Tabliczka z Cortony

Tabula Cortonensis

Tabliczka z Cortony (łac. Tabula Cortonensis) – pochodząca z ok. 200 r p.n.e., inskrypcja w języku etruskim, odnaleziona w 1992 roku w toskańskiej Cortonie (etr. Curtun). Jest trzecią pod względem długości spośród dotychczas odnalezionych i zarazem najdłuższą odkrytą w XX wieku inskrypcją etruską. Odlana w brązie, zawiera 32 linijki tekstu. Jej wymiary wynoszą: 50 cm długości, 30 cm szerokości i ok. 2-3 mm grubości. Choć odkryto ją w 1992, opublikowano dopiero w 1999. Podejrzewa się, że została wykonana na początku II w p.n.e. i była częścią archiwum notarialnego. Później została złamana na 8 kawałków (zapewne, by ją przetopić), ale znaleziono tylko 7. Strata jednej części nie wydaje się ważna, ponieważ była najniżej położona i jak się sądzi zawierała tylko imiona osób.

Interpretacja

Tabliczka, ma być aktem notarialnym, dotyczącym podziału spadku (bądź sprzedaży) nieruchomości (winnicy, domu bądź posiadłości), mieszczącej się w pobliżu Jeziora Trazymeńskiego, na wschód od Cortony (obecnie zachodnia Umbria). Tekst, zawiera 34 znane słowa oraz taką samą liczbę wcześniej nie spotkanych. Co więcej – zawiera nowy znak alfabetu, oznaczający literę ‘e’. Można z tego wnioskować, że – przynajmniej, w cortońskim dialekcie języka etruskiego – dźwięk, odpowiadający literze ‘e’ miał dwie różne wartości.

Treść inskrypcji

01: et . petruiš . sce[...]veš . eliuntš . v

02: inac . restmc . cen[...]u . tenθur . šar . cus

03: uθuraš . larisalisula . pesc . spante . tenθur .

04: sa šran . šarc . clθii . tersna . θui . spanθi . ml

05: ešieθic . rašnas IIIC inni . pes . petruš . pav

06: ac . traulac . tiur . ten[θ]urs . tenθa[š] . zacinat . pr

07: iniserac . zal \\ cš . esiš vere cusuθuršum . p

08: es[s] . petrušta . scev[aš] \\ nuθanatur . lart petr

09: uni . arnt . pini . lart . [v]ipi . lusce . laris . salini .v

10: etnal . lart . velara . larθalisa . lart velara

11: aulesa . vel . pumpu . pruciu . aule celatina . se

12: tmnal . arnza . felšni . velθinal . vel . luisna

13: lusce . vel uslna . nufresa . laru . slanzu . larz

14: a lartle vel aveš arnt . petru . raufe \\ epru

15: š . ame . velχe . cusu larisal . cleniarc . laris

16: [c]usu . l[a]risalisa larizac clan . larisal . petr

17: u . sce[va]š arntlei . petruš . puia

18: cen . zic . ziχuχe . sparzeštiš šazleiš in

19: θuχti . cusuθuraš . suθiu . ame . tal suθive

20: naš . ratm . θuχt . cešu . tl teltei . sianš . spa

21: rzete . θui . saltzic . fratuce . cusuθuraš . la

22: risalisula . petrušc . scevaš . pesš . tarχian

23: eš \\ cnl . nuθe . malec . lart . cucrina . lausisa .

24: zilaθ meχl . rašnal [la]ris . celatina lau

25: sa [cla]nc . arnt luscni [a]rnθal . clanc . larz

26: a . lart . turmna . salin[ial . larθ celatina . a]

27: pnal . cleniarc . velχe[š][...][papal]

28: šerc . velχe . cusu . aule[sa][...]

29: aninalc . laris . fuln[...][clenia]

30: rc . lart . petce . uslnal[...][cucr]

31: inaθur . tecsinal . vel[...]

32: uš . larisc . cus . uslna[l][...]

Linki zewnętrzne

• Informacje o starożytnym Curtun oraz szczegóły na temat tabliczki (en)
• Tabliczka z Cortony i Tabliczki z Pyrgi – tłumaczenie (it). mytuscany.splinder.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-16)].