oznakowane tablicami, a dojazd do nich znakami drogowymi. Oznakowanie zostało odświeżone i uzupełnione w 2008 roku^[2].

Od 2007 roku, w wybranych obiektach na Szlaku Architektury Drewnianej organizowany jest cykl koncertów pod nazwą „Muzyka Zaklęta w Drewnie”^[5].

Wykaz zabytków

Trasa Nowy Sącz i Gorlice


Miejscowość	Nazwa obiektu	Czas powstania	Uwagi
Andrzejówka	Cerkiew Zaśnięcia Bogarodzicy w Andrzejówce	1860-1864
Banica	Cerkiew św. św. Kosmy i Damiana w Banicy	połowa XVIII wieku
Bartne	Cerkiew Świętych Kosmy i Damiana w Bartnem (greckokatolicka)	1842
	Cerkiew prawosławna Świętych Kosmy i Damiana w Bartnem	1928	cerkiew trójdzielna z wieżą, wyposażenie cerkiewne z XVIII i XIX wieku
	Zabudowa łemkowska w Bartnem	XIX wiek	fragmenty zagród z chałupami z XIX wieku
Berest	Cerkiew greckokatolicka św. św. Kosmy i Damiana w Bereście	1842	zachowany kompletny XVIII-wieczny ikonostas
Bielanka	Cerkiew Opieki Najświętszej Marii Panny w Bielance	1773
Binarowa	Kościół św. Michała Archanioła w Binarowej	1500	kościół jednonawowy z wieżą i kaplicą; wewnątrz cenne malowidła z XVI i XVII wieku oraz gotycka rzeźba Matki Boskiej z ok. 1400. Obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Binczarowa	Cerkiew greckokatolicka św. Dymitra w Binczarowej	1760	cerkiew trójdzielna z wieżą izbicową; z polichromią figuralną z 1549 i 1649; w sąsiedztwie zespół architektury plebańskiej: plebania, organistówka, stodoła, spichlerz, szpital ubogich
Bodaki	Cerkiew prawosławna św. Dymitra w Bodakach	1932-1934
Bodaki	Cerkiew św. Dymitra w Bodakach (greckokatolicka)	1902
Bogusza	Cerkiew św. Dymitra w Boguszy	1858	cenne wyposażenie z XVII-XIX wieku
Brunary	Cerkiew św. Michała Archanioła w Brunarach	1797	cerkiew trójdzielna z wieżą izbicową, Obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Chomranice	Kościół Imienia Najświętszej Marii Panny w Chomranicach	1691-1692
Ciężkowice	zabudowa w Ciężkowicach	XVII i XIX wiek	zachowany układ urbanistyczny, domy z XVII i XIX w., usytuowane szczytowo z podcieniami na słupach z zastrzałami
Czarna	Cerkiew św. Dymitra w Czarnej	XVIII wiek	cerkiew o cechach klasycystycznych z fasadą w kształcie portyku
Czermna	Kościół św. Marcina w Czermnej	1520
Czyrna	Cerkiew św. Paraskewy w Czyrnej	1893
Dobra	Kościół pomocniczy św. św. Szymona i Judy Tadeusza w Dobrej	koniec XVII wieku
Dubne	Cerkiew św. Michała Archanioła w Dubnem	1861
Gładyszów	Cerkiew Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Gładyszowie	1857
Gładyszów	Cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego w Gładyszowie	1938–1939
Grybów	Stara plebania w Grybowie		mieści się tu Muzeum Parafialne w Grybowie, a w jego kolekcji między innymi gotyckie obrazy z XV i XVI wieku
Hańczowa	Cerkiew Opieki Matki Bożej w Hańczowej	I połowa XIX wieku	cerkiew trójdzielna z wieżą izbicową, kompletne wyposażenie cerkiewne z XVIII i XIX wieku; jedna z najlepiej zachowanych cerkwi łemkowskich
Jastrzębia	Kościół św. Bartłomieja Apostoła w Jastrzębi	początek XVI wieku	kościół jednonawowy z wieżą, wewnątrz XVIII-wieczne wyposażenie
Jodłownik	Kościół pomocniczy Narodzenia NMP	1585	kościół jednonawowy z wieżą izbicową
Jurgów	Zagroda Sołtysów w Jurgowie		obecnie mieści się tu oddział Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem
Just	Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny na Juście	II połowa XVII wieku	wewnątrz kamienna chrzcielnica
Kamionka Mała	Kaplica znajdująca się na cmentarzu wojennym nr 357
