Szoszoni

Szoszoni
Sosoni’
Shoshone
Ilustracja
Miejsce zamieszkania

Stany Zjednoczone (Idaho i Wyoming)

Język

szoszoński, angielski

Religia

pejotyzm[1]

Tipi Szoszonów

Szoszoni (nazwy własne: Sosoni’ i Newe, Lud Domu Trawy, Grass House People[1]) – grupa plemion[1] Indian Ameryki Północnej, znanych też jako Węże (ang. Snake Indians). Należą do rodziny językowej uto-azteckiej. Pierwotnie zamieszkiwali ogromne obszary w dzisiejszych stanach Idaho, Wyoming, Utah, Nevada, Oregon i Montana. Największym skupiskiem Szoszonów był szczep Szoszonów znad Rzeki Wiatrów w Wyoming.

Historia

Szoszoni – zarówno mężczyźni jak i kobiety – byli niscy, okrągłogłowi. Wojownicy nosili pióropusze wzorowane na noszonych przez Wrony, Flathead i Dakotów.

Nazwa Węże datuje się podobno z czasów pierwszej ekspedycji Lewisa i Clarka w roku 1805, jako że rzekomo jadali mięso tych gadów. Według innej teorii nazywano ich tak dlatego, że spory odłam Szoszonów zamieszkiwał nad rzeką Snake w Idaho i Oregonie. Mieszkających w górach zwano też „owcożercami” ponieważ chroniąc się w wysokich partiach gór przed prześladowcami żywili się mięsem owiec górskich[2].

Mieszkający na wschodzie i północy Szoszoni wcześniej niż inni ich pobratymcy poznali – za pośrednictwem Komanczów – konia. Przekształcenie w konnych, polujących głównie na bizony, wojowników nastąpiło w ciągu kilkudziesięciu ostatnich lat XVIII wieku. W tym też czasie zamieszkali w typowych dla nich tipi. Inni jednakże, żyjący w półpustynnych rejonach budowali pozbawione dachu schronienia z trawy chroniącymi w zasadzie tylko od wiatru.

Jako Indianie Prerii, Szoszoni byli skonfliktowani ze swoimi sąsiadami – od 1780 do 1825 toczyli walki z Czarnymi Stopami (Siksika) i Wronami (Absaroka)[1]. Wraz z Kiowami i Komanczami stworzyli długi front obronny od Montany po Meksyk z Górami Skalistymi za plecami. Po zawłaszczeniu ich terytoriów przez Stany Zjednoczone (w 1868 roku[1]), Szoszoni zostali osadzeni w rezerwatach Lemhi i Fort Hall w Idaho oraz w rezerwacie Wind River w Wyoming.

Liczebność

W 1845 ich liczebność wynosiła ok. 4500, a w roku 1930 ok. 4000 osób. W 1988 ich liczebność w rezerwacie wynosiła 1185 osób[1].

Według danych U.S. Census Bureau podczas spisu powszechnego w 2000 roku szoszońskie pochodzenie zadeklarowała następująca liczba obywateli USA:

  • Shoshone: 7739 („wyłącznie”) i 12 026 („wyłącznie lub między innymi”)
  • Shoshone-Bannock Tribe of the Fort Hall Reservation (Idaho): 4587 („wyłącznie”) i 5135 („wyłącznie lub między innymi”)
  • Te-Moak Tribes of Western Shoshone Indians of Nevada: 949 („wyłącznie”) i 1189 („wyłącznie lub między innymi”)
  • Paiute-Shoshone: 3119 („wyłącznie”) i 3539 („wyłącznie lub między innymi”).

Ich imię nosi wiele rzek, wodospadów, jezior, hrabstw i miejscowości na terenie kilku stanów USA.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Christopher Loether, SHOSHONES, [w:] Encyclopedia of the Great Plains [online] (ang.).
  2. ↑ Owca gruboroga (łac. Ovis canadensis) występująca w paśmie Gór Skalistych od Kanady po Meksyk

Bibliografia

  • Barry M. Pritzker: A Native American Encyclopedia: History, Culture, and Peoples. Oxford: Oxford University Press, 2000. ISBN 978-0-19-513877-1. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Shoshoni tipis.jpg
A Shoshone encampment in the Wind River Mountains of Wyoming, photographed by W. H. Jackson, 1870. See variation from Smithsonian Institution, National Anthropological Archives [#1668] here: [1]

TITLE: Shoshoni Indians--Skin tepies [sic]

CALL NUMBER: LOT 12337-4 REPRODUCTION NUMBER: LC-USZ62-115466 (b&w film copy neg.) No known restrictions on publication.

NOTES:

No. 2687.