Szopka bożonarodzeniowa

Szopka w bazylice św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach-Panewnikach

Szopka bożonarodzeniowa – makieta lub diorama przedstawiająca wyobrażenie miejsca narodzin Jezusa Chrystusa (stajni, jaskini lub groty). Sceny obrazują moment przybycia pasterzy lub Trzech Mędrców. W każdej szopce znajduje się przedstawienie Świętej Rodziny (mały Jezus, Maria oraz Józef). Najczęściej elementem szopki polskiej są także postaci Trzech Mędrców, pasterzy, a także bydło (wół – zob. Iz 1,3), osioł i owce, Gwiazda Betlejemska, anioły.

Historia

Tradycja szopek kolędniczych wywodzi się od obnośnych teatrzyków kukiełkowych i ludowych jasełek, które z kolei mają swoje źródło w kościelnych misteriach średniowiecznych^[1]. Szopki różnią się konstrukcją, doborem postaci, czasem wystawiania w zależności od regionu świata, z którego pochodzą, np. szopka neapolitańska (od 8 XII), szopka krakowska (pierwszy czwartek grudnia^[2]).

Formy

Szopka bywa wykonywana jako miniatura – jako taka często jest obiektem kolekcjonerskim, a także jako konstrukcja rzeczywistej wielkości. Tak zwana „żywa szopka”, to wykonana w naturalnej skali konstrukcja, w której zamiast figur owiec i bydła znajdują się żywe zwierzęta. Zdarza się także, że postacie ludzkie są grane przez żywe osoby.

Pierwszą taką scenę zaaranżował św. Franciszek w 1223 roku w Greccio^[3].

Galeria

• 

  Toruń – ruchoma szopka w kościele św. Józefa

• 

  (c) Art-X, CC BY-SA 3.0

  Szopka bożonarodzeniowa na Rynku Nowomiejskim w Toruniu, 2013 rok

• 

  Służewo – szopka bożonarodzeniowa w kościele parafialnym

• 

  Kamienna Góra – szopka bożonarodzeniowa w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa

• 

  Wrocław – szopka bożonarodzeniowa na Rynku

• 

  Wrocław – szopka bożonarodzeniowa w bazylice św. Elżbiety

• 

  Wrocław – szopka bożonarodzeniowa w katedrze kościoła polskokatolickiego

• 

  Warszawa – szopka bożonarodzeniowa w kościele św. Jakuba Apostoła

• 

  Bączal Dolny – szopka bożonarodzeniowa w kościele Imienia Maryi

• 

  Mielno – szopka bożonarodzeniowa w kościele Przemienienia Pańskiego

• 

  Fragment monumentalnego modelu stajenki betlejemskiej z Parets del Vallès w Hiszpanii

• 

  (c) Palkin z polskiej Wikipedii, CC BY 2.5

  Bukowsko - szopka bożonarodzeniowa

Zobacz też

• szopki krakowskie
• szopka neapolitańska
• szopka w Panewnikach
• ruchoma szopka w Bieruniu
• ruchoma szopka w Łomży
• Muzeum Towarzystwa Jezusowego Prowincji Polski Południowej (kolekcja ponad stu szopek ze wszystkich kontynentów)
• Boże Narodzenie
• Jasełka

Przypisy

Bibliografia

• Ilkosz B., 2014: Historia szopek Bożego Narodzenia na Dolnym Śląsku. Muzeum Narodowe we Wrocławiu.

Linki zewnętrzne

• Szopka Bożonarodzeniowa w interpretacji artysty rzeźbiarza
• Kościół Św. Marka w Krakowie – szopka AD 2007, panorama (dostęp: 13.08.2014)
• Kościół OO. Reformatów w Krakowie – szopka AD 2007, panorama (dostęp: 13.08.2014)
• Kościół Św. Jana w Krakowie – szopka AD 2009, panorama (dostęp: 13.08.2014)
• Kościół Św. Krzyża w Krakowie – szopka AD 2009, panorama (dostęp: 13.08.2014)
• Kościół OO. Kapucynów w Krakowie – szopka AD 2007, panorama (dostęp: 13.08.2014)