Szpital Kliniczny nr 3 im. dr. Seweryna Sterlinga w Łodzi
| ||
 (c) Mietek Ł, CC BY-SA 3.0 | ||
| Państwo |  Polska | |
|---|---|---|
| Miejscowość | 91-425 Łódź | |
| Adres | ul. Sterlinga 1/3 | |
| Typ budynku | Szpital | |
| Styl architektoniczny | neorenesans | |
| Architekt | Juliusz Jung i Hilary Majewski | |
| Inwestor | Izrael Poznański Leonia Poznańska | |
| Rozpoczęcie budowy | 1885 | |
| Ukończenie budowy | 1890 | |
Położenie na mapie Łodzi  | ||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | ||
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | ||
 51°46′46,708″N 19°28′04,033″E/51,779641 19,467787 | ||
Szpital Kliniczny nr 3 im. dr. Seweryna Sterlinga w Łodzi – szpital mieszczący się od 1947 roku w pałacyku przy ulicy Sterlinga 1/3 w Łodzi, który wcześniej był siedzibą Żydowskiego Szpitala im. Izraela i Leony Poznańskich[1].
Budynek, który był jedną ze znaczących łódzkich budowli, zaprojektowali architekci: Juliusz Jung i Hilary Majewski[2]. Szpital Kliniczny nr 3 im. dr. Seweryna Sterlinga Akademii Medycznej w Łodzi pełnił w makroregionie łódzkim rolę naukową, dydaktyczną i usługową, zabezpieczał w zakresie chirurgii całą dzielnicę Bałuty[3].
Historia i organizacja
Szpital zbudowało w latach 1885-1890 małżeństwo Izraela i Leoni Poznańskich, z myślą o ludności żydowskiej, nie mogącej leczyć się gdzie indziej ze względu na wymogi koszerności jedzenia. W szpitalu znajdowała się synagoga, przychodził rabin oraz podawano koszerne jedzenie. Osoby ubogie mogły się leczyć na rachunek gminy żydowskiej. Szpital przyjął imię Izraela i Leoni Poznańskich, chociaż w Łodzi mówiono o nim po prostu szpital żydowski. W 1898 roku doktor Seweryn Sterling, badacz chorób piersiowych - głównie gruźlicy, otworzył w nim pierwszy w Królestwie Polskim oddział dla chorych na gruźlicę. W okresie międzywojennym szpital przestał być stricte szpitalem żydowskim, ponieważ przyjmował również pacjentów innych wyznań. Po II wojnie światowej przez dwa lata był koszarami wojskowymi, a następnie stał się Szpitalem Klinicznym Akademii Medycznej im. Seweryna Sterlinga [4].
W skład szpitala klinicznego wchodziła II Klinika Chorób Wewnętrznych i II Klinika Chirurgiczna, które w roku 1975 zostały przemianowane odpowiednio na Klinikę Kardiologii i Klinikę Chirurgii Serca, Klatki Piersiowej i Naczyń Instytutu Kardiologii Akademii Medycznej w Łodzi.
II Klinika Chorób Wewnętrznych kierowana przez prof. Jerzego Jakubowskiego, a po jego przejściu na emeryturę w roku 1963 przez prof. Włodzimierza Musiała, razem ze skupionym wokół nich gronem wybitnych lekarzy rozwinęła diagnostykę chorób serca, która stworzyła podstawy dla późniejszego rozwoju kardiochirurgii.
Przybycie w 1958 roku z Poznania prof. Jana Molla i objęcie przez niego II Kliniki Chirurgicznej, którą kierował do czasu przejścia na emeryturę w 1983 roku, stworzyło warunki do powstania nowoczesnego ośrodka zabiegowego i zaowocowało szeregiem pionierskich zabiegów kardiochirurgicznych w kraju[5].
W Szpitalu Klinicznym nr 3 powstała i rozwinęła się Szkoła Chirurgiczna Profesora Jana Molla (jedna z trzech wiodących szkół kardiochirurgicznych w Polsce), której uczniowie w późniejszych czasach obsadzili wiele kierowniczych i samodzielnych stanowisk w klinikach kardiochirurgicznych w Polsce i poza jej granicami[6][7]. Wiele lat tamtejszą kliniką chirurgiczną, do przejścia na emeryturę w 1983 roku, kierował profesor Jan Moll i w niej przeprowadził 4 stycznia 1969 roku pierwszą próbę przeszczepu serca w Polsce, a rok później jako pierwszy w Polsce zapoczątkował chirurgiczne leczenie choroby wieńcowej z zastosowaniem żylnych pomostów aortalno-wieńcowych[8].
W styczniu 2006 roku w ramach przekształceń strukturalnych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Szpital Kliniczny im. dr. Seweryna Sterlinga stał się częścią Centralnego Szpitala Weteranów w Łodzi[9].
