Tadeusz Anders

Tadeusz Anders

podpułkownik artylerii
Data i miejsce urodzenia	12 czerwca 1902 Błonie, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	7 lipca 1995 Nowy Jork, Nowy Jork, USA
Przebieg służby
Lata służby	1918–1990
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne
Formacja	Polska Organizacja Wojskowa
Jednostki	7 Pułk Artylerii Konnej
Stanowiska	dowódca pułku artylerii
Główne wojny i bitwy	wojna polsko-bolszewicka III powstanie śląskie kampania wrześniowa bitwa pod Kockiem
Odznaczenia

Tadeusz Konstanty Anders (ur. 12 czerwca 1902 w Błoniu, zm. 7 lipca 1995 w Nowym Jorku) – podpułkownik artylerii Polskich Sił Zbrojnych.

Życiorys

Tadeusz Konstanty Anders urodził się w majątku Błonie^[1] (obecnie na terenie Krośniewic^[2]), znajdującym się wówczas na terytorium Królestwa Polskiego będącego częścią Imperium Rosyjskiego. Jego ojciec Albert Anders^[3] (1863–1942)^[4] pracował jako administrator majątków ziemskich. Matką była Elżbieta z domu Tauchert^[3] (1868–1930)^[4]. Oboje rodzice urodzili się w Boglewicach^[4] (obecnie powiat grójecki). Byli wyznania ewangelickiego^[5][6]. Rodzice ochrzcili go w Kościele Ewangelicko-Augsburskim w Chodczu^[1] (obecnie powiat włocławski). Miał trzech braci, którzy jak on zostali zawodowymi żołnierzami Wojska Polskiego: generała Władysława Andersa (1892–1970), Jerzego Edwarda (1896–1977) i Karola (1893–1971)^[7] oraz starszą siostrę Joannę (1891–1958)^[4].

W 1918 działał w Polskiej Organizacji Wojskowej na terenie Mińska Litewskiego. Od września 1919 w Korpusie Kadetów Nr 2 w Modlinie. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 w szeregach 15 pułku ułanów, a w maju 1921 w III powstaniu śląskim. Po ukończeniu nauki 25 czerwca 1922 zdał egzamin maturalny i otrzymał świadectwo dojrzałości. Następnie w Oficerskiej Szkole Artylerii w Toruniu.

24 września 1924 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z 1 lipca 1923 roku i 46. lokatą w korpusie oficerów artylerii, a Minister Spraw Wojskowych wcielił do 29 pułk artylerii polowej w Grodnie^[8]. Do stopnia porucznika awansowany 1 lipca 1925. Przeniesiony do 11 dywizjonu artylerii konnej. W latach 1931–1934 był instruktorem w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. Awansowany do stopnia kapitana artylerii 1 stycznia 1934. Następnie służył w 4 dywizjonie artylerii konnej w Suwałkach na stanowisku adiutanta. W szeregach tego dywizjonu wziął udział w kampanii wrześniowej 1939. Uczestniczył w walkach z Niemcami na szlaku bojowym prowadzącym od Suwałk po Lubelszczyznę, 4 dak wchodził w skład Brygady Kawalerii „Edward”. Działania bojowe zakończył w bitwie pod Kockiem.

Po kapitulacji 6 października 1939 SGO „Polesie” pod Kockiem uniknął niewoli niemieckiej. Przedostał się do Francji i tam służył w Wojsku Polskim. Następnie służył w 2 Korpusie Polskim, przechodząc jego szlak bojowy. W grudniu 1944 roku został dowódcą 7 pułku artylerii konnej. Awansowany do stopnia majora, a następnie podpułkownika.

Po wojnie wraz z 2 Korpusem znalazł się w Wielkiej Brytanii, skąd wyjechał do Stanów Zjednoczonych gdzie osiadł na stałe. Zmarł 7 lipca 1995 w Nowym Jorku. Został pochowany na cmentarzu przy Narodowym Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej w Doylestown.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 10737^[9]
• Krzyż Niepodległości (23 grudnia 1933)^[10]
• Krzyż Walecznych (trzykrotnie)
• Srebrny Krzyż Zasługi (19 marca 1937)^[11]
• Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi

Przypisy

Bibliografia

• Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych.
• Roczniki Oficerskie 1924, 1928 i 1932.
• Wojciech Markert: Generał broni Władysław Anders 1892–1970. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2012. ISBN 978-83-63755-02-7.
• Jakub Selder: Rodzinne korzenie generała Andersa. Ridero IT Publishing, 2022. ISBN 978-83-8273-973-2.