Tadeusz Dmoszyński

Tadeusz Dmoszyński
Ilustracja
podporucznik pilot rezerwy podporucznik pilot rezerwy
Data i miejsce urodzenia

10 kwietnia 1903
Kamieńskie

Data i miejsce śmierci

23 listopada 1937
zbocze Mozgowicki Rit w górach Piryn

Przebieg służby
Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Roundel of Poland (1921-1993).svg Lotnictwo Wojskowe II RP

Jednostki

63 eskadra towarzysząca

Późniejsza praca

pilot cywilny

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota
Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Order Świętego Aleksandra (Bułgaria)
Grób Tadeusza Dmoszyńskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Tadeusz Dmoszyński (ur. 10 kwietnia 1903 w Kamieńskiem, zm. 23 listopada 1937 na zboczu góry Mozgowicki Rit w górach Piryn) – polski pilot wojskowy i cywilny.

Życiorys

Ukończył gimnazjum oraz Szkołę Wawelberga i Rotwanda w Warszawie. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Został awansowany do stopnia podporucznika lotnictwa. W czasie zamachu majowego w 1926 jako pilot transportował z Warszawy do Lwowa pocztę o charakterze specjalnym przeznaczoną dla gen. Władysława Sikorskiego. Po przeniesieniu do rezerwy od 1 stycznia 1929 był zatrudniony jako pilot cywilny w Polskich Liniach Lotniczych „LOT”. W 1930 jako oficer rezerwy przydzielony do 63 eskadry towarzyszącej (garnizon Lwów) odbywał ćwiczenia w tej jednostce. Wówczas 10 lipca 1930 na trasie ze Lwowa do Nowego Targu pilotował maszynę Lublin R.Xa, która uległa wypadkowi pod Frydmanem[1]. Odniósł szereg obrażeń i był leczony w nowotarskim szpitalu. Po rekonwalescencji powrócił do pracy jako pilot w PLL „LOT”.

23 listopada 1937 poniósł śmierć w katastrofie lotniczej koło wsi Mozalowski Rit w górach Piryn na obszarze Bułgarii pilotując samolot Douglas DC-2-115D o numerze SP-ASJ[2]. Samolot wykonywał lot z Salonik do Sofii na dłuższej trasie AtenyBukareszt[3][4]. Po zaginięciu samolotu trwały jego poszukiwania[5]. Do wskazania miejsca znalezienia szczątków maszyny przyczynił się inż. Stefan Ossowiecki[6]. W sobotę 27 listopada 1937 ok. godz. 20 szczątki samolotu rozbitego na skałach górskich zostały odnalezione w pobliżu miejscowości Mozalowski Rit na wysokości 2600 m n.p.m.[7][8][9]. W wypadku zginął także mechanik Ryszard Walentukiewicz i radiooperator Marian Winnik[10] oraz trzech pasażerów. Zwłoki ofiar katastrofy były transportowane do Polski od 9 grudnia 1937[11]. Tadeusz Dmoszyński został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie 14 grudnia 1937[12] (kwatera 16C-2-1)[13].

Jako pilot przeleciał ok. 950 tys. km. Był jednym z najbardziej doświadczonych pilotów tego przewoźnika i uważano go za jednego z najlepszych polskich pilotów. Od 1936 był żonaty.

W grudniu 1937 polska komisja techniczna wysłana na miejsce katastrofy stwierdziła, że przyczyną katastrofy było obmarznięcie samolotu po wejściu w strefę burzy na wysokości ok. 3300 m. w odległości ok. 20 km na płn.-zach. od miasta Petricz; samolot uderzył lewym skrzydłem w szczyt góry Mozgowicki Rit[14].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Ze Lwowa do Frydmana Zapomniana katastrofa Lublina R. X a. podhaleregion.pl, 2013-07-06. [dostęp 2015-10-30].
  2. Tuesday 23 November 1937. aviation-safety.net. [dostęp 2015-10-30]. (ang.).
  3. Brak wiadomości o polskim samolocie. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 268 z 25 listopada 1937. 
  4. Gdzie zaginął polski samolot?. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 269 z 26 listopada 1937. 
  5. Losy polskiego samolotu. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 271 z 28 listopada 1937. 
  6. Jasnowicz Ossowiecki zakreślił na mapie miejsce katastrofy. „Polska Zachodnia”, s. 1, Nr 328 z 29 listopada 1937. 
  7. Szczątki „Douglasa” znalezione!. „Głos Poranny”, s. 1, Nr 32 z 28 listopada 1937. 
  8. Jan znaleziono naszego „Douglasa”. „Polska Zachodnia”, s. 1, Nr 328 z 29 listopada 1937. 
  9. Odnalezienie szczątków samolotu „Douglas”. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 272 z 30 listopada 1937. 
  10. Pogrzeb ś. p. M. Winnika. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 285 z 16 grudnia 1937. 
  11. Zwłoki poległych w katastrofie samolotowej w drodze do kraju. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 280 z 10 grudnia 1937. 
  12. Pogrzeb tragicznie zmarłych w katastrofie lotniczej. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 285 z 16 grudnia 1937. 
  13. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  14. W jakich okolicznościach nastąpiła katastrofa polskiego samolotu. Opinia komisji technicznej. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 281 z 11 grudnia 1937. 
  15. M.P. z 1934 r. nr 98, poz. 139 „za zasługi na polu lotnictwa komunikacyjnego”.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of Poland (1921–1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
St.AlexanderOrder-ribbon.svg
Order of St. Alexander in Bulgaria - ribbon
Naramiennik ppor old lotn.svg
Naramiennik podporucznika polskiego lotnictwa wojskowego (do 1952).
Tadeusz Dmoszyński grób.jpg
Autor: Lukasz2, Licencja: CC BY 4.0
Grób Tadeusza Dmoszyńskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach
PilotPolowy.jpg
Autor: Pablo000, Licencja: CC BY-SA 4.0
Polowa Odznaka Pilota 1928.
Tadeusz Dmoszyński (1903-1937).JPG
Tadeusz Dmoszyński (1903-1937)