Ta-3

Ta-3 (Ta-1, OKO-6)
Dane podstawowe
Państwo

 ZSRR

Producent

przemysł państwowy ZSRR

Konstruktor

Wsiewołod Tajrow

Typ

ciężki samolot myśliwski

Konstrukcja

dwusilnikowy dolnopłat

Załoga

1

Historia
Data oblotu

21 stycznia 1940

Liczba egzemplarzy

3 prototypy

Dane techniczne
Napęd

2 × silnik gwiazdowy M-89 po 1150 KM (Ta-3bis)

Wymiary
Rozpiętość

14 m

Długość

12,20 m

Wysokość

3,76 m

Powierzchnia nośna

33,5 m²

Masa
Własna

4450 kg

Startowa

6626 kg

Osiągi
Prędkość maks.

580 km/h (Ta-3)

Pułap

11 000 m

Zasięg

2065 km

Dane operacyjne
Uzbrojenie
4 × działko SzWAK 20 mm
2 × km SzKAS 7,62 mm (Ta-3)
lub 1 × działko 37 mm
2 × działko SzWAK 20 mm (Ta-3bis)
Użytkownicy
przewidywane – ZSRR

Ta-3 – ciężki dwusilnikowy samolot myśliwsko-szturmowy skonstruowany w ZSRR w okresie II wojny światowej przez Wsiewołoda Tajrowa, który pozostał w stadium prototypu. Na początkowym etapie rozwoju oznaczany był także OKO-6 oraz Ta-1.

Historia powstania

W 1938 roku uczeń Nikołaja Polikarpowa Wsiewołod Tajrow, zajmujący stanowisko naczelnika Oddziału Doświadczalno-Konstrukcyjnego (ros. Opytno-Konstruktorskij Otdieł, OKO) w zakładzie nr 43 w Kijowie, zaproponował skonstruowanie dwusilnikowego samolotu myśliwsko-szturmowego uzbrojonego w działka lotnicze, który dzięki załodze jednoosobowej i wykorzystaniu mocnych silników byłby mniejszy, szybszy i dysponujący lepszą manewrowością od projektu WIT-1 Polikarpowa[1]. 29 października 1938 postanowieniem władz ZSRR zlecono skonstruowanie takiego samolotu, pod oznaczeniem OKO-6[1].

Prototyp OKO-6 ukończono 8 grudnia 1939 roku, a 21 stycznia 1940 roku został oblatany[1]. Napęd stanowiły dwa silniki gwiazdowe M-88, które pozwalały na osiąganie prędkości podczas prób 567,5 km na на wysokości 7550 m[1]. Samolot odznaczał się opancerzeniem kabiny pilota, w tym przednią szybą pancerną grubości 45 mm. Uzbrojenie pierwszej wersji stanowiły cztery działka 20 mm SzWAK w nosie kadłuba. Wadą była jednak zła stateczność w locie. Prototyp następnie latem 1940 roku przerobiono, przedłużając kadłub i stosując podwójne stateczniki pionowe zamiast pojedynczego[1].

11 września 1940 roku zbudowano ulepszony prototyp OKO-6bis z silnikami M-88R z reduktorem, który został oblatany 31 października tego roku[1]. Osiągnął on prędkość maksymalną 595 km/h[1]. Pod koniec grudnia samolot otrzymał oznaczenie według nowego systemu od skrótu nazwiska konstruktora: Ta-1. Stateczność samolotu uległa poprawie i oceniano, że jest prosty w pilotażu. Prototyp ten został jednak uszkodzony przy awaryjnym lądowaniu 14 stycznia 1941 roku, po awarii silnika[1].

Tajrow proponował następnie polepszyć osiągi samolotu przez zastosowanie mocniejszych silników i 25 stycznia 1941 postanowienie władz nakazało skonstruowanie wersji rozwojowej Ta-3 w odmianach z silnikami M-89 i M-90 i ze wzmocnionym uzbrojeniem, w tym z działkiem kalibru 37 mm do zwalczania czołgów. W lutym Oddział Doświadczalno-Konstrukcyjny został wydzielony jako osobny zakład nr 483, który miał się zajmować między innymi rozwojem samolotu. W kwietniu pierwszy prototyp OKO-6 został przekonstruowany z zastosowaniem silników M-89 o mocy startowej 1300 KM i nominalnej 1150 KM[1]. Uzbrojenie z czterech działek 20 mm wzmocniono przez dodanie dwóch karabinów maszynowych SzKAS 7,62 mm. Próby fabryczne prowadzono od 12 maja do 10 lipca 1941, podczas których osiągnięto prędkość 580 km/h na wysokości 7100 m[1].

Samolot został rekomendowany do produkcji seryjnej, z uzbrojeniem w postaci działka 37 mm SzFK-37, dwóch działek 20 mm i dwóch km-ów, jednakże ostatecznie do jego wdrożenia do produkcji nie doszło. Wpłynął na to atak niemiecki i szybkie postępy ofensywy, która wymusiła ewakuację przemysłu lotniczego na wschód. Program rozwoju samolotu utrudniła ponadto śmierć jego głównego konstruktora Tajrowa 29 października 1941 roku w katastrofie lotniczej[1]. Dopiero w maju 1942 roku ewakuowane biuro OKB-483 przedstawiło do prób ulepszony ostateczny wariant Ta-3bis, z silnikami M-89. Odznaczał się on między innymi nowymi zewnętrznymi częściami skrzydeł o większej powierzchni i niewielkim skosie ujemnym[1]. Wzrósł zapas paliwa, zwiększając zasięg do 2060 km, lecz na skutek zwiększenia masy startowej do 6626 kg, prędkość maksymalna spadła do 565 km/h na 7000 metrów, pogorszyły się też charakterystyki startu i lądowania. Próby w locie zakończono w sierpniu 1942 roku. Samolot jednak nie został wdrożony do produkcji z uwagi na niedopracowanie silników M-89, a następnie likwidację biura OKB-483 pod koniec roku, uniemożliwiającą przeprojektowanie go pod inne silniki, jak rzędowe AM-37 lub gwiazdowe M-82A[1].

Zobacz też

Podobne lub porównywalne samoloty:

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l m Та-3. Ugołok Nieba, 2015. [dostęp 2020-10-13]. (ros.).

Bibliografia

  • Та-3. Ugołok Nieba, 2015. [dostęp 2020-10-13]. (ros.).

Media użyte na tej stronie

Flag of the USSR (1936-1955).svg
this is the flag of the Soviet Union in 1936. It was later replaced by File:Flag of the Soviet Union (1955-1980).svg.
Red star.svg
A red star. 1922-1943. Used as a symbol of communism in some occasions. The symbol can also represent socialism. Also seen on Soviet aircraft.
Roundel of the Soviet Union (1945–1991).svg
Roundel of the Soviet Air Forces, Air Defence Forces, and Naval Aviation (1945–1991).