Szymonków

Artykuł

51°5′40″N 17°58′52″E

- błąd

39 m

WD

51°5'31"N, 17°58'46"E

- błąd

1984 m

Odległość

5 m

Szymonków
wieś
Ilustracja
Niezachowany pałac
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

kluczborski

Gmina

Wołczyn

Wysokość

209 m n.p.m.

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

46-250[1]

Tablice rejestracyjne

OKL

SIMC

0505214

Położenie na mapie gminy Wołczyn
Mapa konturowa gminy Wołczyn, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Szymonków”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Szymonków”
Położenie na mapie powiatu kluczborskiego
Mapa konturowa powiatu kluczborskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Szymonków”
Ziemia51°05′40″N 17°58′52″E/51,094444 17,981111
Kościół Narodzenia NMP w Szymonkowie.
Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Szymonkowie latem 2019 r.
Kościół w Szymonkowie
Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Szymonkowie latem 2019.
Lew szymonkowski
Lew w Szymonkowie - jedyna pozostałość nieistniejącego już pałacu.
Wnętrze kościoła w Szymonkowie.
Wnętrze kościoła w Szymonkowie.

Szymonków (niem. Simmenau)[2][3]wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, w gminie Wołczyn[4].

Typ budowy wsi nazywany jest wielodrożnica.

Ukształtowanie powierzchni

Szymonków położony jest w rejonie śląsko - wielkopolskim, krainie opolskiej. Ukształtowanie terenu gminy charakteryzuje się rzeźbą płaskorówninną oraz lekko falistą. Na terenie wsi Szymonków można zauważyć pozostałości po wzgórzach morenowych.

Nazwa

W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizownej formie Symonow[5][6].

Części wsi

Integralne części wsi Szymonków[7][8]
SIMCNazwaRodzaj
0505220Borowniaprzysiółek
0505237Cegielniaprzysiółek
0505250Szklarniaprzysiółek
0505266Wesołaprzysiółek
0505272Zielona Góraprzysiółek

Historia

  • 1257 r. - założenie wsi Szymonków
  • Poprzednie nazwy miejscowości - Semyanowo 1257 r., Semenaw 1403 r., Szyomonków 1945 r. Pierwotnie Siemianowo od imienia Siemian 1218 r. zmiana na Szymonków, Szymonek, chyba nowsza nazwa, skoro po niemiecku również Simmenau.
  • W Szymonkowie istniała huta szkła założona w 1823 r. Była to ostatnia założona huta na ziemi kluczborskiej (pierwszą założona w Wierzbicy Górnej a drugą w Jedliskach). Szymonkowska huta została zamknięta w 1846 r. Nosiła różne nazwy: Ferdinandshof, Szklarnia Szymonkowska, Szklarnia Szymanowska.
  • W II połowie XIX w. działał tu browar Waleskiej, w 1867 będący jednym z największych na Górnym Śląsku[9]
  • W pierwszych latach po II wojnie światowej do Szymonkowa została przesiedlona ludność z takich wsi jak: Żydatycze (pow. Lwów, woj. lwowskie) i Ciemieńrzyńce (pow. Przemyślany, woj. Tarnopolskie)
  • W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisana jest[10]:

  • ruina romantyczna z basztą, wzniesiona w XIX w. znajduje się na wzgórzu na pd. od wsi, z okrągłą basztą murowaną z kamienia. Pozostałość po dawnych właścicielach ziemskich

inne zabytki:

  • kościół parafialny pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Wzmiankowany w 1257 r. Obecny zbudowany w latach 1875-78 na miejscu poprzedniego drewnianego z 1814 r. Murowany, neogotycki. Dwie rzeźby: Matka Boska Bolesna i św. Jana Ewangelisty, gotyckie z początku XVI w., pochodzące z grupy Ukrzyżowania. Rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego z XVIII w. Misa chrzcielna cynowa z 1812 r.
  • oficyna dworska z początku XIX w. Klasycystyczna. Zwrócona frontem ku pd.-zach.. Murowana. otynkowana. Parterowa z pięterkiem w szczytach, podpiwniczona. Wzniesiona na rzucie prostokąta, dwutraktowa z sienią pośrodku. Elewacja frontowa siedmiokątna, ujęta w narożnikach podziałami ramowymi. Część środkowa wysunięta nieznacznie przed lico ściany, nieco wyższa, zwieńczona zaokrąglonym szczycikiem. Wejście zamknięte półkoliście w obramowaniu z kluczem, flankowane parami pilastrów, pomiędzy którymi znajdują się wąskie okienka. dach naczółkowy kryty dachówką
  • dawny spichlerz dworski z ok. połowy XIX w. Murowany, otynkowany. Prostokątny, trójkondygnacyjny. Podziały ścian ramowe. Dach siodłowy kryty dachówką. Przekształcony na cele mieszkalne
  • stary młyn, który obecnie jest w ruinie
  • na terenie dzisiejszej szkoły podstawowej stał zamek, posiadłość dawnych właścicieli
  • liczne podziemia, pozostałości po zamku i młynie
  • dawny dom ogrodnika zamkowego znajduje się niedaleko szkoły i stawu
  • pomnik lwa jest wizytówką wsi, jedyny który ocalał do naszych czasów, były dwa, jako część bramy do ogrodu przyzamkowego.

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1261 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. https://treemagic.org/rademacher/www.verwaltungsgeschichte.de/kreuzburg.html
  3. https://www.meyersgaz.org/place/20815036
  4. Sołectwa Gminy Wołczyn. bip.wolczyn.pl. [dostęp 2012-12-08].
  5. Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
  6. H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
  7. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09]. 
  8. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  9. Janczak J., 1992: Przemysł piwowarski na Górnym Śląsku. Śląskie zeszyty krajoznawcze, 62, strony 4-5
  10. Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 45. [dostęp 2012-12-08].

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Wnętrze kościoła w Szymonkowie..jpg
Autor: Tom-Opole, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wnętrze kościoła w Szymonkowie.
Kluczbork County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Kluczbork County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.1995 N
  • S: 50.7726 N
  • W: 17.8908 E
  • E: 18.4396 E
Kościół w Szymonkowie.jpg
Autor: Tom-Opole, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Szymonkowie.
Lew przy byłej bramie wjazdowej do pałacu w Szymonkowie..jpg
Autor: Tom-Opole, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jedyna pozostałość po pałacu w Szymonkowie.
Kościół Narodzenia NMP w Szymonkowie.jpg
Autor: Tom-Opole, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół Narodzenia NMP w Szymonkowie