Tadeusz Bocheński (spiker)

Tadeusz Bocheński
Ilustracja
Tadeusz Bocheński - spiker Polskiego Radia
Data i miejsce urodzenia

11 października 1900
Kijów

Data i miejsce śmierci

25 kwietnia 1968
Warszawa

Zawód, zajęcie

recytator, piosenkarz, spiker PR

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi
Grób Tadeusza Bocheńskiego na cmentarzu Powązkowskim

Tadeusz Bocheński (ur. 11 października 1900 w Kijowie, zm. 25 kwietnia 1968 w Warszawie)[1] – recytator, piosenkarz, konferansjer, lektor, spiker Polskiego Radia.

Życiorys

Syn Dominika. Studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. W 1921 debiutował jako recytator na przedstawieniu zorganizowanym przez Akademickie Koło Muzyczne. Kontakt z mikrofonem radiowym rozpoczął od 12 marca 1926 w Polskim Towarzystwie Radiotechnicznym[2], które nadawało program eksperymentalny. Następnie rozpoczął pracę w Polskim Radiu jako spiker. Po raz pierwszy przed mikrofonem Polskiego Radia stanął 26 kwietnia 1926. Prowadził codzienny program radiowy oraz m.in.: „Kwadranse literackie”, „Wigilię dla samotnych”, „Podwieczorki przy mikrofonie”[3], brał udział w słuchowiskach, wygłaszał recytacje w „Kwadransach prozy i poezji”, był konferansjerem. W latach 30. nagrał recytacje wybitnych dzieł literatury polskiej (a także kilka piosenek) dla Syreny Record[4]. W 1932 wystąpił w filmie „Rok 1914” w reż. Henryka Szaro[5], w 1933 wziął udział w filmie „Każdemu wolno kochać” w reż. Mieczysława Krawicza i Janusza Warneckiego jako głos spikera radiowego[6]. W 1937 w nowo powstałej radiostacji PR Warszawa II prowadził popularne wśród słuchaczy dialogi z Jerzym Rolandem (autorem tekstów, spikerem i aktorem)[7]. Źródłem inspiracji do tych audycji, pełnych ironicznego dowcipu, były kulturalne plotki w kawiarniach: „Europejska” oraz „SIM” (Sztuka i Moda – przy ul. Królewskiej w Warszawie, nazywanej też elitarnym salonem literacko-muzycznym stolicy)[8].

Po wybuchu II wojny światowej, podczas okupacji niemieckiej występował w teatrze podziemnym, uczestniczył w występach w kawiarniach i lokalach warszawskich, m.in. w imprezach artystycznych organizowanych przez Adama Didura, w restauracji „Gastronomia”, kawiarni „Swann” i innych. Pełnił funkcje administratora Teatru Bohema oraz gospodarza sali w restauracji „Cristal”[9]. Po wojnie, w 1945 powrócił do pracy w Polskim Radiu, w którym ponownie pracował jako spiker, prowadził „Koncerty Życzeń Muzyki Poważnej”. Należał także do kabaretu literackiego „Kukułka”, użyczał głosu w słuchowiskach Teatru Polskiego Radia (1953–1963)[1], wystąpił w Teatrze Telewizji w roli Spikera polskiego w spektaklu „Piąta bomba” w reż. Józefa Słotwińskiego (1965)[10].

Od 1946 był członkiem Związku Artystów Scen Polskich. W 1958 wydał wspomnienia pt. Znam tylko Twoje listy... Życiu i pracy zawodowej Tadeusza Bocheńskiego, spikera Polskiego Radia został poświęcony film dokumentalny pt. „Jak zostałem spikerem” w reż. Grzegorza Dubowskiego (1967).

Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 39-2-2)[11].

Publikacje

  • Bocheński T., Znam tylko Twoje listy... (wspomnienia spikera), Wydawnictwo Iskry, Warszawa 1958, s.164.
  • Bocheński T., Halo! Tu Polskie Radio Warszawa, Nasza Księgarnia, Warszawa 1963, s. 32.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ a b Tadeusz Bocheński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2020-02-15].
  2. ↑ Polskie Radio Warszawa, www.historiaradia.neostrada.pl [dostęp 2020-02-15].
  3. ↑ Bocheński Tadeusz, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2020-02-15].
  4. ↑ Tadeusz Bocheński - Stare melodie, Stare Melodie - przecudny zgrzyt ze starych płyt [dostęp 2020-02-15] (pol.).
  5. ↑ Rok 1914 (1932), FilmPolski [dostęp 2020-02-15] (pol.).
  6. ↑ Każdemu wolno kochać (1933), Nitrofilm.pl [dostęp 2020-02-15] (pol.).
  7. ↑ Jerzy Krzyś, Epitafium dla aktora. Jerzy Roland s. 193.
  8. ↑ Dwójka ma już 78 lat, www.google.com [dostęp 2020-02-15].
  9. ↑ Tomasz Lerski, Bocheński, Tadeusz - Osoby - Cyfrowa Biblioteka Polskiej Piosenki, bibliotekapiosenki.pl [dostęp 2020-02-15].
  10. ↑ Piąta bomba (1965) - spektakl Teatru Telewizji, FilmPolski [dostęp 2020-02-15] (pol.).
  11. ↑ Cmentarz Stare Powązki: DOMINIK BOCHEŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-05-15].
  12. ↑ M.P. z 1956 r. nr 97, poz. 1105 „w związku z 30-leciem pracy spikerskiej”.
  13. ↑ M.P. z 1946 r. nr 122, poz. 223 „za zasługi przy odbudowie i rozwoju radiofonii polskiej”.

Media użyte na tej stronie

Tadeusz Bocheński.jpg
Tadeusz Bocheński, jeden z pierwszych polskich spikerów radiowych
Tadeusz Bocheński - grób.jpg
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Tadeusza Bocheńskiego na Cmentarzu Powązkowskim (kwatera 39, rząd 2, grób 2)