Szpital im. Franciszka Raszei w Poznaniu
![]() | |
Data założenia | |
---|---|
Typ szpitala | szpital specjalistyczny |
Państwo | |
Adres | ul. Mickiewicza 2, |
Dyrektor | lek. med. Elżbieta Wrzesińska-Żak |
Oddziały szpitalne | 9 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
![]() | |
Strona internetowa |
Szpital im. Franciszka Raszei w Poznaniu – szpital zlokalizowany na poznańskich Jeżycach pomiędzy ul. Poznańską i Zacisze.
Historia
Do I wojny światowej w budynku mieściła się Ubezpieczalnia Krajowa (Landesversicherungsanstalt). W czasie I wojny światowej urządzono tu szpital wojenny (budynek był do tego przygotowany, jako rezerwa medyczna na czas konfliktu), a w okresie II RP – siedzibę Kasy Chorych. W 1933 znoszono tu ofiary katastrofy kolejowej na pobliskim nasypie. Podczas II wojny światowej w obiekcie mieściła się szkoła podoficerska dla sojuszników III Rzeszy. Po zakończeniu wojny, przez krótki czas, działał w gmachu Powszechny Zakład Ubezpieczeń. Epidemia choroby Heinego-Medina, spowodowała, że w 1951 ponownie zagościł tu szpital – tym razem zakaźny. 9 lipca 1953 przeniesiono do obiektu Szpital Miejski nr 2, wcześniej zajmujący rozproszone budynki w różnych częściach miasta. Organizatorem i dyrektorem placówki był Józef Granatowicz. W początkowej fazie działalności lekarze, pielęgniarki i większość sprzętu pochodziły z dawnego szpitala Elżbietanek przy ul. Łąkowej, powstałego w 1909[1].
Imię Franciszka Raszei nadano jesienią 1953. W latach następnych otwierano różne oddziały specjalistyczne, również w gmachach przyległych (m.in. Katedra i Zakład Medycyny Sportu, Klinika Kardiologii, Oddział Chorób Zawodowych). Ważną jednostką jest jeden z dziewięciu w Polsce Ośrodków Toksykologicznych.
Oddziały
Do najstarszych oddziałów należą:
- Oddział Chorób Wewnętrznych, powstały w 1953 w budynku przy ul. Mickiewicza 2. Miał początkowo 75 łóżek i zajmował cały parter. Ordynatorem był dr. Włodzimierz Graffstein. W latach 50. XX wieku rocznie hospitalizowano tutaj 1000-1400 pacjentów,
- Oddział Otolaryngologiczny założony przez dra Piotra Okulicz-Kozaryna, który był również pierwszym jego ordynatorem. Już w 1949 zorganizował 60-łóżkowy oddział laryngologiczny w szpitalu sióstr Elżbietanek przy ul. Łąkowej. W 1951 przeniesiono go do zabudowań przy ul. Mickiewicza 2,
- Oddział Położniczo-Ginekologiczny utworzony w końcu 1960 na terenie pomieszczeń po likwidowanym oddziale zakaźnym dla chorych na chorobę Heinego-Medina. Pierwszym ordynatorem był dr Henryk Szłapka z Akademii Medycznej w Poznaniu, a jego zastępcą Tadeusz Grotteli,
- Oddział Noworodkowy zorganizowany przez dr Julitę Ast-Słomko we wrześniu 1961,
- II Klinika Kardiologii Instytutu Kardiologii Akademii Medycznej w Poznaniu powstałą w 1980 na bazie jednego z oddziałów wewnętrznych. Jej pierwszym kierownikiem był prof. Tadeusz Stasiński, a drugim, od 1992, prof. Michał Wierzchowiecki,
- Oddział Chorób Zawodowych przeniesiony w 1955 ze Szpitala Klinicznego przy ul. Przybyszewskiego (kierownik: prof. Antoni Horst), otwarty na części zagospodarowanego strychu w 1957,
- Zakład Radiologii powstały w 1953[1].
Czerwiec 1956
Szpital odegrał ogromną rolę podczas Powstania Poznańskiego w 1956. W pobliżu, przy ulicach Kochanowskiego i Dąbrowskiego, toczyły się najcięższe walki uliczne i to do szpitala Raszei właśnie, trafiali ranni z tych okolic. Początkowo rannych kładziono na noszach, a potem, gdy zabrakło miejsc, wprost na podłodze, przed salami operacyjnymi. Część osób zmarła zanim zdążono im pomóc. Budynek został ostrzelany przez komunistów z broni automatycznej. Zmarłych kładziono w garażu należącym do zabudowań gospodarczych szpitala. Wśród nich był Roman Strzałkowski, poległy w pobliżu. W dniu 29 czerwca 1956 obiekt wizytował nieprzychylnie usposobiony komunistyczny minister Jerzy Sztachelski[2].