Kamionka Mała	Kościół św. Katarzyny	II połowa XVIII wieku
Kasina Wielka	Kościół św. Marii Magdaleny w Kasinie Wielkiej	1678
Kąclowa	Kościół św. Wojciecha w Kąclowej	1926-1929
Konieczna	Cerkiew św. Bazylego Wielkiego w Koniecznej	1903
Królowa Górna	Cerkiew Narodzenia Bogurodzicy w Królowej Górnej	1815	wewnątrz ikona Matki Boskiej „Orantki”
Krużlowa Wyżna	Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Krużlowej Wyżnej	1520	kościół jednonawowy z wieżą nakrytą hełmem cebulowym; wewnątrz malowidła z XVI wieku i krucyfiks z 1520
Krynica-Zdrój	Kościół Przemienienia Pańskiego i Matki Boskiej Częstochowskiej w Krynicy-Zdroju	1863
	Willa Romanówka	XIX wiek	mieści się tu Muzeum Nikifora w Krynicy-Zdroju
	Zabudowa uzdrowiskowa w Krynicy	XIX wiek	zabudowa zdrojowa willami i pensjonatami w większości w stylu tyrolskim oraz ośmioboczna kaplica zdrojowa z 1862
	Cerkiew Opieki Bogurodzicy w Krynicy Słotwinach	1887-1888
Krzywa	Cerkiew św. św. Kosmy i Damiana w Krzywej	1924
Kunkowa	Cerkiew św. Łukasza Apostoła w Kunkowej	1868
Kwiatoń	Cerkiew greckokatolicka św. Paraskewii w Kwiatoniu	II połowa XVII wieku	cerkiew trójdzielna z wieżą izbicową. Obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Laskowa	Dwór w Laskowej	1677	dwór barokowy
Leluchów	Cerkiew św. Dymitra w Leluchowie	1861
Leszczyny	Cerkiew św. Łukasza w Leszczynach	1835
Libusza	Kościół Narodzenia NMP	1513	kościół odbudowany po pożarze w 1986, w lutym 2016 powtórnie spalony
Łosie	Cerkiew Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Łosiu	1810
Łosie	Zagroda Maziarska w Łosiu
Łososina Górna	Kościół Wszystkich Świętych	1778
Łukowica	Kościół św. Andrzeja Apostoła
Męcina	Kościół św. Antoniego w Męcinie	1638
Męcina Wielka	Cerkiew św. św. Kosmy i Damiana w Męcinie Wielkiej	1807
Milik	Cerkiew św. św. Kosmy i Damiana w Miliku	1813	cerkiew trójdzielna z wieżą izbicową, ikony z wieku XVI i IX
Mochnaczka Niżna	Cerkiew św. Michała Archanioła w Mochnaczce	XVIII wiek
Mogilno	Kościół św. Marcina w Mogilnie	1765
Moszczenica	Kaplica Chrystusa w Ciemnicy w Moszczenicy	1680	kaplica cmentarna, ośmioboczna, nakryta dachem wielopołaciowym z latarnią
Moszczenica Niżna	Kościół św. Mikołaja w Moszczenicy Niżnej	II połowa XVI wieku
Muszyna	Zabudowa mieszczańska w Muszynie	XIX wiek
Muszynka	Cerkiew św. Jana Ewangelisty w Muszynce	XVIII wiek
Nowica	Cerkiew św. Paraskewy w Nowicy
Nowy Sącz	Sądecki Park Etnograficzny	XVII-XIX wiek	skansen budownictwa obszaru Lachów sądeckich i łemkowskiego, oddział Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu
	Kościół św. Heleny w Nowym Sączu	1686
	Kościół św. Rocha w Nowym Sączu	1595-1608
Owczary	Cerkiew Opieki Matki Bożej w Owczarach	1653	wewnątrz kompletne wyposażenie cerkiewne z XVII-XIX wieku, Obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Pętna	Dzwonnica przy cerkwi greckokatolickiej św. Paraskewii	1700
Piorunka	Cerkiew Świętych Kosmy i Damiana w Piorunce	1798
Pisarzowa	Kościół św. Jana Ewangelisty w Pisarzowej	1713
Podole-Górowa	Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Podolu-Górowej	I połowa XVI wieku	wewnątrz cenne malowidła ścienne z 1542
Polany	Cerkiew św. Michała Archanioła w Polanach	1820
Polna	Kościół św. Andrzeja Apostoła w Polnej	I połowa XVI wieku	wewnątrz ołtarz i sprzęty z XVIII wieku oraz malowidła z XVI i XVII wieku
Poręba Wielka	Muzeum Biograficzne Władysława Orkana „Orkanówka”
Powroźnik	Cerkiew św. Jakuba w Powroźniku	1600	jedna z najcenniejszych cerkwi grupy zachodniej łemkowskiej, Obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Przydonica	Kościół Matki Boskiej Różańcowej w Przydonicy	1527	wewnątrz malowidła ścienne 1527 oraz dwa kompletne tryptyki gotyckie z XV wieku
Przysłup	Cerkiew św. Michała Archanioła w Przysłupie	1756
Ptaszkowa	Kościół Wszystkich Świętych w Ptaszkowej	1555	kościół jednonawowy z parą kaplic o charakterze transeptu z wieżą
Ropa	Kościół św. Michała Archanioła w Ropie	1761	kościół z dwiema murowanymi wieżami, wewnątrz barokowe wyposażenie
Ropica Górna	Cerkiew św. Michała Archanioła w Ropicy Górnej
Rozdziele	Kościół św. Jakuba w Rozdzielu	1563	Ufundowany przez króla Zygmunta Augusta.Przeniesiony belka po belce z Królówki do Rozdziela w 1986 roku.
Rożnowice	Kościół pomocniczy św. Andrzeja w Rożnowicach	1756-1764	kościół trójnawowy z charakterystyczną wieżą, jeden z najcenniejszych drewnianych kościołów barokowych
Rożnów	Kościół św. Wojciecha w Rożnowie	1662
Rzepiennik Biskupi	Kościół pomocniczy św. Jana Chrzciciela w Rzepienniku Biskupim	początek XVI wieku	wewnątrz tryptyk z XVI wieku oraz wyposażenie manierystyczne i barokowe
Sękowa	Kościół filialny św, św. Filipa i Jakuba w Sękowej	1520	kościół jednonawowy z wieżą, obudowany podcieniami. Obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Skwirtne	Cerkiew filialna greckokatolicka św. św. Kosmy i Damiana w Skwirtnem	1837	wyposażenie z XVIII i XIX wieku
Stary Sącz	Zabudowa w Starym Sączu	XVIII i XIX wiek	rezerwat urbanistyczny, przy rynku czworobocznym liczne domy drewniane
Stróże	Muzeum Pszczelarstwa im. Bogdana Szymusika w Stróżach		skansen założony w 2000
Szalowa	Kościół św. Michała Archanioła	1736	najcenniejszy drewniany kościół barokowy w Małopolsce
Szczawnik	Cerkiew św. Dymitra w Szczawniku	1841
Szyk	Kościół św. Stanisława Biskupa i św. Barbary	1633	wewnątrz piękne malowidła ścienne z przełomu XVI i XVII wieku
Szymbark	Kościół pomocniczy św. Wojciecha w Szymbarku	1782	kościół jednonawowy ze szczytem o falistym wykroju
	Cerkiew greckokatolicka Narodzenia Bogarodzicy	1790 lub 1821
	Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku		skansen, oddział Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu
Śnietnica	Cerkiew św. Dymitra w Śnietnicy	1755
Świdnik	Dwór Wielogłowskich w Świdniku
Tabaszowa	Kościół św. Mikołaja w Tabaszowej	1753
Tylicz	Cerkiew św. św. Kosmy i Damiana w Tyliczu	1743	cerkiew z wieżą o pozornej izbicy
Tylicz	Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Tyliczu	1612	wnętrze z przełomu XVII i XVIII wieku
Mochnaczka Niżna	Cerkiew św. Michała Archanioła w Mochnaczce	XVIII wiek
Uście Gorlickie	Cerkiew św. Paraskewy w Uściu Gorlickim	1786	wyposażenie z XVIII i XIX wieku
Wielogłowy	Dwór w Wielogłowach	XVII wiek
Wierchomla Wielka	Cerkiew św. Michała Archanioła w Wierchomli Wielkiej	1821
Wilczyska	Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Wilczyskach	XVII wiek
Wilkowisko	Kościół św. Katarzyny	1923-1927	wybudowany na wzór świątyni z XVI wieku, która spłonęła w 1916
Wojkowa	Cerkiew św. św. Kosmy i Damiana w Wojkowej	1790 lub 1792	trójdzielna wieża izbicowa, zachowane wyposażenie cerkiewne z XVII i XIX wieku
Wołowiec	Cerkiew Opieki Matki Bożej w Wołowcu	XVIII wiek
Wysowa	Cerkiew św. Michała Archanioła w Wysowej	1779	kompletne wyposażenie cerkiewne z przełomu XVIII i XIX wieku
Wysowa	Kościół Najświętszej Marii Panny Wniebowziętej w Wysowej-Zdroju	1936-1938
Zdynia	Cerkiew Opieki Matki Bożej w Zdyni	1786 lub 1795
Złockie	Cerkiew św. Dymitra w Złockiem	1873	cerkiew trójkopułowa z dobudowaną wieżą

