Tadeusz Faliszewski

Tadeusz Faliszewski
Pseudonim

Jerzy Nowogródzki, Jerzy Orowski, Jan Pobóg, Jan Saskowski

Data i miejsce urodzenia

20 października 1898
Żywiec, Polska

Data i miejsce śmierci

2 września 1961
Chicago, USA

Gatunki

muzyka rozrywkowa, tango, operetka

Zawód

piosenkarz, aktor

Aktywność

1922–1960

Współpracownicy
Adam Aston
Feliks Konarski
Odznaczenia
Krzyż Niepodległości

Tadeusz Faliszewski[a] (ur. 20 października 1898 w Żywcu[1], zm. 2 września 1961 w Chicago) – polski piosenkarz, aktor kabaretowy, rewiowy i operetkowy i reżyser, „beliniak”, porucznik intendent rezerwy Wojska Polskiego.

Życiorys

Był synem Władysława Faliszewskiego i Matyldy z Kirchnerów[1]. Dzieciństwo spędził we Lwowie, gdzie uczęszczał do szkół. Ukończył lwowską Szkołę Politechniczną.

W czasie I wojny światowej walczył w szeregach 3. szwadronu 1 pułku ułanów Legionów Polskich. Do 14 grudnia 1915 roku przebywał na leczeniu w Domu Rekonwalescentów w Kamieńsku, a później w szpitalu w Krakowie[2].

W czasie wojny z bolszewikami był oficerem łącznikowym z Ministerstwem Spraw Wojskowych. Został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku w korpusie oficerów rezerwy administracji, dział gospodarczy. W latach 1923–1924 posiadał przydział w rezerwie do Okręgowego Zakładu Gospodarczego Nr IX w Brześciu nad Bugiem[3][4]. W 1934 roku był w korpusie oficerów rezerwy intendentów[5].

Jako aktor zadebiutował w 1922. Grał na scenach i estradach wielu miast Polski, m.in. w Krakowie, Radomiu, Kaliszu i Częstochowie. Jako wokalista występował z Adamem Astonem i Stefanem Sas-Jaworskim w popularnym wówczas Chórze Warsa, związany był z warszawskimi teatrzykami rewiowymi Morskie Oko i Nowy Ananas. W latach 1929–1930 kierował kinoteatrem Hollywood, a później założył własny kabaret literacki Rajski Ptak.

W konkursie Polskiego Radia zorganizowanym w 1937, mającym wyłonić najpopularniejszego piosenkarza zajął III miejsce, po Mieczysławie Foggu i Stefanie Witasie.

W 1937 wystąpił w filmie Konrada Toma Parada Warszawy, rok później, w Królowej przedmieścia, w reżyserii Eugeniusza Bodo.

Jako wokalista znany był głównie z wykonywania piosenek z tekstami Andrzeja Własta, jak: Cała Warszawa, Gdzie twoje serce, Katiusza, Kiedy przymykam oczy, Przytul, uściśnij, pocałuj, Rebeka, Szkoda twoich łez, Śpiewaj, Tango andrusowskie, Ty, miłość i wiosna, U cioci na imieninach, Wanda, Zapomnisz o mnie, Zatańczmy tango. Śpiewał też utwory z tekstami innych autorów, m.in.: Bal na Gnojnej Juliana Krzewińskiego i Leopolda Brodzińskiego, Ach, Ludwiko (sł. Julian Tuwim), Już się prześnił sen i Za tyle pięknych dni Konrada Toma, Miasteczko Bełz (sł. J. Roman), Pij, bracie, pij (sł. Ignacy Ber), Jedź do Santa Fe (sł. Szer-Szeń), Jak całować – to ułana, Kochaj, Nie będziesz ty, to będzie inna, Płomienne serca i Śluby ułańskie Mariana Hemara czy Gwiazdy to czy oczy twe, Już dziś nie płaczę, Szczęście trzeba rwać jak świeże wiśnie i Zosiu z tekstami Walerego Jastrzębiec-Rudnickiego.

W repertuarze miał tanga, piosenki liryczne oraz satyryczne, wykonywał też arie operetkowe oraz piosenki pochodzące z rewii i filmów. Porównywano go do Ala Jolsona z filmu Sonny boy.

24 sierpnia 1939 roku został zmobilizowany. Wziął udział w kampanii wrześniowej. W marcu 1940 roku został aresztowany, a następnie osadzony w obozie Gusen, gdzie śpiewał w chórze i prowadził zespół artystyczny, organizując teatr estradowy.

Po wojnie pozostał na emigracji początkowo w Wielkiej Brytanii, gdzie nawiązał współpracę z Teatrem Polskim w Londynie. Następnie wyjechał do USA. Tam współpracował z Feliksem Konarskim.

Jego żoną była aktorka Halina Kidawska.

Ordery i odznaczenia

Spektakle teatralne

  • Księżniczka czardasza jako Edwin
  • Dolly jako baron Theo von Hellingen
  • Cnotliwa Zuzanna jako Pomarel
  • Narzeczona zginęła
  • 1000 pięknych dziewcząt (rewia)
  • Grunt to flota (rewia)
  • Baron Kimmel
  • 1939: Panna Wodna
  • Wieczór humoru i pieśni

Dyskografia

  • Tadeusz Faliszewski (SP, Syrena-Electro-3482)
  • Tadeusz Faliszewski (SP, Syrena-Electro-21015/21016)
  • Tadeusz Faliszewski: Piosenki z rewii „1000 pięknych dziewcząt” (Syrena-Electro-19807/19893)
  • Tadeusz Faliszewski: Piosenki z rewii „Grunt to flota” (SP, Syrena-Electro-3648)
  • 1978 – Od Momusa do Ali-Baby (składanka; LP, Muza SX-1702)
  • 1987 – Tadeusz Faliszewski: Piosenki z lat dwudziestych i trzydziestych (LP, Poljazz PSJ-225)
  • 2000 – Przedwojenne szlagiery, vol 1-3 (składanka; CD)
  • 2005 – Polskie tango 1929–1939 (składanka; CD opracowana przez Jerzego Płaczkiewicza)
  • 2009 – Tadeusz Faliszewski: Tylko Przeboje (składanka; 4 Ever Music, 2 CD)

Uwagi

  1. ↑ Występował pod pseudonimami: Jerzy Nowogródzki, Jerzy Orowski, Jan Pobóg, Jan Saskowski.

Przypisy

  1. ↑ a b Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 171.
  2. ↑ V Lista strat 1916 ↓, s. 8, tu podano, że urodził się w 1893 roku.
  3. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1303, 1332.
  4. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1185, 1214.
  5. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 204, tu podano, że urodził się 20 października 1893 roku.
  6. ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie