Szynwałd (powiat grudziądzki)

Artykuł53°34′57″N 19°6′5″E
- błąd38 m
WD53°34'N, 19°4'E
- błąd20683 m
Odległość135 m
Szynwałd
wieś
Ilustracja
Klasycystyczny pałac w Szynwałdzie
Państwo Polska
Województwo kujawsko-pomorskie
Powiatgrudziądzki
GminaŁasin
SołectwoSzynwałd
Liczba ludności (III 2011)385[1]
Strefa numeracyjna56
Kod pocztowy86-320
Tablice rejestracyjneCGR
SIMC0846636
Położenie na mapie gminy Łasin
Mapa konturowa gminy Łasin, u góry znajduje się punkt z opisem „Szynwałd”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Położenie na mapie powiatu grudziądzkiego
Mapa konturowa powiatu grudziądzkiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Szynwałd”
Ziemia53°34′57″N 19°06′05″E/53,582500 19,101389

Szynwałdwieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie grudziądzkim, w gminie Łasin.

Podział administracyjny

tablica miejscowości
Kościół widok od północy
Kościół widok od południa
Świetlica Wiejska

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa toruńskiego.

Demografia

Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 385 mieszkańców[1]. Jest trzecią co do wielkości miejscowością gminy Łasin.

Historia

W XI wieku istniał tu piastowski gród obronny zabezpieczający Ziemie chełmińską od strony Prus. Wieś była lokowana w 1302 r. pod nazwą Schonewald i należała do wójtostwa rogozińskiego także po roku 1466. Osada poniosła duże straty w wojnie z 1414 r., a w czasie wojny trzynastoletniej została całkowicie zniszczona i znacznie wyludniona. Po 1466 r., jako własność królów Polski i była dzierżawiona przez rody: Kostków, Łaskich, Weyherów i Koczewskich. W 1774 r. Szynwałd stał się własnością gen. Franciszka Gruszczyńskiego. W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała placówka Straży Celnej „Szynwałd”[2]

Obiekty zabytkowe

  • gotycki kościół parafialny pw. Narodzenia NMP z 1 poł. XIV w. i k. XVI w. Kościół jest wpisany do rejestru zabytków NID pod nr rej. A/357 z 13.07.1936[3]
  • pałac w stylu klasycystycznym zbudowany w XIX wieku. Od strony ogrodu portyk kolumnowy.[4]
  • park pałacowy o charakterze krajobrazowym (zaniedbany)
  • grodzisko słowiańskie z XI wieku[5] - gród w Szynwałdzie funkcjonował w XI-wiecznej strukturze administracyjnej państwa polskiego. Jego położenie w niewielkiej odległości od Osy, na północnych peryferiach dość zwartego osadnictwa, świadczy o jego istotnej roli w zabezpieczaniu granic kasztelanii chełmińskiej od strony Prus. Rangę militarną tego obiektu potwierdzają walory obronne i niewielki majdan w stosunku do powierzchni wałów. Na związki z obszarem wielkopolsko-kujawskim wskazuje również odkryta tu ceramika naczyniowa o cechach typowych dla garncarstwa tego obszaru oraz nizinna topografia obiektu, znajdującego się w rynnie jeziora od strony południowo-zachodniej, jak również przekładkowa konstrukcja wału. Grody tego typu, mogące pełnić role twierdz pogranicznych, wzniesiono w tym czasie (tj. w 1. połowie XI w.) w Nielbarku nad środkową Drwęcą i Przedzamczu koło Kwidzyna[6][7].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927, s. 225.
  3. Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie. 2021-09-30. s. 40. [dostęp 2016-05-15].
  4. Stenzel A., Pałace i dwory okolic Grudziądza, Grudziądz 2008
  5. Studia nad Osadnictwem Średniowiecznym Ziemi Chełmińskiej. T. 3 (1999), www.kpbc.ukw.edu.pl [dostęp 2019-08-23] (pol.).
  6. Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa - Studia nad Osadnictwem Średniowiecznym Ziemi Chełmińskiej, kpbc.umk.pl [dostęp 2019-08-23] (pol.).
  7. Bojarski, J., Wczesnośredniowieczne grodzisko w Szynwałdzie, woj. toruńskie (badania w 1995 roku), [w:]: P. Urbańczyk (red.), Adalbertus. Tło kulturowo-geograficzne wyprawy misyjnej św. Wojciecha na pogranicze polsko-pruskie, tom 2: W Chudziak (red.), Wczesnośredniowieczny szlak lądowy z Kujaw do Prus (XI wiek). Studia i materiały, ss. 163-186. Toru 1997: Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Instytut Archeologii i Etnologii PAN.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Grudziądz County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Grudziądz County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 53.63 N
  • S: 53.32 N
  • W: 18.58 E
  • E: 19.26 E
Łasin (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Łasin, Polska
Szynwałd gmina Łasin.JPG
Autor: Dosp84, Licencja: CC BY-SA 3.0
village in Poland
Świetlica wiejska w Szynwałdzie.JPG
Autor: Dosp84, Licencja: CC BY-SA 4.0
Szynwałd village in poland
Kościół w Szynwałdzie 2014.JPG
Autor: Dosp84, Licencja: CC BY-SA 3.0
Church in Szynwałd village in Poland