Trasa Tarnów i okolice


Miejscowość	Zdjęcie	Nazwa obiektu	Adres i lokalizacja	Czas powstania	Uwagi
Biesiadki		Zabudowa drewniana w Biesiadkach		20-lecie międzywojenne
Biesiadki		Kościół św. Mateusza Ewangelisty w Biesiadkach	Biesiadki 16	1661
Bochnia		Dzwonnica przy kościele św. Mikołaja	Plac św. Kingi 9	1991	jest to rekonstrukcja dzwonnicy z początku XVI wieku, która spłonęła w 1987
Brzesko		Dawny teatr letni i osiedle robotnicze w Brzesku	ul. Wesoła	1902
Brzeźnica		Kościół św. Stanisława Biskupa w Brzeźnicy		1632
Brzozowa		Kościół św. Mikołaja Biskupa w Brzozowej		XVI wiek
Chronów		Kościół Ducha Świętego w Chronowie		XVI wiek
Czchów		Drewniana zabudowa w Czchowie
Dąbrowa Tarnowska		Kościół Wszystkich Świętych w Dąbrowie Tarnowskiej		1771	kościół barokowy, wzniesiony „na zrąb”
Dołęga		Dwór w Dołędze		1845	obecnie mieści się tu oddział Muzeum Okręgowego w Tarnowie
Gawłów		Kościół św. Andrzeja Boboli w Gawłowie		1806
Gosprzydowa		Kościół św. Urszuli w Gosprzydowej		1694 lub 1697	kościół jednonawowy, otoczony krużgankami. wolno stojąca dzwonnica z XVIII w
Gromnik		Kościół św. Marcina w Gromniku		1727	kościół jednonawowy z wieżą ośmiokątną, zachowane bogate detale ciesielskie
Iwkowa	(c) Mimikla z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	Kościół cmentarny Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny		II połowa XV wieku	wewnątrz malowidła ścienne z 1619
Jurków		Kościół Przemienienia Pańskiego w Jurkowie		XVIII wiek
Jurków		Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Jurkowie		1913
Krzyżanowice		Kościół św. Joachima w Krzyżanowicach		1746
Lipnica Murowana		Drewniana zabudowa Lipnicy Murowanej			zachowane średniowieczne założenie urbanistyczne i zabudowa w skali pierwotnej, przy rynku domy parterowe podcieniowe, usytuowane szczytowo
Lipnica Murowana	(c) Ed88, CC-BY-SA-3.0	Kościół św. Leonarda		XV-XVI wiek	jeden z najlepiej zachowanych kościołów średniowiecznych w skali kraju, wewnątrz cenne malowidła i wyposażenie. Obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Mokrzyska		Zespół zabudowy drewnianej w Mokrzyskach
Nowy Wiśnicz		Dwór „Koryznówka”		lata 50. XIX wieku	obecnie mieści się tu Muzeum Pamiątek po Janie Matejce
Odporyszów		Muzeum im. Jana Wnęka w Odporyszowie
Pogwizdów		Kościół Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Pogwizdowie		XV wiek
Rajbrot		Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Rajbrocie		początek XVI wieku	wewnątrz rzeźby późnogotyckie
Rajbrot		Spichlerz w Rajbrocie
Ryglice		Spichlerz podworski w Ryglicach		1757
Siemiechów		Kościół Matki Boskiej Gromnicznej w Siemiechowie		przełom XV i XVI wieku	malowidła ścienne z wieku XVI i XVII
Skrzyszów		Kościół św. Stanisława Biskupa w Skrzyszowie	Skrzyszów 1	1517	kościół jednonawowy z parą kaplic i wieżą, otoczony krużgankami, w ołtarzu obrazy późnogotyckie, rzeźba św. Barbary z 1500
Sobolów		Kościół Wszystkich Świętych w Sobolowie		XVI wiek
Strzelce Wielkie		Kościół św. Sebastiana w Strzelcach Wielkich		1784-1785
Szczepanów		Zabudowa w Szczepanowie
Tarnów		Kościół Matki Boskiej Szkaplerznej w Tarnowie „na Burku”	skrzyżowanie Narutowicza i Najświętszej Maryi Panny	1448	obecnie kościół ma wezwanie Najświętszej Marii Panny Wniebowziętej, wyposażenie wnętrza z XVIII wieku
Tarnów		Kościół Świętej Trójcy na Terlikówce	ul. Tuchowska	1563-1589	zarówno dach jak i ściany świątyni podbite są gontem, wnętrze późnorenesansowe, ze współczesnymi obrazami
Tymowa		Kościół św. Mikołaja Biskupa w Tymowej		1764	kościół trójnawowy, otoczony krużgankami, wnętrze późnobarokowe
Uście Solne		Drewniana zabudowa w Uściu Solnym	Uście Solne 180	przełom XIX i XX wieku
Wierzchosławice		Muzeum Wincentego Witosa w Wierzchosławicach		1814, 1905-1913	Stary Dom w Wierzchosławicach oraz Zagroda Wincentego Witosa
Wojnicz		Kościół św. Leonarda w Wojniczu		2 poł. XVI wieku	kościół jednonawowy, z ołtarzem w formie tryptyku
Zaborów		Dzwonnica przy kościele w Zaborowie	Zaborów 85	1830
Zakliczyn		Zabudowa drewniana		XVIII i XIX wiek	zabudowa małomiasteczkowa, zachowany układ urbanistyczny z czworokątnym rynkiem, unikatowe przykłady konstrukcji przysłupowej
Zalipie		Drewniane zagrody		XIX wiek	zagrody w Zalipiu ozdabiane są pięknymi malunkami, warto zwrócić szczególną uwagę na Dom Malarek oraz Zagrodę Felicji Curyłowej, która stanowi oddział Muzeum Okręgowego w Tarnowie
Zawada		Kościół św. Marcina w Zawadzie	Zawada 47	2 poł. XV wieku	wewnątrz cenny krucyfiks i płaskorzeźby z XVI wieku
Żelichów		Kościół św. Zygmunta w Żelichowie		1642

