T-24

T-24
Dane podstawowe
Państwo	ZSRR
Producent	Fabryka Parowozów w Charkowie (ChPZ)
Typ pojazdu	czołg średni
Trakcja	gąsienicowa
Załoga	5
Historia
Prototypy	1930–1931
Produkcja	1931
Wycofanie	1941
Egzemplarze	25
Dane techniczne
Silnik	1 silnik gaźnikowy M 6 o mocy 250 KM (190 kW)
Transmisja	mechaniczna
Pancerz	płyty stalowe, nitowane, grubość: 8 – 20 mm
Długość	6,50 m (całkowita) 5,65 m (kadłuba)
Szerokość	2,81 m
Wysokość	3,04 m
Prześwit	0,50 m
Masa	14 280 kg (własna) 18 500 kg (bojowa)
Osiągi
Prędkość	22,5 km/h (po drodze)
Zasięg	140 km (po drodze)
Pokonywanie przeszkód
Rowy (szer.)	2,60 m
Ściany (wys.)	0,75 m
Kąt podjazdu	35º
Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 armata wz. 1930 kal. 45 mm (zapas amunicji – 89 szt.) 3 karabiny maszynowe DT kal. 7,62 mm (zapas amunicji – 6000 szt.)
Użytkownicy
ZSRR

T-24 – radziecki czołg średni z okresu przed II wojną światową

Historia konstrukcji

W 1930 roku opracowano czołg średni oznaczony jako T-24. Jego konstrukcję oparto na konstrukcji czołgu T-12. W nowym pojeździe usunięto jedną z wież umieszczoną z tyłu kadłuba, a wyposażoną w karabin maszynowy. Czołg miał jak na tamten czas silne uzbrojenie. Składało się ono z armaty kal. 45 mm oraz trzech karabinów maszynowych. Jeden z karabinów umieszczony był w wieżyczce umieszczonej na wieży działa głównego. Pierwsze próby czołg T-24 przeszedł w dniu 22 lipca 1930 roku.

Już w grudniu 1930 roku zamówiono w Charkowskiej Fabryce Parowozów (ChPZ) serię 200 pojazdów tego typu^[1]Ich produkcja rozpoczęła się w 1931 roku. Została jednak przerwana po zbudowaniu zaledwie 25 egzemplarzy. Powodem tak szybkiego zaprzestania produkcji były liczne wady i usterki T-24 oraz bardzo duży koszt ich budowy. Na ich miejsce wdrożenie do produkcji czołgi BT, które miały lepsze osiągi.

Na bazie podwozia czołgu T-24 zaczęto budować ciężkie ciągniki artyleryjskie Komintern, których w latach 1935–1941 zbudowano 1798 sztuk.

Użycie

Zbudowane czołgi wprowadzono do uzbrojenia radzieckich wojsk pancernych w 1932 roku i większość trafiła do Charkowskiego Okręgu Wojskowego. Wzięły udział w początkowych walkach po ataku Niemiec na Związek Radziecki w czerwcu 1941 roku, używano ich w tzw. przeciwpancernych punktach oporu. W czasie walk wszystkie zostały zniszczone.

Przypisy

Bibliografia

• Steven J. Zaloga, James Grandsen: Soviet tanks and combat vehicles of World War Two. Londyn: Arms and Armour, 1984. ISBN 0-85368-606-8.
• Maksym Kołomyjec, Ilja Moszczański: T-28. Warszawa: Wydawnictwo Militarii, 2002. ISBN 83-7219-140-9.

Linki zewnętrzne

• Zdjęcia i rysunki T-24

Radzieckie pojazdy wojskowe z okresu do 1945 roku Czołgi lekkie BT MS-1 (T-18) T-26 T-27 T-37A T-38 T-40 T-50 T-60 T-70 T-80 Czołgi średnie T-24 T-28 T-34 T-34/85 T-44 Czołgi ciężkie T-35 KW-1 KW-2 KW-85 IS-1 IS-2 IS-3 Działa samobieżne SU-12 SU-57 SU-76I SU-76 SU-85 SU-100 SU-122 SU-152 ISU-122 ISU-152 ZiS-30 ZSU-37 Samochody pancerne BA-I BA-3 BA-6 BA-10 BA-11 BA-20 BA-27 BA-64 D-8 D-12 FAI Inne pojazdy T-20 M-72 NKŁ-16 NKŁ-26 STZ-5 S-2 S-60 S-65 Komintern Woroszyłowiec 9G Kommunar ZiS-5 ZiS-6 GAZ-64 GAZ-67 Katiusza Teletank Prototypy i pojazdy doświadczalne A-20 A-32 AT-1 BA-5 BA-30 BAD-2 D-9 GAZ-TK KSP-76 KW-3 KW-13 PB-4 PB-7 PPG SU-1 SU-2 SU-3 SU-4 SU-5 SU-6 SU-8 SU-14 SU-26 S-51 SMK T-12 T-19 T-22 T-33 T-34M T-43 T-46 T-100 ZiS B-3