Szpital im. Franciszka Raszei w Poznaniu

Szpital im. Franciszka Raszei
w Poznaniu
Zabytek nr rej. 310 z 8.05.1987
Ilustracja
Data założenia

1953

Typ szpitala

szpital specjalistyczny

Państwo

 Polska

Adres

ul. Mickiewicza 2,
60-834 Poznań

Dyrektor

lek. med. Elżbieta Wrzesińska-Żak

Oddziały szpitalne

9

Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, w centrum znajduje się punkt z opisem „Szpital im. Franciszka Raszeiw Poznaniu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Szpital im. Franciszka Raszeiw Poznaniu”
Ziemia52°24′48,38″N 16°54′47,65″E/52,413439 16,913236
Strona internetowa

Szpital im. Franciszka Raszei w Poznaniu – szpital zlokalizowany na poznańskich Jeżycach pomiędzy ul. Poznańską i Zacisze.

Historia

Tablice pamiątkowe związane ze szpitalem

Do I wojny światowej w budynku mieściła się Ubezpieczalnia Krajowa (Landesversicherungsanstalt). W czasie I wojny światowej urządzono tu szpital wojenny (budynek był do tego przygotowany, jako rezerwa medyczna na czas konfliktu), a w okresie II RP – siedzibę Kasy Chorych. W 1933 znoszono tu ofiary katastrofy kolejowej na pobliskim nasypie. Podczas II wojny światowej w obiekcie mieściła się szkoła podoficerska dla sojuszników III Rzeszy. Po zakończeniu wojny, przez krótki czas, działał w gmachu Powszechny Zakład Ubezpieczeń. Epidemia choroby Heinego-Medina, spowodowała, że w 1951 ponownie zagościł tu szpital – tym razem zakaźny. 9 lipca 1953 przeniesiono do obiektu Szpital Miejski nr 2, wcześniej zajmujący rozproszone budynki w różnych częściach miasta. Organizatorem i dyrektorem placówki był Józef Granatowicz. W początkowej fazie działalności lekarze, pielęgniarki i większość sprzętu pochodziły z dawnego szpitala Elżbietanek przy ul. Łąkowej, powstałego w 1909[1].

Imię Franciszka Raszei nadano jesienią 1953. W latach następnych otwierano różne oddziały specjalistyczne, również w gmachach przyległych (m.in. Katedra i Zakład Medycyny Sportu, Klinika Kardiologii, Oddział Chorób Zawodowych). Ważną jednostką jest jeden z dziewięciu w Polsce Ośrodków Toksykologicznych.

Oddziały

Do najstarszych oddziałów należą:

  • Oddział Chorób Wewnętrznych, powstały w 1953 w budynku przy ul. Mickiewicza 2. Miał początkowo 75 łóżek i zajmował cały parter. Ordynatorem był dr. Włodzimierz Graffstein. W latach 50. XX wieku rocznie hospitalizowano tutaj 1000-1400 pacjentów,
  • Oddział Otolaryngologiczny założony przez dra Piotra Okulicz-Kozaryna, który był również pierwszym jego ordynatorem. Już w 1949 zorganizował 60-łóżkowy oddział laryngologiczny w szpitalu sióstr Elżbietanek przy ul. Łąkowej. W 1951 przeniesiono go do zabudowań przy ul. Mickiewicza 2,
  • Oddział Położniczo-Ginekologiczny utworzony w końcu 1960 na terenie pomieszczeń po likwidowanym oddziale zakaźnym dla chorych na chorobę Heinego-Medina. Pierwszym ordynatorem był dr Henryk Szłapka z Akademii Medycznej w Poznaniu, a jego zastępcą Tadeusz Grotteli,
  • Oddział Noworodkowy zorganizowany przez dr Julitę Ast-Słomko we wrześniu 1961,
  • II Klinika Kardiologii Instytutu Kardiologii Akademii Medycznej w Poznaniu powstałą w 1980 na bazie jednego z oddziałów wewnętrznych. Jej pierwszym kierownikiem był prof. Tadeusz Stasiński, a drugim, od 1992, prof. Michał Wierzchowiecki,
  • Oddział Chorób Zawodowych przeniesiony w 1955 ze Szpitala Klinicznego przy ul. Przybyszewskiego (kierownik: prof. Antoni Horst), otwarty na części zagospodarowanego strychu w 1957,
  • Zakład Radiologii powstały w 1953[1].

Czerwiec 1956

Szpital odegrał ogromną rolę podczas Powstania Poznańskiego w 1956. W pobliżu, przy ulicach Kochanowskiego i Dąbrowskiego, toczyły się najcięższe walki uliczne i to do szpitala Raszei właśnie, trafiali ranni z tych okolic. Początkowo rannych kładziono na noszach, a potem, gdy zabrakło miejsc, wprost na podłodze, przed salami operacyjnymi. Część osób zmarła zanim zdążono im pomóc. Budynek został ostrzelany przez komunistów z broni automatycznej. Zmarłych kładziono w garażu należącym do zabudowań gospodarczych szpitala. Wśród nich był Roman Strzałkowski, poległy w pobliżu. W dniu 29 czerwca 1956 obiekt wizytował nieprzychylnie usposobiony komunistyczny minister Jerzy Sztachelski[2].

