Sztylet (anatomia)
Sztylet – twarda, ostra, anatomiczna struktura służąca do wnikania w ciało żywicieli (roślin, grzybów, zwierząt), występującą u niektórych bezkręgowców, w tym niektórych owadów[1][2], roztoczy[3], niesporczaków[4] i nicieni[2]. Kształt sztyletu może służyć do oznaczania poszczególnych gatunków[5].
_from_Pacific_silver_fir._Note_stylets_used_by_insect_to_feed_from_cambium._Toutle_River%2c_Washington._(40087006962).jpg)
.jpg)
U owadów sztylet to mocno zesklerotyzowana część kłującego narządu gębowego, służąca do wnikania poprzez skórę żywiciela[1]:
- u wszy są to sztylet brzuszny, kłująca część narządu gębowego, przekształcona warga dolna i sztylet grzbietowy, kłujący skleryt narządu gębowego, przekształcone żuwki (zewnętrzna i wewnętrzna).
- u pcheł są to przekształcone żuwaczki i warga górna
- u pluskwiaków są to przekształcone żuwaczki
- u wciornastków są to przekształcone jedna żuwaczka i jedna żuwka wewnętrzna
- u niektórych muchówek są to przekształcone warga górna, podgębie i żuwaczki
- u niektórych wojsiłek są to przekształcone warga górna, żuwki i częściowo żuwaczki
U pasożytniczych nicieni (Nematoda) sztylet to zesklerotyzowana, zwykle pusta struktura służąca do odżywiania, poprzez którą uwalniane są wydzieliny do żywiciela i służąca do wnikania w rośliny, grzyby i zwierzęta (stawonogi Arthropoda)[2]. Znajduje się ona na czubku pasożytniczego nicienia. Nicień używa sztyletu do nakłuwania komórek żywiciela, pobierania pokarmu, a także do wydzielania białka i metabolitów, które pomagają nicieniom w pasożytowaniu żywiciela. Sztylet jest połączony z gardzielą, która z kolei jest połączona z jelitem. Do gardzieli uchodzi od trzech do pięciu gruczołów ślinowych, które wytwarzają wydzieliny, które mogą być emitowane ze sztyletu i które pomagają we wnikaniu do żywicieli i pasożytnictwie[6].
Przypisy
- ↑ a b Sztylet, [w:] Józef Razowski, Słownik entomologiczny, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 232, ISBN 83-01-07907-X.
- ↑ a b c Mary Ann (Basinger) Maggenti, Armand Maggenti, Scott Gardner, Online Dictionary of Invertebrate Zoology: Complete Work, 6 września 2005, s. 878 [dostęp 2020-03-17] (ang.).
- ↑ Andrzej Kaźmierski: Kohorta: Prostigmata. W: Zoologia: Stawonogi. T. 2, cz. 1. Szczękoczułkopodobne, skorupiaki. Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011. ISBN 978-83-01-17447-7.
- ↑ Łukasz Kaczmarek: Niesporczaki – Tardigrada. W: Zoologia – Bezkręgowce. Czesław Błaszak (red.). T. 1. PWN, 2009, s. 694–701. ISBN 978-83-01-16108-8.
- ↑ D.J. Hunt, Z.A. Handoo, Taxonomy, identification and principal species. R.N. Perry, M. Moens, J.L. Starr (red.), Wallingford: CABI, 2009, s. 55–97, DOI: 10.1079/9781845934927.0055, ISBN 978-1-84593-492-7 [dostęp 2020-03-17] (ang.).
- ↑ Dr RAJENDRA Singh, Plant Parasitic Nematodes: The Hidden Enemies of Farmers, 2015, DOI: 10.13140/RG.2.1.2994.7763 [dostęp 2020-03-17].
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Walter Peraza Padilla, National University of Costa Rica, Bugwood.org, Licencja: CC BY 3.0
Pratylenchus sp.
This image or file is a work of a United States Department of Agriculture employee, taken or made as part of that person's official duties. As a work of the U.S. federal government, the image is in the public domain.