Tadeusz Fritz

Tadeusz Fritz

Kpt. Fritz w 1939
kapitan piechoty
Data i miejsce urodzenia	27 października 1898 Leszno, Królestwo Polskie, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	11 marca 1985 Burnley, Wielka Brytania
Przebieg służby
Lata służby	1916–1917 1917–1939 1945–1946
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier 1916–1917 Polska Siła Zbrojna 1917–1918 Wojsko Polskie (II RP) 1918–1939 Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie 1945–1946
Jednostki	2 Pułk Ułanów 2 Pułk Piechoty Dowództwo Okręgu Korpusu nr.II 7 Pułk Piechoty Legionów Batalion ON "Gdynia II"
Stanowiska	Dowódca Kompanii Gdynia IV
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa II wojna światowa
Późniejsza praca	pracownik fabryczny, właściciel sklepu
Odznaczenia

Tadeusz Fritz w okresie międzywojennym.

Tadeusz Adam Fritz (ur. 27 października 1898^[1][2] w Lesznie, zm. 11 marca 1985 w Burnley) – kapitan piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się w Lesznie, na terenie ówczesnego Imperium Rosyjskiego, w rodzinie Edwarda Fritza (ur. ok.1860, zm. przed 1934), księgowego w cukrowni "Michałów", pochodzącego z Niemiec, z terenów Brandenburgii, i Stefanii Fritz z d. Słońskiej (ur. 1863). Matka była siostrą Stanisława Słońskiego^[3]. Miał dwie starsze siostry: Marię (po mężu Górską) i Zofię (po mężu Płocką), a także starszego brata Bronisława (ur. 1891), rotmistrza Wojska Polskiego.

8 czerwca 1916 zgłosił się do okupującej Warszawę Armii Austro-Węgierskiej. Otrzymał przydział do II Brygady Legionów Polskich, do 1 szwadronu, 2 Pułku Ułanów. W 1917, awansowany na stopień kaprala. W lipcu 1917, z powodu kryzysu przysięgowego zdezerterował z wojska, a następnie przez parę miesięcy pracował, jako praktykant rolny w Mińsku Mazowieckim. Pod koniec 1917, wstąpił do Polskiej Siły Zbrojnej. Od 1 lutego do 11 lipca 1918 uczęszczał do klasy "B", Szkoły Podchorążych Piechoty. Od lipca 1918 służył w 1 Pułku Piechoty, gdzie jako kapral podchorąży dowodzi plutonem. Od października 1918 w Wojsku Polskim.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości służył w II batalionie 1 pułku, przemianowanego następnie na 7 Pułk Piechoty Legionów. Brał udział w walkach o Cieszyn, podczas wojny polsko-czechosłowackiej. Następnie, pułk został przeniesiony na front polsko-ukraiński, gdzie przebywał do połowy 1919. W 1919, awansowany na podporucznika. W tamtym czasie, pułk walczył także z Armią Czerwoną. Pod koniec 1919, wszedł w skład polskich oddziałów, pod dowództwem generała Edwarda Śmigłego-Rydza, które zostały wysłane na Łotwę, w ramach pomocy, w walce z Armią Czerwoną. 15 maja 1920, ppor. Fritz został ranny pod Kubliczami. Przebywał na rekonwalescencji w Warszawie. Następnie walczy w szeregach swojego pułku.

W 1921, 7 Pułk Piechoty, wszedł w skład garnizonu Chełm. Tadeusz Fritz dowodził tam 5 kompanią. W tym też roku, awansowany został na porucznika. W czasie przewrotu majowego, brał udział w walkach po stronie zamachowców. Na kapitana, mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1928. W 1929 został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie^[4], gdzie służył, jako adiutant dowódcy korpusu, generała Jerzego Dobrodzickiego. W 1934 przeniesiony, najpierw do 8 Pułku Piechoty Legionów, w garnizonie Lublina, a parę miesięcy później do Radomia, z przydziałem do 72 Pułku Piechoty. Równocześnie był instruktorem podchorążych, na okręg radomski. W 1939 pełnił służbę w II Gdyńskim Batalionie ON na stanowisku dowódcy kompanii Gdynia IV^[5]. Równocześnie pełnił funkcję komendanta miejskiego PW Gdynia IV^[6]. W tym samym roku ukończył kurs w Rembertowie i oczekiwał na awans na majora. Na początku kampanii wrześniowej, dostał się do niewoli i został osadzony w Berlinie. Następnie przeniesiony do Oflagu X C w Lubece. 20 kwietnia 1942 został przeniesiony do Oflagu II C Woldenberg^[7].

Podczas pobytu w oflagu, niemieccy oficerowie proponowali mu, ze względu na pochodzenie z niemieckiej rodziny podpisanie volkslisty i przydział, w stopniu Hauptmanna do Wehrmachtu. Propozycję kategorycznie odrzucił. W obozie ciężko zachorował na żołądek. Po wyzwoleniu obozu, spędził kilka tygodni we Włoszech na rekonwalescencji. Następnie, w stopniu kapitana służył w jednej z kompanii wartowniczych^[8]. Służył w mieście Civitanova. Ze służby odszedł w 1946. Po wojnie na stałe osiadł w Burnley, gdzie początkowo pracował jako pracownik fabryczny^[9], a następnie prowadził sklep spożywczy. 29 maja 1969 uzyskał brytyjskie obywatelstwo^[10]. Zmarł, po przejściu udaru, 11 marca 1985 w Burnley.

Rodzina

Tadeusz Fritz w 1923 ożenił się z rozwódką, Leokadią Posturzyńską z d. Luszawską (ur. 9 grudnia 1902 w Uhrze, zm. 29 grudnia 1984 w Dębicy^[11]). Leokadia, miała córkę Lilianę (1921–2018). Oprócz niej, para doczekała się córki Barbary (ur. 1934). Tadeusz Fritz, w Burnley związał się z inną kobietą, w wyniku niemożności powrotu do Polski.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Niepodległości (28 grudnia 1933)^[12][1]
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie)^[13]
• Srebrny Krzyż Zasługi^[13]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[14]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[14]
• Odznaka za Rany i Kontuzje^[14]
• Krzyż Żelazny (Prusy)
• Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa)^[15]

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Żołnierze Niepodległości. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2020-07-14].
• Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2020-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-11)].