Szwadron śmierci

Szwadron śmiercigrupa paramilitarna, zazwyczaj złożona z żołnierzy, policjantów lub agentów służb specjalnych oraz zwerbowanych kryminalistów zajmująca się zabijaniem ludzi na zlecenie rządu lub instytucji państwowych. Od grup przestępczych i terrorystycznych różni się tym, iż działa najczęściej za cichym przyzwoleniem lub nawet z pomocą kraju, na którego terenie wykonuje swoje zadania.

Szwadrony śmierci najbardziej rozpowszechniły się w Ameryce Łacińskiej służąc do zwalczania wszelkiej opozycji politycznej w tym także partyzantki[1]. Jednak najczęściej ofiarami tych grup paramilitarnych padali ludzie niewygodni dla rządzących lub prowadzący aktywną krytykę władz jak dziennikarze, intelektualiści, studenci, księża, działacze społeczni, związkowcy i obrońcy praw człowieka. W Salwadorze w ciągu kilku lat szwadrony śmierci zabiły parę tysięcy ludzi (rzeczywistych lub domniemanych lewicowców). Ich ofiarą padł także arcybiskup Oscar Romero[2].

W Europie szwadrony śmierci powstały w Hiszpanii za czasów dyktatury Francisco Franco do walki z lewicową partyzantką i baskijskimi separatystami w tym członkami ETA. Grupy te nosiły różne nazwy, występując jako „Hiszpański Batalion Baskijski” albo „Bojownicy Chrystusa Króla” lub „Apostolski Sojusz Antykomunistyczny”. Po objęciu władzy przez socjalistów powstała nowa formacja pod nazwą Grupos Antiterroristas de Liberación. Obecnie grupy o takim charakterze w nieco zmienionej formie działają wciąż w Kolumbii, Meksyku, Brazylii, Gwatemali, na Filipinach, na Haiti i wielu krajach Afryki i Azji.

Zobacz też

Przypisy

  1. Neil Grant, Ilustrowana historia konfliktów XX wieku. Warszawa 1994, s.364.
  2. Bożena Bankowicz, Marek Bankowicz, Antoni Dudek, Słownik historii XX wieku. Kraków 1993, s.354,355.