W listopadzie 2015 roku, po wcześniejszym przeniesieniu się Kliniki Kardiologii do Centrum Kliniczno-Dydaktycznego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, przeprowadziła się ostatecznie także Klinika Kardiochirurgii.
W budynku szpitala pozostała jedynie Klinika Endokrynologii kierowana przez prof. dr. hab. Jana Komorowskiego. Pracują w niej także profesorowie Marek Pawlikowski i Jolanta Kunert-Radek[10].
Przypisy
- ↑ Dawny szpital Izraela i Leony Poznańskich – obecnie Szpital Kliniczny AM im. Seweryna Sterlinga
- ↑ Krzysztof Stefański: Jak zbudowano przemysłową Łódź. Architektura i urbanistyka miasta w latach 1821–1914. Łódź: Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego, 2001, s. 132. ISBN 838-63-3453-3.
- ↑ Jan Moll: Tajemnice serca – wspomnienia. Łódź: Wydawnictwo ADI, 1997, s. 99. ISBN 83-85815-18-X.
- ↑ https://polska-org.pl/8437981,Lodz,Szpital_Kliniczny_nr_3_im_dr_Seweryna_Sterlinga.html, data dost€pu 2021.01.31, j€yzk polski
- ↑ Sześćdziesięciolecie kardiologii w Szpitalu im. Seweryna Sterlinga (1950–2010) https://www.termedia.pl/Szescdziesieciolecie-kardiologii-r-nw-Szpitalu-im-Seweryna-Sterlinga-1950-2010-,40,16072,1,1.html
- ↑ 15. Kardiochirurgia. W: Wojciech Noszczyk (red.): O chirurgii polskiej końca XX wieku. Warszawa: Fundacja Polski Przegląd Chirurgiczny, 2001, s. 203. ISBN 83-911977-4-3.
- ↑ Jerzy Kuch, Janusz Skalski, Wanda Kawalec: Polskie szkoły kardiologiczne – kardiochirurgiczne – kardiologii dziecięcej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008, s. 272-294. ISBN 978-83-01-15544-5.
- ↑ 15. Kardiochirurgia. W: Wojciech Noszczyk (red.): O chirurgii polskiej końca XX wieku. Warszawa: Fundacja Polski Przegląd Chirurgiczny, 2001, s. 183. ISBN 83-911977-4-3.
- ↑ Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 2 im. WAM w Łodzi - Centralny Szpital Weteranów
- ↑ Klinika Endokrynologii. www.uskwam.umed.lodz.pl. [dostęp 2017-03-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-21)].
Media użyte na tej stronie
Autor:
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 52.45 N
- S: 50.78 N
- W: 17.95 E
- E: 20.75 E
(c) Mietek Ł, CC BY-SA 3.0
Łódź, ul. Sterlinga Seweryna 1-3 Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 3 im. WAM - Centralny Szpital Weteranów
Fotografia przedstawia budynek szpitala znajdujący się na rogu ulicy Północnej i Sterlinga. Gmach powstał w XIX wieku na terenie miasta zamieszkanym w większości przez społeczność wyznania mojżeszowego. Zbudowało go w latach 1885-1890 małżeństwo Izraela i Leoni Poznańskich, z myślą o ludności żydowskiej, nie mogącej leczyć się gdzie indziej ze względu na wymogi koszerności jedzenia. W szpitalu znajdowała się synagoga, przychodził rabin oraz podawano koszerne jedzenie. Osoby ubogie mogły się leczyć na rachunek gminy żydowskiej. Szpital przyjął imię Izraela i Leoni Poznańskich, chociaż w Łodzi mówiono o nim po prostu szpital żydowski, co potwierdza podpis pod zdjęciem. W 1898 roku doktor Seweryn Sterling, badacz chorób piersiowych - głównie gruźlicy, otworzył w nim pierwszy w Królestwie Polskim oddział dla chorych na gruźlicę. W okresie międzywojennym szpital przestał być stricte szpitalem żydowskim, ponieważ przyjmował również pacjentów innych wyznań. Po II wojnie światowej przez dwa lata był koszarami wojskowymi, a następnie stał się Szpitalem Klinicznym Akademii Medycznej im. Seweryna Sterlinga.
Fotografia pochodzi z wydanego w 1896 roku albumu Bronisława Wilkoszewskiego „Widoki m. Łodzi”. Saryusz Bronisław Paweł Wilkoszewski (1847-1901), zwany "łódzkim Canaletto" był mistrzem fotografii ilustracyjnej. Udokumentował zabudowę Łodzi z końca XIX wieku przede wszystkim wille, fabryki, budynki użyteczności publicznej, obiekty sakralne, ulicę Piotrkowską. Jego zakład fotograficzny znajdował się w willi "Trianon" w Pasażu Meyera 5 (obecnie ulica Moniuszki).