Szymon Boguszowicz

Szymon Boguszowicz (orm. Բոգուշներ, ur. 1575 we Lwowie, zm. 25 maja 1648 tamże) – polski malarz ormiańskiego pochodzenia, autor obrazu Bitwa pod Kłuszynem.

Życiorys

Syn malarza Pawła Bogusza zwanego Boguszem Donoszowiczem i Katarzyny Axentowiczówny, związanych z cechem malarzy we Lwowie. Rodzina mieszkała w ormiańskiej dzielnicy miasta. Od 1604 roku w aktach miejskich zachowała się pierwsza wzmianka o Szymonie Boguszowiczu. Około 1605 roku przejął po śmierci ojca jego atelier. Żonaty z Elżbietą.

Szymon Boguszowicz malował dla wojewody sandomierskiego Jerzego Mniszcha na zamku w Samborze. W 1606 roku towarzyszył Marynie (córce Jerzego) do Moskwy, gdzie wraz z mężem, Dymitrem Samozwańcem I została koronowana na carycę Rosji. Nie wiadomo, kiedy Boguszowicz wrócił do Rzeczpospolitej po ich szybkim upadku. Wzmiankowany w latach 1604–1610 jako kupiec w Rosji. W 1610 roku Boguszowicz był obserwatorem bitwy pod Kłuszynem podczas wojny polsko-rosyjskiej (1609–1618) i towarzyszył hetmanowi Stanisławowi Żółkiewskiemu w wyprawie do Moskwy. Po 1613 roku malował dla niego obrazy na zamku w Żółkwi, w tym między innymi Bitwę pod Kłuszynem. Zachował się jego testament z 1644 roku, w którym dokonał zapisu na rzecz kościoła ormiańskiego we Lwowie.

Szymon Boguszowicz malował portrety i obrazy na zamówienie polskich magnatów i władców. Jego styl malarski zawiera elementy zachodnio- i wschodnioeuropejskie. Charakterystyczne są wyraźne kontury i zazwyczaj ciemne tło. Boguszowicz jest jednym z najważniejszych malarzy XVII wieku na dzisiejszej Ukrainie.

Galeria prac

Tytuł	Rok	Kolekcja	Ilustracja
Caryca Maryna Mniszchówna w stroju koronacyjnym	ok. 1606	Państwowe Muzeum Historyczne w Moskwie
Dymitr Samozwaniec w stroju koronacyjnym	ok. 1606	Państwowe Muzeum Historyczne w Moskwie
Dymitr I przyjmuje polskich posłów	ok. 1606	Węgierskie Muzeum Narodowe
Caryca Maryna Mniszchówna w stroju koronacyjnym	1606	Zamek Królewski na Wawelu
Portret Jerzego Mniszcha	1610	Zamek w Olesku
Portret Zygmunta III Wazy	1612-1613	Zamek w Olesku
Ślub per procura Dymitra Samozwańca i Maryny Mniszchówny w Krakowie 12 listopada 1605	ok. 1613	Państwowe Muzeum Historyczne w Moskwie
Ślub Dymitra Samozwanca i Maryny Mniszchówny w Moskwie 8 maja 1606	ok. 1613	Państwowe Muzeum Historyczne w Moskwie
Bitwa pod Kłuszynem	1620	Lwowska Galeria Sztuki

Bibliografia

• Симон Богушевич. Історія і легенда в біографії львівського маляра першої половини XVII ст.. Чтиво. [dostęp 2022-09-12]. (ukr.).
• Magdalena Ujma: O przeszłości, czasy, miejsca, ludzie: księga jubileuszowa dedykowana profesor Jadwidze Muszyńskiej. Kielce: Uniwersytet Jana Kochanowskiego, 2016, s. 209-218. OCLC 1008750727.
• Jan Białostocki: Sztuka i historia: księga pamiątkowa ku czci profesora Michała Walickiego. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1966, s. 106-113. OCLC 69280520.