Szymon Krofey

Wydanie Duchownych piesni z 1586 roku

Szymon Krofey (Krofej) (ur. ok. 1550 w Dąbiu k. Bytowa, zm. przed 1590 r.[1]) – pastor ewangelicki z Bytowa, autor najstarszych drukowanych zabytków języka kaszubskiego[2].

Jego nazwisko pochodziło od słowa lub przezwiska krowa[3]. W 1567 podjął studia teologiczne na uniwersytecie wittenberdzkim, po ukończeniu których osiedlił się w Bytowie, gdzie został diakonem[1]. Przed 1569 pełnił funkcję pisarza, a od 1570 kierownika (rektora) szkoły miejskiej[3]. W 1574 r. zapisał się na studia na uniwersytecie w Królewcu[4]. W 1579 objął posadę pastora ewangelicko-augsburskiego w Bytowie[3]. Nie później niż w 1586 r. przełożył na język polski i wydał Mały katechizm Marcina Lutra[1]. W 1586 roku z pomocą książąt Barnima X i Jana Fryderyka opublikował w Gdańsku tłumaczenie kancjonału pt. Duchowne piesnie Doktora Marcina Luthera i ynszich nabożnich mężów. Z niemieckiego w sławięsky jęzik wilozone. Był także autorem Ćwiczeń katechizmowych przez pytania i odpowiedzi, zachowanych tylko w wydaniu z 1758 roku[5]. Język Krofeya oparty był na ówczesnej polszczyźnie, przeplatanej jednak licznymi kaszubizmami leksykalnymi, fonetycznymi i morfologicznymi[6].

Patron ulicy na gdyńskim Grabówku oraz wejherowskim osiedlu Sucharskiego.

Przypisy

  1. ↑ a b c Szultka Z., 2005: Uzupełnienia do biogramu pastora Szymona Krofeja i jego familiantów na wolnym sołectwie w Dąbiu. Acta Cassubiana 7, s. 140, 141.
  2. ↑ Kaszëbsczé pamiątczi jãzëkòwé. W: Jerzi Tréder: Spòdlowô wiédzô ò kaszëbiznie. Wyd. 2. Gduńsk: Wëdôwizna Kaszëbskò-Pòmòrszczégò Zrzeszeniô, 2014, s. 73.
  3. ↑ a b c Język kaszubski. Poradnik encyklopedyczny. pod redakcją Jerzego Tredera. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego/Oficyna Czec, 2002, s. 114.
  4. ↑ Szultka Z., 2005: Uzupełnienia do biogramu pastora Szymona Krofeja i jego familiantów na wolnym sołectwie w Dąbiu. Acta Cassubiana 7, s. 141.
  5. ↑ Ewa Siatkowska: Rodzina języków zachodniosłowiańskich. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992, s. 147.
  6. ↑ Hanna Popowska-Taborska: Kaszubszczyzna. Zarys dziejów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1980, s. 48.

Media użyte na tej stronie

Duchowne piesnie Szymona Krofea 1586.png
“Duchowne piesnie D. Marcina Luthera y ynszich naboznich mezow. Zniemieckiego wSlawięsky iezik wilozone Przes Szymana Krofea sluge slowa Bozego WBytowie. Drukowano wGdainsku przes Jacuba Rhode. Roku Panskiego 1586.” Strona tytułowa. 1586