Szymon Apostoł

Święty
Szymon Apostoł

apostoł męczennik
Data i miejsce śmierci	ok. 80 Persja
Czczony przez	Kościół katolicki Cerkiew prawosławną
Wspomnienie	28 października[a] 23 maja i 13 lipca[b]
Atrybuty	księga, kotwica, palma, drewniana piła, topór i włócznia
Patron	diecezji siedleckiej, farbiarzy, garncarzy, garbarzy, spawaczy
Szczególne miejsca kultu	kaplica Najświętszego Sakramentu w bazylice św. Piotra, katedra w Tuluzie

Szymon Apostoł zwany Kananejczykiem lub Gorliwym, gr. Ζηλωτής 'dzelotes', ap. Szymon Zelotes, cs. Apostoł Simon Ziłot – jeden z 12 apostołów, męczennik, święty Kościoła katolickiego i prawosławnego.

Życiorys

Szymon jest najmniej znanym członkiem apostolskiego grona, nie wiadomo o nim nic pewnego oprócz faktu, iż został policzony z Dwunastoma Apostołami (Łk 6,15; Dz 1,13). Ewangelia wspomina o nim trzy razy. Mateusz i Marek dają mu przydomek Kananejczyk (Mt 10,4; Mk 3,18). Obecnie egzegeza widzi w słowie Kananejczyk raczej znaczenie „gorliwy” (jest to jedno z dopuszczalnych filologicznie tłumaczeń). Łukasz wprost daje Szymonowi przydomek Zelotes, czyli gorliwy.

Średniowieczna tradycja podaje, iż Szymon głosił Ewangelię wraz z apostołem św. Judą Tadeuszem po całej Afryce Północnej od Egiptu do Mauretanii i że w swych podróżach dotarł nawet do Wysp Brytyjskich, gdzie poniósł śmierć męczeńską.

Według średniowiecznych żywotów świętych Szymon Zelota został zabity w Persji albo przez ukrzyżowanie, albo „rozcięcie piłą na dwoje” razem ze św. Judą. Jako przypuszczalne miejsce ich śmierci podaje się Edessę (obecnie Şanlıurfa), Persję oraz Kaukaz. W tradycji prawosławnej za miejsce pochówku uważa się świątynię w okolicy Nowego Atonu w Abchazji^[1].

Relikwie

Relikwie św. Szymona znajdują się w kaplicy św. Szymona i św. Judy (współcześnie jest także kaplicą Najświętszego Sakramentu) w bazylice św. Piotra, a także w katedrze w Tuluzie.

Dzień obchodów

W Kościele katolickim jego święto liturgiczne obchodzone jest 28 października, razem ze św. Judą Tadeuszem.

Cerkiew prawosławna wspomina apostoła Szymona dwukrotnie:

• 10/23 maja^[c], tj. 23 maja według kalendarza gregoriańskiego,
• 30 czerwca/13 lipca, tj. 13 lipca (Sobór dwunastu apostołów).

Patronat

Szymon Apostoł jest patronem: farbiarzy, garncarzy, garbarzy, spawaczy oraz diecezji siedleckiej.

Ikonografia

W ikonografii Wschodu apostoł przedstawiany jest jako starszy mężczyzna z krótkimi, siwiejącymi włosami (rzadziej z bardzo zaawansowaną łysiną) i krótką brodą, ubrany w typowe dla apostołów szaty: paliusz, tunikę i sandały. Prawą dłoń ma złożoną w geście błogosławieństwa, w lewej najczęściej trzyma zwinięty zwój. Najczęściej występuje w gronie innych apostołów na ikonach przedstawiających epizody z życia Chrystusa.

Sztuka zachodnia przedstawia go odmiennie: ma dłuższe, ciemne włosy i kędzierzawą brodę, a paliusz zastępuje peleryna z kapturem. Jego atrybutami są tam: księga, kotwica, palma i (drewniana) piła (którą miał być rozcięty), topór i włócznia.

Zobacz też

• kult świętych
• wstawiennictwo świętych
• święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
• święci prawosławni
• święty Symeon i święty Szymon - inne postaci o tym imieniu

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Święci Apostołowie Szymon i Juda Tadeusz - materiały na brewiarz.katolik.pl [ostatnia aktualizacja: 22.09.2010]
• ap. Juda, brat Pański na cerkiew.pl (opr. Jarosław Charkiewicz)