Szynoprzewód

Szynoprzewód, szyna prądowa – element przewodzący elektrycznie, przewód sztywny, zwykle o dużych wymiarach (długość rzędu 3 m, przekrój – kilkaset milimetrów kwadratowych) i jednolitej strukturze, służący do przekazywania prądu elektrycznego, dzięki któremu możemy zasilić urządzenia jedno i trójfazowe, za pomocą jednej linii^[1]. Istnieją również szyny prądowe o niewielkich wymiarach (rzędu centymetrów), dla niewielkich prądów, elastyczne, służące do szybkiego montażu/demontażu, zapewniające łatwy i estetyczny sposób tworzenia instalacji elektrycznej. Większość szyn prądowych ma kształt płaskownika, rzadziej ceownika lub rury.

Według najnowszej polskiej nomenklatury poprawna nazwa szyny prądowej to szynoprzewód.

Zastosowania

Najstarsze wykorzystanie szyn prądowych to podłączenie transformatorów do sieci elektroenergetycznej.

W metrze i różnych rodzajach kolei szyna prądowa jest umieszczona wzdłuż torów. Dostarcza energię elektryczną pojazdom korzystającym z danej sieci. W kolejnictwie jest nazywana trzecią szyną, gdy zasilanie jest unipolarne, lub czwartą, gdy zasilanie jest bipolarne. Pierwszy z tych przypadków zastosowano w Metrze Warszawskim, gdzie szyna prądowa położona na wysokości 14 cm jest pod napięciem +750 V. Podobnej techniki próbowano używać na bardzo wczesnym etapie rozwoju naziemnej kolei elektrycznej, jednak ze względu na niebezpieczeństwo porażenia prądem elektrycznym, kłopoty z wykonaniem skrzyżowań z drogami kołowymi i koniecznością wykonywania odpowiednich zabezpieczeń do dziś stosowana jest zasadniczo na ograniczonych sieciach kolei miejskich. Istnieją też systemy zasilania z szyny prądowej umieszczonej nad pojazdem – analogicznie jak sieci trakcyjnej. W metrze samo wchodzenie na torowisko jest zabronione, przy czym należy zauważyć, że dla pasażerów możliwe tylko na monitorowanych stacjach, a szyna prądowa jest częściowo osłonięta i oznaczona odpowiednimi ostrzeżeniami.

Coraz częściej duże obiekty o wysokich wymaganiach dotyczących niezawodności dostarczania energii elektrycznej, takie jak na przykład budynki firm telekomunikacyjnych, mają redundancyjnie łączone niezależne źródła zasilania właśnie za pomocą szynoprzewodów. Typowe prądy osiągają wartości rzędu kiloamperów.

• 

  (c) ​English Wikipedia user Ali@gwc.org.uk, CC-BY-SA-3.0
• 

  Przykład montażu szynoprzewodu z zainstalowanymi skrzynkami odpływowymi.

Przypisy