Trasa Orawa, Podhale, Spisz i Pieniny


Miejscowość	Zdjęcie	Nazwa obiektu	Adres i lokalizacja	Czas powstania	Uwagi
Białka Tatrzańska		Kościół Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Białce Tatrzańskiej		1700
Bukowina Tatrzańska		Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bukowinie Tatrzańskiej		1887-1900
Bukowina Tatrzańska		Dom Ludowy im. Franciszka Ćwiżewicza
Chochołów		drewniana zabudowa Chochołowa			malownicza wieś, naturalny rezerwat drewnianej architektury: domy zrębowe, kryte wysokimi dachami gontowymi, w tym unikatowy dom wzniesiony z pnia jednej parosetletniej jodły.
Chochołów		Muzeum Powstania Chochołowskiego w Chochołowie
Czarna Góra		Zagroda Korkoszów w Czarnej Górze – Muzeum Kultury Ludowej Spisza
Dębno Podhalańskie	© Marek i Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland, CC BY-SA 3.0	Kościół św. Michała Archanioła w Dębnie Podhalańskim		koniec XV wieku	zachowany bez zmian, jeden z najcenniejszych w Polsce; bogate wyposażenie wnętrza, m.in. krucyfiks z XIV w. i kompletny tryptyk z XVI w. Obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Grywałd		Kościół św. Marcina w Grywałdzie		II połowa XV wieku	jeden z cenniejszych kościołów Podhala; jednonawowy z wieżą izbicową, wewnątrz cenne malowidła
Harklowa		Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Harklowej		przełom XV i XVI wieku	wewnątrz bogate wyposażenie
Jurgów		Kościół św. Sebastiana i Matki Boskiej Różańcowej w Jurgowie		1675	bogate wyposażenie barokowe
Jurgów	(c) Kristo, CC-BY-SA-3.0	Zespół szałasów na Polanie Podkólne w Jurgowie			skupisko szałasów pasterskich, unikat archaicznej kultury materialnej ziem górskich
Kluszkowce		Osada Czorsztyn	os. Stylchyn 1	XIX wiek, do lat. 30. XX wieku	zagrody, spichlerze, wille, przeniesione z terenu Zalewu Czorsztyńskiego
Krościenko nad Dunajcem		Zabudowa w Krościenku n. Dunajcem		XIX wiek
Krzeczów		Kościół św. Wojciecha w Krzeczowie		przełom XVI i XVII wieku
Lachowice	(c) Wikipedia user Giraff, CC-BY-SA-3.0	Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Lachowicach		1789
Łętownia		Kościół św. św. Szymona i Judy Tadeusza w Łętowni		1760-1765	kościół jednonawowy z parą kaplic i wieżą; wewnątrz malowidła i bogate wyposażenie z XVIII wieku
Łopuszna		Kościół Świętej Trójcy w Łopusznej		XV wiek	jednonawowy, w ołtarzu tryptyk z w. XV.
Łopuszna		Dwór Tetmajerów		1800	dwór z facjatą i dachem polskim, obecnie mieści się tu oddział Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem
Maniowy		Kaplica św. Sebastiana w Maniowach	ul. Mickiewicza	1723	kaplica z krużgankami, przeniesiona w latach 1987–1988 z cmentarzem do Nowych Maniów z powodu budowy Zbiornika Czorsztyńskiego
Niedzica		Spichlerz w Niedzicy
Niedzica		Zabudowa na Polanie Sosny w Niedzicy
Nowy Targ		Kościół św. Anny w Nowym Targu		II połowa XV wieku
Orawka		Kościół św. Jana Chrzciciela w Orawce		1650-1659	bogate wyposażenie wnętrza: malowidła ścienne i figuralne diabły i dusze czyśćcowe z wieku XVI, gotycki posąg Chrystusa Frasobliwego z XV wieku
Rabka		Kościół św. Marii Magdaleny w Rabce		1606	kościół jednonawowy z potężną wieżą izbicową, zwieńczoną barokowym hełmem cebulastym, obecnie Muzeum Regionalne im. Władysława Orkana
Rdzawka		Kościół Świętego Krzyża na Obidowej w Chabówce		1757
Sidzina		Skansen w Sidzinie
Sieniawa		Kościół św. Antoniego		1740
Spytkowice		Kościół Niepokolanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Spytkowicach		1758
Sromowce Niżne		Kościół św. Katarzyny w Sromowcach Niżnych		1513
Sucha Beskidzka		Karczma „Rzym”		XVIII wiek
Szczawnica		Zabudowa uzdrowiskowa		XIX wiek	zabudowa zdrojowa z willami i pensjonatami w stylu tyrolskim
Trybsz		Kościół św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu		1567
Witów		Kościół Matki Boskiej Szkaplerznej w Witowie		1910-1912
Zakopane	(c) Ed88, CC-BY-SA-3.0	Kościół św. Klemensa	ul. Kościeliska	1847	obecnie kościół nosi wezwanie Matki Bożej Częstochowskiej, obok znajduje się zabytkowy Cmentarz Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku z mogiłami wielu znanych ludzi związanych z Podhalem
		Kościół św. Jana Apostoła i Ewangelisty na Harendzie		XVIII wiek	kościół przeniesiony z Zakrzowa
		Willa Harenda			obecnie w willi mieści się Muzeum Biograficzne Jana Kasprowicza
		Kaplica Najświętszego Serca Pana Jezusa na Jaszczurówce		początek XX wieku	kaplica na wysokiej granitowej podmurówce, zaprojektowana przez Stanisława Witkiewicza w stylu zakopiańskim
		Chata Sabały na Krzeptówkach	Krzeptówki 17	koniec XVIII wieku	dom Jana Krzeptowskiego Sabały
		Willa Koliba	ul. Kościeliska 18	1892-1893	willa w stylu zakopiańskim, zaprojektowana przez Stanisława Witkiewicza, obecnie mieści się tu Muzeum Stylu Zakopiańskiego im. Stanisława Witkiewicza w Zakopanem, będące oddziałem Muzeum Tatrzańskiego
		Muzeum Karola Szymanowskiego w willi „Atma” w Zakopanem	ul. Kasprusie 19	1895	obecnie mieści się tu Muzeum Karola Szymanowskiego
		Willa Pod Jedlami		1896–1897
		Willa Witkiewiczówka		1903–1904
		Zespół drewnianej zabudowy góralskiej w Zakopanem
		Muzeum Stylu Zakopiańskiego w Zakopanem		1830
Zawoja		Kościół św. Klemensa Papieża i Męczennika w Zawoi		1888
Zawoja		Skansen im. Józefa Żaka w Zawoi Markowej		1973
Zubrzyca Górna		Skansen w Zubrzycy Górnej			skansen, dworek, chałupy, karczmy, zespół przemysłowy napędzany wodą, budownictwo obszaru orawskiego. Wnętrza wyposażone w pierwotne sprzęty i dzieła sztuki ludowej