Heroiczne poświęcenie lekarzy i pielęgniarek upamiętnia tablica umieszczona na elewacji obiektu.

Architektura

Budynek wzniesiono w latach 1909-1911, według projektu berlińskiego architekta Hermanna Röhde (autora domu handlowego Haase & Co.), z przeznaczeniem na rezerwowy szpital wojskowy. Szpital zbudowany w duchu wczesnej architektury modernistycznej, będącej jeszcze pod silnymi wpływami secesyjnymi. Po wojnie odbudowany niedbale, pozbawiony większości detalu, w tym charakterystycznej, wysokiej wieży nad partią wejściową. W latach 1959-1962 rozbudowany według pojektu Marii Waschko[3].

small Budynek wpisany jest do rejestru zabytków pod nr rej.: 310 z 8.05.1987

Tablice pamiątkowe

Hol na pierwszym piętrze - główna klatka schodowa
Oddział noworodkowy
Film przedstawiający budynek szpitala

Na elewacji i wewnątrz szpitala znajdują się następujące tablice pamiątkowe:

  • ku czci Powstania Poznańskiego, zamontowana w dniu 28 czerwca 1981, o treści: Szpital ten zapisał się w pamięci Poznaniaków, jako symbol pomocy w cierpieniu i świadek śmierci Bohaterów '56 / w XXV rocznicę,
  • ku czci Franciszka Raszei, o treści: Profesor Uniwersytetu Poznańskiego, Dr Nauk Medycznych, Ortopeda / FRANCISZEK RASZEJA / 1896-1942 / Zamordowany przez hitlerowców w czasie niesienia pomocy chorym w Getcie warszawskim,
  • ku czci dr Alicji Barbary Jurasz, o treści: Pamięci dr Alicji Barbary Jurasz / zamordowanej na stanowisku pracy w dniu 2 lipca 1985 / Niewiarygodne, a jednak prawdziwe - ufundowana przez pracowników ZOZ.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Helena Czechowska, 40 lat Szpitala im. Franciszka Raszei w Poznaniu 1953-1993, Fibak Noma Press, Poznań, 1993
  2. Henryk Karoń, Z okien szpitala, w: red. Jarosław Maciejewski, Zofia Trojanowiczowa, Poznański Czerwiec 1956. Materiały do wykorzystania w publikacjach prasowych, Biuro Prasowe MKZ Wielkopolska, Poznań, 1981, s.21-28
  3. Regina Pawuła-Piwowarczyk, Wspomnienie o koleżance Marii Waschko, w: Informator poznańskiego oddziału SARP i Wielkopolskiej Okręgowej Izby Architektów, SARP Oddział w Poznaniu, nr 3/2007, ss.24-25

Bibliografia

  • Roman Meissner, Szpitale jeżyckie, w: Kronika Miasta Poznania, nr 4/2007, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2007, ss.80-81, ISSN 0137-3552
  • Poznań - atlas aglomeracji 1:15.000, wyd. CartoMedia/Pietruska & Mierkiewicz, Poznań, 2008, ISBN 978-83-7445-018-8
  • Atlas architektury Poznania, Janusz Pazder (red.), Aleksandra Dolczewska, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2008, s. 197, ISBN 978-83-7503-058-7, OCLC 316600366.
  • Praca zbiorowa, Poznań - spis zabytków architektury, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2004, s.29, ISBN 83-89525-07-0
  • Marcin Libicki, Poznań - przewodnik, Wydawnictwo Gazeta Handlowa, Poznań, 1997, ss.221-222, ISBN 83-902028-4-0

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Poznań outline map.svg
Autor:

Oskarro. © użytkownicy OpenStreetMap.

Copyright użytkownicy UMP-pcPL., Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa lokalizacyjna Poznania
Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Medical hospital emergency beds.svg
medical icon for maps. hospital with emergency and beds
NewBorn Raszeja Poznan.jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Plakietka na pościeli oddziału noworodkowego w szpitalu Raszei w Poznaniu.
Raszeja Hospital hall Poznan.JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Hol Szpitala Raszei w Poznaniu (I p.).
Kino Rialto Poznań RB1.JPG
Autor: Radomil, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Rialto Cinema in Poznań
Raszeja Hosp Poznan plaques.JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Poznań, tablice pam. w szpitalu Raszei.
Szpital Franciszka Raszei w Poznaniu 2018.webm
Autor: Klapi, Licencja: CC BY-SA 4.0
Szpital Franciszka Raszei, ul. Mickiewicza 2, Poznań, Polska
Obiekt zabytkowy znak.svg
Wzór znaku informacyjnego umieszczonego na zabytkach nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków w Polsce
Szpital Raszei Poznań RB1.JPG
Autor: Radomil, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Raszeja Hospital in Poznań.