Szynwałd (powiat grudziądzki)
Artykuł | 53°34′57″N 19°6′5″E |
---|---|
- błąd | 38 m |
WD | 53°34'N, 19°4'E |
- błąd | 20683 m |
Odległość | 135 m |
wieś | |
Klasycystyczny pałac w Szynwałdzie | |
Państwo | ![]() |
---|---|
Województwo | ![]() |
Powiat | grudziądzki |
Gmina | Łasin |
Sołectwo | Szynwałd |
Liczba ludności (III 2011) | 385[1] |
Strefa numeracyjna | 56 |
Kod pocztowy | 86-320 |
Tablice rejestracyjne | CGR |
SIMC | 0846636 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | |
![]() |
Szynwałd – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie grudziądzkim, w gminie Łasin.
Podział administracyjny
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa toruńskiego.
Demografia
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 385 mieszkańców[1]. Jest trzecią co do wielkości miejscowością gminy Łasin.
Historia
W XI wieku istniał tu piastowski gród obronny zabezpieczający Ziemie chełmińską od strony Prus. Wieś była lokowana w 1302 r. pod nazwą Schonewald i należała do wójtostwa rogozińskiego także po roku 1466. Osada poniosła duże straty w wojnie z 1414 r., a w czasie wojny trzynastoletniej została całkowicie zniszczona i znacznie wyludniona. Po 1466 r., jako własność królów Polski i była dzierżawiona przez rody: Kostków, Łaskich, Weyherów i Koczewskich. W 1774 r. Szynwałd stał się własnością gen. Franciszka Gruszczyńskiego. W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała placówka Straży Celnej „Szynwałd”[2]
Obiekty zabytkowe
- gotycki kościół parafialny pw. Narodzenia NMP z 1 poł. XIV w. i k. XVI w. Kościół jest wpisany do rejestru zabytków NID pod nr rej. A/357 z 13.07.1936[3]
- pałac w stylu klasycystycznym zbudowany w XIX wieku. Od strony ogrodu portyk kolumnowy.[4]
- park pałacowy o charakterze krajobrazowym (zaniedbany)
- grodzisko słowiańskie z XI wieku[5] - gród w Szynwałdzie funkcjonował w XI-wiecznej strukturze administracyjnej państwa polskiego. Jego położenie w niewielkiej odległości od Osy, na północnych peryferiach dość zwartego osadnictwa, świadczy o jego istotnej roli w zabezpieczaniu granic kasztelanii chełmińskiej od strony Prus. Rangę militarną tego obiektu potwierdzają walory obronne i niewielki majdan w stosunku do powierzchni wałów. Na związki z obszarem wielkopolsko-kujawskim wskazuje również odkryta tu ceramika naczyniowa o cechach typowych dla garncarstwa tego obszaru oraz nizinna topografia obiektu, znajdującego się w rynnie jeziora od strony południowo-zachodniej, jak również przekładkowa konstrukcja wału. Grody tego typu, mogące pełnić role twierdz pogranicznych, wzniesiono w tym czasie (tj. w 1. połowie XI w.) w Nielbarku nad środkową Drwęcą i Przedzamczu koło Kwidzyna[6][7].
Zobacz też
- Szynwałd
- parafia Narodzenia NMP w Szynwałdzie
- gromada Wydrzno
- placówka Straży Celnej „Szynwałd”
Przypisy
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927, s. 225 .
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie. 2021-09-30. s. 40. [dostęp 2016-05-15].
- ↑ Stenzel A., Pałace i dwory okolic Grudziądza, Grudziądz 2008
- ↑ Studia nad Osadnictwem Średniowiecznym Ziemi Chełmińskiej. T. 3 (1999), www.kpbc.ukw.edu.pl [dostęp 2019-08-23] (pol.).
- ↑ Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa - Studia nad Osadnictwem Średniowiecznym Ziemi Chełmińskiej, kpbc.umk.pl [dostęp 2019-08-23] (pol.).
- ↑ Bojarski, J., Wczesnośredniowieczne grodzisko w Szynwałdzie, woj. toruńskie (badania w 1995 roku), [w:]: P. Urbańczyk (red.), Adalbertus. Tło kulturowo-geograficzne wyprawy misyjnej św. Wojciecha na pogranicze polsko-pruskie, tom 2: W Chudziak (red.), Wczesnośredniowieczny szlak lądowy z Kujaw do Prus (XI wiek). Studia i materiały, ss. 163-186. Toru 1997: Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
Linki zewnętrzne
- Szynwałd w Toruńskim Serwisie Turystycznym
- Szynwałd, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 121 .
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Łasin, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Grudziądz County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 53.63 N
- S: 53.32 N
- W: 18.58 E
- E: 19.26 E
Autor: Dosp84, Licencja: CC BY-SA 4.0
Szynwałd village in poland
Autor: Dosp84, Licencja: CC BY-SA 3.0
Church in Szynwałd village in Poland