Trasa Kraków i okolice


Miejscowość	Zdjęcie	Nazwa obiektu	Adres i lokalizacja	Czas powstania	Uwagi
Barwałd Dolny		Kościół św. Erazma w Barwałdzie Dolnym	Barwałd Dolny 50	1782	kościelna wieża pochodzi ze starszej świątyni i jest nietypowo usytuowana przy prezbiterium
Biórków Wielki		Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Biórkowie Wielkim	Biórków Wielki 48 50°10′08,99″N 20°10′23,26″E/50,169164 20,173128	1633
Bobrek		Spichlerz folwarczny w Bobrku	ul. Nadwiślańska 9	1779	dwukondygnacyjny, konstrukcji zrębowej, wzorowany na spichlerzach folwarcznych Śląska
Czulice		Kościół św. Mikołaja w Czulicach	Czulice 31	1547
Dłużec		Kościół św. Mikołaja i Wawrzyńca w Dłużcu
Dobczyce		Skansen w Dobczycach			zespół małego skansenu z karczmą i budynkami gospodarczymi
Glanów		drewniane zabudowania przy dworze w Glanowie	Glanów 50°18′56,207″N 19°49′19,639″E/50,315613 19,822122	XVIII wiek	sam klasycystyczny dwór jest murowany, ale otacza go park, w którym stoją zabudowania gospodarcze, m.in. drewniano-murowana stodoła, spichlerz, budynek gospodarsko-mieszkalny, chałupa z Podwilka oraz spichlerz z Suchej
Głębowice		Kościół Matki Bożej Szkaplerznej w Głębowicach	Głębowice 46	1518	kościół wzniesiony na planie krzyża łacińskiego, nawa jest drewniana, wzniesiona „na zrąb” i oszalowana, natomiast prezbiterium, zakrystia i kruchta są murowane
Graboszyce		Kościół św. Andrzeja w Graboszycach	Graboszyce 15	1585	kościół zrębowy, nakryty dwuspadowym dachem o kalenicy różnej wysokości z piętrową wieżą i zakrystią i unikatowym barokowym wyposażeniem wewnątrz
Grojec		Kościół św. Wawrzyńca w Grojcu	ul. B. Chowańca 1	1671	kościół orientowany, drewniano murowany
Gruszów		Kościół Rozesłania Świętych Apostołów w Gruszowie		I połowa XVI wieku
Iwanowice Włościańskie	(c) Aśka89 z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 2.5	Kościół św. Trójcy w Iwanowicach Włościańskich	Iwanowice 96	1745	kościół zbudowany jest w konstrukcji zrębowej o ścianach pionowo oszalowanych z listowaniem i ze stromym dachem pokrytym blachą, zwieńczonym dwiema wieżami o konstrukcji słupowo-ramowej
Jawiszowice		Kościół św. Marcina w Jawiszowicach	Głębowice 46 49°57′36,5″N 19°08′05,3″E/49,960139 19,134806	1692	kościół jednonawowy, konstrukcji zrębowej, podbity gontem i pokryty blachą, otoczony zamkniętymi podcieniami – tzw. sobotami
Kraków		Kaplica św. Małgorzaty i św. Judyty	ul. Kościuszki 88 50°03′09,2″N 19°54′45,6″E/50,052556 19,912667	XVII wiek	kaplica ośmioboczna konstrukcji zrębowej, wzniesiona na planie centralnym, nakryta kopułą z latarnią
		Zabudowa w Krakowie – Woli Justowskiej
		Kościół św. Jana Chrzciciela i Matki Boskiej Szkaplerznej w Krakowie-Krzesławicach	ul. Wańkowicza 35		kościół przeniesiono z Jawornika koło Myślenic i umieszczono obok dworku Jana Matejki, jako zalążek skansenu, który jednak nigdy nie powstał
		Kościół Wszystkich Świętych w Krakowie na Górce Kościelnickiej	ul. Podbiałowa 6	1646-1648	kościół późnogotycki konstrukcji zrębowej
		Kościół Narodzenia Pańskiego i św. Bartłomieja Apostoła w Krakowie	ul. Klasztorna 11		kościół znajduje się pod opieką cystersów, wewnątrz na suficie przedstawiona jest ogromna scena Adoracji Najświętszej Marii Panny przez św. Bernarda z Clairvaux.
Krzesławice	(c) I, Selso, CC-BY-SA-3.0	Pustelnia św. Benedykta w Krzesławicach		1886	pustelnię tworzą kaplica, dom i kapliczka
Krzęcin		Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Krzęcinie	Krzęcin 47	1589	kościół konstrukcji zrębowej, oszalowany, z dwiema wieżami słupowymi i niewielką wieżyczką na sygnaturkę
Lanckorona		drewniana zabudowa Lanckorony		XIX wiek	pierwotne założenia urbanistyczne, z czworobocznym rynkiem i zwartą zabudową
Łapanów		Kościół św. Bartłomieja Apostoła w Łapanowie		1529
Marcyporęba		Kościół św. Marcina w Marcyporębie	Marcyporęba 88 49°57′36,5″N 19°08′05,3″E/49,960139 19,134806	1677
Mętków		Kościół Matki Bożej Częstochowskiej w Mętkowie	ul. Floriana 1	1771	trójnawowy modrzewiowy kościół przeniesiony z Niegowici
Miechów		Dworek „Zacisze” w Miechowie	ul. Racławicka 26 50°21′18,74″N 20°02′14,45″E/50,355206 20,037347	1784	parterowy dworek wybudowany według zasad konstrukcji zrębowej, przykryty gontem, obecnie pod opieką Muzeum Regionalnego w Miechowie
Modlnica		Kościół św. Wojciecha i Matki Boskiej Bolesnej w Modlnicy	ul. św. Wojciecha 83 50°07′51,60″N 19°51′45,76″E/50,131000 19,862711	1553
Nidek		Kościół Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Nidku	ul. św. Jana Pawła II 3 49°54′14,5″N 19°19′13,5″E/49,904028 19,320417	1536	kościół późnogotycki, jednonawowy, otoczony krużgankami
Ojców		Kaplica św. Józefa Rzemieślnika zwana również Kaplicą „Na Wodzie”	Ojcowski Park Narodowy	1901	kaplica powstała po przebudowaniu łazienek zdrojowych, wzniesiono ją na planie krzyża kaplica i osadzono na filarach umieszczonych w potoku Prądnik; ściany pokrywa ozdobny szlunek, a całość wieńczy ażurowa wieżyczka z krzyżem
Ojców		zabudowa w Ojcowie		XIX wiek	zabudowa uzdrowiskowa i wypoczynkowa z końca XIX wieku i początku XX wieku
Osiek		Kościół św. Andrzeja	ul. Kościelna 13	1538-1549	kościół jednonawowy z wieżą izbicową, otoczony krużgankami.
Paczółtowice	(c) Jinxs at pl.wikipedia, CC-BY-SA-3.0	Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Paczółtowicach	Paczółtowice 14	1510	kościół zrębowy, oszalowany, z dachami podbitymi gontami, z wieżą nakrytą łamanym dachem i zwieńczoną cebulastą kopułą
Polanka Wielka	(c) Frankee z polskiej Wikipedii, CC BY 2.5	Kościół św. Mikołaja w Polance Wielkiej	ul. Kościelna 26	XVI wiek	kościół z XVI wieku, w XVII wieku przebudowany na styl barokowy, z wnętrzem zdobionym gzymsami i pilastrami
Poręba Dzierżna		Kościół św. Marcina w Porębie Dzierżnej	Poręba Dzierżna 1 50°25′24,899″N 19°46′45,718″E/50,423583 19,779366	1766	Nawę powiększono o murowaną część w 1870 roku
Poręba Wielka	(c) Frankee at pl.wikipedia, CC BY 2.5	Kościół św. Bartłomieja w Porębie Wielkiej	Poręba Wielka 5	XVI wiek	kościół jest jednym z najstarszych kościołów na Pogórzu Śląskim
Przesławice		Kościół Najświętszej Marii Panny Matki Kościoła w Przesławicach	Przesławice 83 50°18′57,90″N 20°00′24,78″E/50,316083 20,006883	XVIII wiek	Pierwotnie wzniesiony w Gołczy w XVIII w. z pozostałości kościoła z 1657 r., przeniesiony w latach 1972-74
Raciechowice		Kościół św. Jakuba Apostoła i św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Raciechowicach		1720	w kościele znajduje się m.in. XVI-wieczny obraz Najświętszej Marii Panny w sukienkach metalowych
Racławice		Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Racławicach	Racławice 54	1511
Radocza		Kościół Przemienienia Pańskiego w Radoczy	Radocza 80	1525	na przełomie XVI i XVII wieku w kościele tym mieścił się zbór kalwiński
Rodaki		Kościół św. Marka w Rodakach		1601	kościół jednonawowy, przykryty gontem, częściowo z podcieniami
Skała		dzwonnica przy kościele św. Mikołaja w Skale	ul. Kościelna 2 50°14′17,5″N 19°51′13,2″E/50,238194 19,853667	1764
Skawinki		Kościół św. Joachima w Skawinkach	Skawinki 49°49′20,81″N 19°42′39,57″E/49,822447 19,710992	1722	W latach 1960 – 1962 przeniesiony z Przytkowic
Sosnowice		Kościół Imienia Najświętszej Marii Panny w Sosnowicach		XVI wiek
Ulina Wielka		Kościół św. Katarzyny w Ulinie Wielkiej	Ulina Wielka 100 50°19′12,26″N 19°53′15,46″E/50,320072 19,887628	1655

Znaczenie i zwiedzający

Osiem obiektów znajdujących się na szlaku jest wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO^[6]. W 2008 roku szlak odwiedziło około 80 tysięcy turystów^[7].

Zobacz też

Przypisy

↑ MAŁOPOLSKA Szlak Architektury Drewnianej. [dostęp 2014-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-14)].
↑ ^a ^b Szlak Architektury Drewnianej. drewniana.malopolska.pl. [dostęp 2013-01-07]. (pol.).
↑ Szlak Architektury Drewnianej w Małopolsce. drewniana.malopolska.pl. [dostęp 2014-07-10].
↑ SPIS OBIEKTÓW. drewniana.malopolska.pl. [dostęp 2014-07-10].
↑ Muzyka zaklęta w drewnie. drewniana.malopolska.pl. [dostęp 2014-07-10].
↑ UNESCO. drewniana.malopolska.pl. [dostęp 2014-07-10].
↑ Małgorzata Bochenek. Na drewnianym szlaku. „Nasz Dziennik”, s. 10, 19.05.2009.

Bibliografia

Oficjalna strona szlaku. [dostęp 2010-05-13].
Małopolski Szlak Architektury Drewnianej. [dostęp 2017-02-07].
PawełP. Kutaś PawełP., Szlak architektury drewnianej w Małopolsce, Zakrzów: Wydawnictwo PROMO, 2013, ISBN 978-83-60941-50-8, OCLC 909996041 .

[1] MAŁOPOLSKA Szlak Architektury Drewnianej. [dostęp 2014-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-14)].

[sad1-2] Szlak Architektury Drewnianej. drewniana.malopolska.pl. [dostęp 2013-01-07]. (pol.).

[3] Szlak Architektury Drewnianej w Małopolsce. drewniana.malopolska.pl. [dostęp 2014-07-10].

[4] SPIS OBIEKTÓW. drewniana.malopolska.pl. [dostęp 2014-07-10].

[5] Muzyka zaklęta w drewnie. drewniana.malopolska.pl. [dostęp 2014-07-10].

[6] UNESCO. drewniana.malopolska.pl. [dostęp 2014-07-10].

[7] Małgorzata Bochenek. Na drewnianym szlaku. „Nasz Dziennik”, s. 10, 19.05.2009.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne