Tęgoryjec dwunastnicy

Tęgoryjec dwunastnicy
Ancylostoma duodenale
(Dubini, 1843)[1]
Ilustracja
Tęgoryjce Ancylostoma caninum przyczepione do błony śluzowej jelita
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

nicienie

Gromada

Secernentea

Rząd

Strongylida

Rodzina

Ancylostomidae

Rodzaj

Ancylostoma

Gatunek

Ancylostoma duodenale

Synonimy
  • Agchylostoma duodenale Dubini, 1843[1]

Tęgoryjec dwunastnicy (Ancylostoma duodenale) – pasożyt człowieka należący do typu nicieni. Dorosły osobnik ma niespełna 2 cm długości i ciało jasnoróżowego koloru. Żyje w dwunastnicy.

Do zakażenia dochodzi przez połknięcie jaj znajdujących się w zanieczyszczonej wodzie lub na niedomytych owocach i warzywach. Larwy mogą aktywnie wwiercać się przez skórę do naczyń krwionośnych, np. przez skórę stóp osób chodzących boso.

Żywi się nabłonkiem dwunastnicy i wysysaną ze ściany dwunastnicy krwią; wywołuje niedokrwistość. Niekiedy przy długotrwałym i znacznym zarażeniu może powodować śmierć. Występuje w strefie subtropikalnej, bardzo rzadko w południowej Europie.

Choroba przez niego wywoływana nazywana jest ancylostomozą, rzadziej ancylostomiozą lub ancylostamatozą.

Dawniej choroba często dotykała górników, stąd czasem używana nazwa choroby: „choroba górników” lub „blednica egipska”.

Spokrewniony gatunek Necator americanus występuje w Nowym Świecie[2], a inne gatunki z rodzaju Ancylostoma oraz Uncinaria stenocephala atakują głównie psy i koty[3].

Stwierdzono, iż osoby z łagodnym zakażeniem tęgoryjcem rzadziej przejawiają objawy niektórych chorób autoimmunologicznych, takich jak alergie, astma czy choroba Leśniowskiego-Crohna. W kilku ośrodkach (np. University of Nottingham, University of Iowa) prowadzone są badania nad wywołaniem kontrolowanej infestacji tęgoryjcem w celach terapeutycznych[4].

Przypisy

  1. a b Ancylostoma duodenale (Dubini, 1843). [w:] GBIF Backbone Taxonomy [on-line]. GBIF Secretariat. [dostęp 2022-09-26]. (ang.).
  2. Georgiev VS. Necatoriasis: treatment and developmental therapeutics. „Expert Opinion on Investigational Drugs”. 9 (5), s. 1065–1078, 2000. DOI: 10.1517/13543784.9.5.1065. PMID: 11060728. (ang.). 
  3. Nash, Holly. Hookworm Infection, Prevention & Treatment in Dogs, Veterinary Services Department, Drs. Foster & Smith, Inc.
  4. Hayfever sufferers: could you host a hookworm? – zaproszenie do badań prowadzonych na University of Nottihgham. [dostęp 2007-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-28)].

Bibliografia

  • Parazytologia i akaroentomologia medyczna. Antoni Deryło (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 245–248. ISBN 83-01-13804-1.
  • "Zoologia bezkręgowców" – W.A. Dogiel
  • Youngson R., Collins; Słownik Encyklopedyczny; Medycyna, RTW, 1997 ISBN 83-86822-53-8

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Hookworms.JPG

Ancylostoma caninum, a type of hookworm, attached to the intestinal mucosa.

Source:CDC's Public Health Image Library Image #5205