Tadeusz Garbuliński
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
prof. dr. hab nauk weterynaryjnych | |
Doktorat | 1958 – nauki weterynaryjne |
Habilitacja | 1960 – nauki weterynaryjne |
Profesura | 1973 |
Odznaczenia | |
Tadeusz Garbuliński (ur. 25 sierpnia 1920 w Strzemieszycach, zm. 22 lutego 2011 w Jeleniej Górze[1]) – polski lekarz weterynarii, farmakolog, wieloletni nauczyciel akademicki i rektor Wyższej Szkoły Rolniczej we Wrocławiu w latach 1965–1969.
Życiorys
Urodził się w 1920 roku w Strzemieszycach (obecnie dzielnica Dąbrowy Górniczej). Po ukończeniu szkoły elementarnej kontynuował naukę w Liceum Ogólnokształcącym im. Króla Kazimierza Wielkiego w Olkuszu. W 1939 roku zdał tam egzamin maturalny. Od 1946 roku należał do PPS, a od 1948 roku – do PZPR[2]. Studia weterynaryjne ukończył w 1953 roku. Następnie przeniósł się do Wrocławia na tamtejszą Wyższą Szkołę Rolniczą, z którą związał całe swoje życie naukowe i zawodowe, gdzie uzyskał pięć lat później stopień naukowy doktora nauk weterynaryjnych, a w 1960 roku doktora habilitowanego z zakresu fizjologii i farmakodynamiki w Wyższej Szkole Rolniczej we Wrocławiu na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej. W 1965 roku na tej uczelni otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1973 roku profesora zwyczajnego[3].
Od samego początku zaangażował się w rozwój środowiska naukowego Wrocławia oraz Wyższej Szkoły Rolniczej (późniejsza Akademia Rolnicza, a obecnie Uniwersytet Przyrodniczy), dając się poznać jako sprawny organizator i wykładowca. W latach 1962–1964 pełnił funkcję prorektora, a następnie rektora Wyższej Szkoły Rolniczej (1965–1969). Ponadto piastował stanowiska dyrektora Instytutu Nauk Fizjologicznych (1972–1982), kierownika Katedry Farmakologii i Toksykologii (1961–1985) i kierownika Zakładu Farmakologii (1961–1990)[4].
Zaangażował się także w działalność Polskiej Akademii Nauk, będąc wiceprzewodniczącym i sekretarzem naukowym jej oddziału we Wrocławiu w latach 1988–1992, a wcześniej przewodniczącym Komitetu Nauk Weterynaryjnych[5] 1978–1989 oraz honorowym przewodniczący tegoż Komitetu w 1997 roku. Należał do członków założycieli Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Naukowego, gdzie pełnił funkcję jego przewodniczącego (1969–1971}. Ponadto działał w Zrzeszeniu Lekarzy i Techników Weterynaryjnych, Polskim Towarzystwie Farmakologicznym, Polskim Towarzystwie Toksykologicznym, Polskim Towarzystwie Fizjologicznym, Polskim Towarzystwie Nauk Weterynaryjnych, Wrocławskim Towarzystwie Naukowym, Polskim Towarzystwie Magnezjologicznym, a także zagranicznych: Biochemical Pharmacology i European Ass. Veterinary Pharmacology and Toxicology[6].
Jako pierwszy w światowej nauce opublikował w 1955 roku hipotezę o leczniczym działaniu tlenku azotu, której weryfikacja w Stanach Zjednoczonych po 22 latach, wskazała drogę do odkrycia endogennego tlenku azotu, z kolei którego odkrywcy uzyskali Nagrodę Nobla. Wprowadził immunofarmakologię do nauk weterynaryjnych. Był promotorem 10 doktoratów i opiekunem 7 habilitacji. Uchodzi za twórcę Wrocławskiej Szkoły Farmakologii Weterynaryjnej. Za swoją działalność naukową był wielokrotnie odznaczany, m.in. Krzyżami Komandorskim, Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Rodła i odznaką „Budowniczy Wrocławia”, a także innymi odznaczeniami i wyróżnieniami regionalnymi oraz nagrodami ministerialnymi i uczelnianymi. W 1995 roku Akademia Rolnicza we Wrocławiu w uznaniu jego zasług nadała mu tytuł doktora honoris causa[4][3].
Publikacje (wybór)
- Sur le chimisme de l`action des nitrites dans l`organisme, "Compt. Rend. Soc. Sc. de Wrocław",1955.
- Catecholamin saving mechanizm – cykl prac o wzajemnej zależności katecholamin i glikosterydów, "Pol. J. Pharmacol. a. Pharm.}, 1979–1981, 1995.
- Alpha and Beta-Adrenergic Influences on Metabolism in Heart and Skeletal Muscle, "Vet. Res. Comm.", 1983.
- Chlormethine in Small Doses as Immunostimulator – LPS Synergism, "Arch. Immunol. et Ther. Exp.", 1985.
- Idea leku homeostatycznego na podstawie własnych immunologicznych badań niesterydowych leków przeciwzapalnych, "Med. Wet.", 1989.
- Farmakologia Weterynaryjna (wyd. 1974, 1978, 1984).
Przypisy
- ↑ Lista wybitnych absolwentów na stronie I LO im. Króla Kazimierza Wielkiego w Olkuszu, (dostęp 2011-02-23). [dostęp 2011-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
- ↑ Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 229. ISBN 83-223-2073-6.
- ↑ a b Biografia na stronie I LO w Olkuszu, (dostęp: 19.01.2011). [dostęp 2011-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
- ↑ a b Encyklopedia Wrocławia, pod red. J. Harasimowicza, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2001, s. 215.
- ↑ Historia Komitetu Nauk Weterynaryjnych. komwet.pan.pl. [dostęp 2015-04-01].
- ↑ Biografia na stronie Polskiej Akademii Nauk. [dostęp 2014-04-22].
Bibliografia
- Encyklopedia Wrocławia, pod red. J. Harasimowicza, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2001, s. 215.
- Marian Truszczyński, Bożena Obmińska-Mrukowicz. Wspomnienie o profesorze Tadeuszu Garbulińskim (1920-2011). „Postępy Nauk Rolniczych”. 3, 2011. ISSN 0032-5547.
Linki zewnętrzne
- Prof. zw. dr hab. cz Tadeusz Garbuliński, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2011-01-19] .
- Oficjalna strona internetowa profesora
- Biografia na stronie Polskiej Akademii Nauk. [dostęp 2014-04-22].
Media użyte na tej stronie
Autor: Jakubkaja, Licencja: CC BY-SA 3.0
Baretka odznaki tytułu honorowego Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej
Baretka: Medal Rodła
Autor: Jakubkaja, Licencja: CC BY-SA 3.0
Baretka odznaki tytułu honorowego Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej