Szpaki

Szpaki
Sturninae[1]
Rafinesque, 1815
Ilustracja
Przedstawiciel podrodziny – szpak zwyczajny (Sturnus vulgaris)
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwozwierzęta
Typstrunowce
Podtypkręgowce
Gromadaptaki
PodgromadaNeornithes
Infragromadaptaki neognatyczne
Rządwróblowe
Podrządśpiewające
Rodzinaszpakowate
Podrodzinaszpaki
Rodzaje

zobacz opis w tekście

Szpaki[2] (Sturninae) – podrodzina ptaków z rodziny szpakowatych (Sturnidae), obejmująca ponad sto dwadzieścia gatunków. Są to małe lub średnie ptaki, w większości owadożerne, niektóre żywią się również owocami. Wiele gatunków żyje na otwartych przestrzeniach i tworzy duże stada.

Występowanie

Podrodzina obejmuje gatunki występujące w Eurazji i Afryce[3].

Charakterystyka

Charakterystyczną cechą szpaków są wybitne zdolności naśladowania różnych odgłosów (ptaki mimetyczne), w tym ludzkiej mowy i dźwięków wydawanych przez maszyny, np. dźwięk alarmu samochodowego. Gwarek czczony jest hodowany w niewoli właśnie dla swoich zdolności naśladowania ludzkiej mowy.

Systematyka

Do podrodziny należą następujące rodzaje[2]:

  • Sturnus
  • Creatophora – jedynym przedstawicielem jest Creatophora cinerea – szpak ozdobny
  • Pastor – jedynym przedstawicielem jest Pastor roseus – pasterz, ostatnio wyodrębniony z Sturnus[4][5][6][7]
  • Agropsar
  • Gracupica
  • Sturnornis – jedynym przedstawicielem jest Sturnornis albofrontatus – szpak białolicy, ostatnio wyodrębniony z Sturnus[4][5][6][8]
  • Leucopsar – jedynym przedstawicielem jest Leucopsar rothschildi – szpak balijski, ostatnio wyodrębniony z Sturnus[4][5][6][9]
  • Fregilupus – jedynym przedstawicielem był wymarły[10] Fregilupus varius – szpak reunioński
  • Necropsar – jedynym przedstawicielem był wymarły[11] Necropsar rodericanus – szpak maskareński
  • Sturnia
  • Spodiopsar
  • Acridotheres
  • Onychognathus
  • Saroglossa – jedynym przedstawicielem jest Saroglossa spiloptera – błyszczak himalajski
  • Neocichla – jedynym przedstawicielem jest Neocichla gutturalis – błyszczak białoskrzydły
  • Grafisia – jedynym przedstawicielem jest Grafisia torquata – błyszczak białopierśny
  • Speculipastor – jedynym przedstawicielem jest Speculipastor bicolor – błyszczak dwubarwny
  • Pholia – jedynym przedstawicielem jest Pholia sharpii – błyszczak rdzawobrzuchy
  • Poeoptera
  • Lamprotornis
  • Hartlaubius – jedynym przedstawicielem jest Hartlaubius auratus – malgaszczyk
  • Cinnyricinclus – jedynym przedstawicielem jest Cinnyricinclus leucogaster – ametyszczak
  • Hylopsar
  • Notopholia – jedynym przedstawicielem jest Notopholia corruscus – błyszczak czarnobrzuchy, ostatnio wyodrębniony z Lamprotornis[12][4][6][13]

Przypisy

  1. ↑ Sturninae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: Sturninae Rafinesque, 1815 - szpaki (wersja: 2017-12-15). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2018-03-05].
  3. ↑ F. Gill, D. Donsker: Nuthatches, Wallcreeper, treecreepers, mockingbirds, starlings & oxpeckers (ang.). IOC World Bird List: Version 6.1. [dostęp 2016-04-10].
  4. ↑ a b c d D. Zuccon, A. Cibois, E. Pasquet, P.G.P. Ericson. Nuclear and mitochondrial sequence data reveal the major lineages of starlings, mynas and related taxa. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 41 (12), s. 333-344, 2006. DOI: 10.1016/j.ympev.2006.05.007 (ang.). 
  5. ↑ a b c D. Zuccon, E. Pasquet, P.G.P. Ericson. Phylogenetic relationships among Palearctic-Oriental starlings and mynas (genera Sturnus and Acridotheres: Sturnidae). „Zoologica Scripta”. 37 (5), s. 469-481, 2008 (ang.). 
  6. ↑ a b c d I.J. Lovette, D.R. Rubenstein. A comprehensive molecular phylogeny of the starlings (Aves: Sturnidae) and mockingbirds (Aves: Mimidae): Congruent mtDNA and nuclear trees for a cosmopolitan avian radiation. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 44 (3), s. 1031-1056, 2007. DOI: 10.1016/j.ympev.2007.03.017 (ang.). 
  7. ↑ Craig i Feare 2009 ↓, s. 727.
  8. ↑ Craig i Feare 2009 ↓, s. 732.
  9. ↑ Craig i Feare 2009 ↓, s. 728.
  10. ↑ BirdLife International, Fregilupus varius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [online], wersja 2015-4 [dostęp 2016-04-10] (ang.).
  11. ↑ BirdLife International, Necropsar rodericanus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [online], wersja 2015-4 [dostęp 2016-04-10] (ang.).
  12. ↑ P.A.R. Hockey, W.R.J. Dean, P.G. Ryan: Robert's Birds of Southern Africa. Wyd. 7. Kapsztad: Trustees of the John Voelcker Bird Book Fund, 2005. ISBN 0-620-34053-3. (ang.)
  13. ↑ Craig i Feare 2009 ↓, s. 757.

Bibliografia

  • A. Craig, Ch. Feare: Family Sturnidae (Starlings). W: J. del Hoyo, A. Elliott, D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 14: Bush-shrikes to Old World Sparrows. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 654–758. ISBN 978-84-96553-50-7. (ang.)

Media użyte na tej stronie

European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg
Autor: Dick Daniels (http://carolinabirds.org/), Licencja: CC BY-SA 3.0
European Starling (Sturnus vulgaris) at Sunset Beach, North Carolina