Tadeusz Ginko

Tadeusz Ginko
Dr Jan
Data i miejsce urodzenia

2 kwietnia 1917
Kiejminy (powiat wileński)

Data i miejsce śmierci

28 października 1984
Katowice

Zawód, zajęcie

lekarz, chirurg

Alma Mater

Uniwersytet Stefana Batorego/Uniwersytet Kowieński

Tadeusz Ginko, pseudonim Dr Jan (ur. 2 kwietnia 1917 w Kiejminach, w powiecie wileńskim[1], zm. 28 października 1984 w Katowicach) – polski chirurg, profesor Kliniki Chirurgii Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach.

Życiorys

Był synem Hieronima, rzemieślnika i Filomeny z domu Smolskiej. Skończył szkołę powszechną, a następnie Gimnazjum Gimnazjum im. Króla Zygmunta Augusta w Wilnie[2][1]. W roku 1938 rozpoczął studia medyczne na wydziale lekarskim Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. W czasie studiów pracował jako zastępca asystenta w Zakładzie Histologii u prof. Stanisława Hillera (od trzeciego roku) i był członkiem ostatniego składu Akademickiego Klubu Włóczęgów Wileńskich, którego członkami byli wcześniej między innymi Czesław Miłosz i Paweł Jasienica. W klubie nosił pseudonim „Wałkoń”. Po wojnie pracując na Śląskiej Akademii Medycznej był osobą, która zainspirowała tamtejszych studentów do wielkich kajakowych wypraw turystycznych. W styczniu 1975 roku, razem z Wacławem Korabiewiczem i Bohdanem Nagurskim dokonał oficjalnego przeniesienia tradycji i atrybutów Akademickiego Klubu Włóczęgów Wileńskich na Akademicki Klub Kajakowy „Kajman” działający na uczelni, której był wykładowcą[3]. Kiedy w 1939 r. Uniwersytet Wileński został zamknięty Ginko kontynuował studia na tajnych kompletach i równocześnie prowadził ćwiczenia z histologii ze studentami I i II roku medycyny. Wyjechał do Kowna i tam w 1941 roku na uniwersytecie w Kownie ukończył studia. Podczas okupacji hitlerowskiej wykładał histologię na tajnych kompletach Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1940-1942)[4]. Wstąpił do oddziałów podziemnej Armii Krajowej, gdzie w latach 1942-1944 był lekarzem. Po wkroczeniu Armii Czerwonej na tereny Litwy, jego oddział AK został podstępnie aresztowany, rozbrojony i Ginko dostał się do niewoli w Kałudze, a potem uwięziony w obozie katorżniczej, przymusowej pracy (ZSRR, 1944-1946)[1]. Po uwolnieniu powrócił do Polski, nostryfikował dyplom na Uniwersytecie w Poznaniu i w latach 1946-1950 pracował jako lekarz w Pile i Płońsku. W 1948 r. Ginko został wcielony do wojska i podjął specjalizację w dziedzinie chirurgii w Specjalistycznym Okręgowym Szpitalu nr 2 w Toruniu.

W marcu 1950 r. przeniósł się na Śląsk, gdzie rozpoczął pracę w I Klinice Chirurgii Śląskiej Akademii Medycznej u prof. Józefa Gasińskiego. Został jednym z pierwszych doktorantów tej uczelni, która na podstawie dysertacji pt. „Ciała obce i zranienia płuc i opłucnej pochodzenia postrzałowego oraz ich powikłania” 8 marca 1951 przyznała mu tytuł doktora nauk medycznych.

Od 1950 roku, aż do śmierci w 1984 związał się ze Śląską Akademią Medyczną. Początkowo w latach 1950-1962 pracował w klinice chirurgicznej w Zabrzu. W październiku 1963 w Szpitalu przy ul. Francuskiej w Katowicach, rozpoczął organizację i tworzenie II Kliniki Chirurgii Ogólnej Śląskiej Akademii Medycznej, którą kierował (1963-1984)[1].

Dalsza droga kariery zawodowej Tadeusza Ginko to habilitacja na podstawie rozprawy „Badania doświadczalne nad zastosowaniem przewodu obocznego lewokomorowego w operacjach aorty piersiowej” przyznana przez MZiOS 12 lipca 1974. Uchwała Rady Państwa z 1 marca 1976 powołana go na stanowisko profesora nadzwyczajnego.

Był prorektorem ds. dydaktyki i wychowania ŚlAM (1981-1982), a w 1983 r. został mianowany kierownikiem I Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej.

Jest autorem 31 i współautorem 87 artykułów naukowych zamieszczonych w periodykach medycznych.

Profesor Ginko posiadał uzdolnienia i zainteresowania artystyczne; hobbystycznie zajmował się karykaturą i rzeźbą[5].

Został pochowany na Cmentarzu Bonifratrów w Katowicach-Bogucicach[6].

Twórczość beletrystyczna

  • Wspomnienia 1939-1946, 2009, Bydgoszcz, Biblioteka Wileńskich Rozmaitości, ISBN 83-87865-65-6
  • Wspomnienia z Kaługi 1944-1946, 1993, Bydgoszcz, Biblioteka Wileńskich Rozmaitości

Odznaczenia i wyróżnienia

Życie prywatne

Żoną Tadeusza Ginki była Wanda Dziewulską. Miał czworo dzieci: Anielę, Wojciecha, Tomasza (lekarz) i Tadeusza.

Bibliografia

  • S. Szczygieł, A. Puzio, T. Ginko. [The artistic interests of Professor Tadeusz Ginko, M.D. PH.D.(1917-1984)].. „Arch Hist Filoz Med”. 64 (2-3), s. 197-207, 2001. PMID: 11968182. 

Przypisy

  1. a b c d e Alfred Puzio, Tadeusz Ginko - Biogram, aleph.sum.edu.pl [dostęp 2019-09-22].
  2. Nota biograficzna, stanowiąca wstęp do Wspomnień z Kaługi 1944-1946
  3. A. Srebrakowski, Wileńscy „Włóczędzy”, Wrocław 1997
  4. Leszek Zasztowt: Materiały dotyczące tajnego nauczania na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie w latach 1939-1946. [w:] Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 1993;38/4 71-119 [on-line]. 1993. [dostęp 2018-11-12].
  5. S. Szczygieł, A. Puzio, T. Ginko. [The artistic interests of Professor Tadeusz Ginko, M.D. PH.D.(1917-1984)].. „Arch Hist Filoz Med”. 64 (2-3), s. 197-207, 2001. PMID: 11968182. 
  6. Pożegnanie lekarzy stażystów rocznik 2016/2017. 30.10.2017. [dostęp 2018-11-12]. (pol.).
  7. Maria Kempa, PROFESOR TADEUSZ GINKO: DROGA NAUKOWA OD USB W WILNIE DO ŚAM W ZABRZU. Abstrakt z Międzynarodowej Konferencji Historii Medycyny Wileńskiej na 25-lecie Polskiego Stowarzyszenia Medycznego na Litwie, 2015

Linki zewnętrzne