Tadeusz Bursztynowicz

Tadeusz Bursztynowicz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

21 marca 1920
Złoczów

Data i miejsce śmierci

6 maja 1985
Warszawa

Zawód, zajęcie

reżyser

Narodowość

polska

Alma Mater

Wyższa Szkoła Teatralna
w Warszawie,
Wydział Reżyserii

Stanowisko

dyrektor, kierownik artystyczny

Pracodawca

Opera Śląska
Opera i Operetka Warszawska
Opera na Zamku
w Szczecinie

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej

Tadeusz Bursztynowicz (ur. 21 marca 1920 w Złoczowie, zm. 6 maja 1985 w Warszawie) – polski reżyser teatralny, współzałożyciel Opery Śląskiej, dyrektor Opery[a] i Operetki Warszawskiej, współzałożyciel i dyrektor Teatru Muzycznego w Szczecinie.

Życiorys

Dzieciństwo i młodość

Uczęszczał do liceum o profilu matematyczno-przyrodniczym we Włodzimierzu Wołyńskim i średniej szkoły muzycznej we Lwowie (1939–1940). Egzamin maturalny zdał w roku 1939. W latach II wojny światowej brał lekcje śpiewu u Adama Didura (1942–1946)[1][2]. Był uczestnikiem powstania warszawskiego (1944) jako oficer AK[1].

Okres powojenny w Bytomiu i Warszawie (1950–1970)

Po zakończeniu wojny wraz z Adamem Didurem założył w Bytomiu Operę Śląską. W następnych latach był jej kierownikiem administracyjnym (1945–1949) i dyrektorem (1949/1950). W tym samym czasie uczył się śpiewu u Stefana Beliny-Skupiewskiego (1946–1949)[1][2].

W kolejnych latach mieszkał w Warszawie. Studiował na Wydziale Reżyserii Wyższej Szkoły Teatralnej (1959–1962)[1]. Pełnił funkcje dyrektora[1]:

  • 1950–1952 – Opery Warszawskiej,
  • 1953–1955 – Teatru Nowego w Warszawie,
  • 1955–1958 – Operetki Warszawskiej (od 1955 – kierownik artystyczny),
  • 1957–1970 – Opery Warszawskiej (również kierownik artystyczny).

Pod jego kierownictwem wystawiono Miss Polonia Marka Sarta oraz Wesołą wdówkę i Krainę uśmiechu Franza Lehára. Reżyserował przedstawienia w różnych teatrach muzycznych, m.in. w Gdańsku i Lublinie[1].

Był skarbnikiem Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego i członkiem SPATiF (zob. ZASP)[2]. Brał udział w przebudowie gmachu „Roma” dla potrzeb Operetki[3].

Lata w Szczecinie (1971–1985)

Tadeusz Bursztynowicz przybył do Szczecina po wydarzeniach grudniowych, których efektem była nowa sytuacja społeczno-polityczna, sprzyjająca inwestycjom w przedsięwzięcia kulturalne. Rozpoczął intensywne starania o przekształcenie ubogiego Teatru Muzycznego, z siedzibą w sali gimnastycznej Komendy Wojewódzkiej MO (ul. Potulicka)[4], w znaną obecnie Operę na Zamku. Udało mu się w roku 1972 uzyskać zgodę na przeniesienie teatru do nowych pomieszczeń w Zamku Książąt Pomorskich. Przeprowadzka nastąpiła w roku 1978. W czasie przygotowań do inauguracji przekształcił i rozbudował zespół teatru. Sprowadził do Szczecina wielu młodych artystów (solistów, muzyków, tancerzy, dyrygentów) zakładając, że nowy teatr będzie przygotowywał sześć premier rocznie. Scenę na zamku zainaugurowano wystawieniem Kuliga Leona Schillera. W kolejnych latach Teatr Muzyczny na Zamku dawał do 300 przedstawień rocznie dla ok. 120 tys. widzów, w tym np.[1]:

W lutym 1985 r. Tadeusz Bursztynowicz wystawił jako reżyser operę Tosca Giacoma Pucciniego. Zmarł w maju tego roku, w czasie przygotowań do premiery opery Zamek na Czorsztynie Karola Kurpińskiego.

Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 92-3-26)[5].

Odznaczenia i wyróżnienia

Został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, medalem 10-lecia Polski Ludowej, Medalem 1000-lecia Państwa Polskiego[2].

Znalazł się na 55. miejscu listy „Szczecinianie Stulecia”, utworzonej na przełomie XX i XXI w. w wyniku plebiscytu Gazety Wyborczej (wyd. szczecińskie), Polskiego Radia Szczecin i TVP Szczecin[6].

Uwagi

  1. ↑ W roku 1965 Opera Warszawska została przemianowana na „Teatr Wielki Opery i Baletu” i przeniesiona na pl. Teatralny.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g Ryszard Markow: Bursztynowicz Tadeusz. W: Praca zbiorowa, red. Tadeusz Białecki: Encyklopedia Szczecina. T. 1. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, Instytut Historii, Zakład Historii Pomorza Zachodniego, 1999, s. 142. ISBN 83-7241-089-5. (pol.).Sprawdź autora:1.
  2. ↑ a b c d Sto warszawiaków i warszawianek. „Warszawski Kalendarz Ilustrowany "Stolicy" - 1967”, s. 23, 1966. Warszawa: Wydawnictwo Warszawskiego Tygodnika "Stolica". 
  3. ↑ Historia teatru. [w:] Teatr Muzyczny ROMA [on-line]. www.teatrroma.pl. [dostęp 2012-12-01]. (pol.).
  4. ↑ Operetka przy Potulickiej w Piwnicy przy Krypcie (warunki i atmosfera pracy zespołu przed przeprowadzką). [w:] Audycja radiowa „Szczecin we wtorek” [on-line]. sedina.pl, 2012-11-20. [dostęp 2012-12-01]. (pol.).
  5. ↑ Cmentarz Stare Powązki: KAROL LACHETA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-12-20].
  6. ↑ Ryszard Markow: Tadeusz Bursztynowicz (1920–1985). Na początku był Bursztynowicz. W: Szczecinianie stulecia. Wyd. Piątek trzynastego, 2000, s. 30–31. ISBN 83-87735-63-9.

Media użyte na tej stronie