Heroiczne poświęcenie lekarzy i pielęgniarek upamiętnia tablica umieszczona na elewacji obiektu.
Architektura
Budynek wzniesiono w latach 1909-1911, według projektu berlińskiego architekta Hermanna Röhde (autora domu handlowego Haase & Co.), z przeznaczeniem na rezerwowy szpital wojskowy. Szpital zbudowany w duchu wczesnej architektury modernistycznej, będącej jeszcze pod silnymi wpływami secesyjnymi. Po wojnie odbudowany niedbale, pozbawiony większości detalu, w tym charakterystycznej, wysokiej wieży nad partią wejściową. W latach 1959-1962 rozbudowany według pojektu Marii Waschko[3].
Budynek wpisany jest do rejestru zabytków pod nr rej.: 310 z 8.05.1987
Tablice pamiątkowe

Na elewacji i wewnątrz szpitala znajdują się następujące tablice pamiątkowe:
- ku czci Powstania Poznańskiego, zamontowana w dniu 28 czerwca 1981, o treści: Szpital ten zapisał się w pamięci Poznaniaków, jako symbol pomocy w cierpieniu i świadek śmierci Bohaterów '56 / w XXV rocznicę,
- ku czci Franciszka Raszei, o treści: Profesor Uniwersytetu Poznańskiego, Dr Nauk Medycznych, Ortopeda / FRANCISZEK RASZEJA / 1896-1942 / Zamordowany przez hitlerowców w czasie niesienia pomocy chorym w Getcie warszawskim,
- ku czci dr Alicji Barbary Jurasz, o treści: Pamięci dr Alicji Barbary Jurasz / zamordowanej na stanowisku pracy w dniu 2 lipca 1985 / Niewiarygodne, a jednak prawdziwe - ufundowana przez pracowników ZOZ.
Zobacz też
- Gmach I Oddziału ZUS w Poznaniu (w pobliżu)
- Krzysztof Słowiński (lekarz)
- Ludwik Szlęzak
Przypisy
- ↑ a b Helena Czechowska, 40 lat Szpitala im. Franciszka Raszei w Poznaniu 1953-1993, Fibak Noma Press, Poznań, 1993
- ↑ Henryk Karoń, Z okien szpitala, w: red. Jarosław Maciejewski, Zofia Trojanowiczowa, Poznański Czerwiec 1956. Materiały do wykorzystania w publikacjach prasowych, Biuro Prasowe MKZ Wielkopolska, Poznań, 1981, s.21-28
- ↑ Regina Pawuła-Piwowarczyk, Wspomnienie o koleżance Marii Waschko, w: Informator poznańskiego oddziału SARP i Wielkopolskiej Okręgowej Izby Architektów, SARP Oddział w Poznaniu, nr 3/2007, ss.24-25
Bibliografia
- Roman Meissner, Szpitale jeżyckie, w: Kronika Miasta Poznania, nr 4/2007, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2007, ss.80-81, ISSN 0137-3552
- Poznań - atlas aglomeracji 1:15.000, wyd. CartoMedia/Pietruska & Mierkiewicz, Poznań, 2008, ISBN 978-83-7445-018-8
- Atlas architektury Poznania, Janusz Pazder (red.), Aleksandra Dolczewska, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2008, s. 197, ISBN 978-83-7503-058-7, OCLC 316600366 .
- Praca zbiorowa, Poznań - spis zabytków architektury, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2004, s.29, ISBN 83-89525-07-0
- Marcin Libicki, Poznań - przewodnik, Wydawnictwo Gazeta Handlowa, Poznań, 1997, ss.221-222, ISBN 83-902028-4-0
Linki zewnętrzne
- strona oddziału położniczo-ginekologicznego. rodzicwpoznaniu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-17)].
Media użyte na tej stronie
Autor:
Oskarro. © użytkownicy OpenStreetMap.
Copyright użytkownicy UMP-pcPL., Licencja: CC BY-SA 2.0Mapa lokalizacyjna Poznania
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.70 N
- S: 51.05 N
- W: 15.68 E
- E: 19.19 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
medical icon for maps. hospital with emergency and beds
Wzór znaku informacyjnego umieszczonego na zabytkach nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków w Polsce
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Plakietka na pościeli oddziału noworodkowego w szpitalu Raszei w Poznaniu.
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Hol Szpitala Raszei w Poznaniu (I p.).
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Poznań, tablice pam. w szpitalu Raszei.
Autor: Klapi, Licencja: CC BY-SA 4.0
Szpital Franciszka Raszei, ul. Mickiewicza 2, Poznań, Polska