Tadeusz Karyłowski

Grobowiec Zgromadzenia Jezuitów na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
Okładka Godzinek... ks. Karyłowskiego

Tadeusz Karyłowski (ur. 5 czerwca 1882 w Warszawie, zm. 16 września 1945 tamże) – polski jezuita, poeta i tłumacz.

Syn mechanika Konstantego Karyłowskiego i Natalii z Drzewińskich. Szkołę średnią ukończył w Krakowie. Maturę zdał w 1899 roku, 17 września tego samego roku wstąpił do zakonu jezuitów w Starej Wsi. W latach 1899–1905 odbył studia klasyczne, następnie w latach 1905–1908 studiował filozofię. Od 1908 do 1909 roku był nauczycielem w gimnazjum jezuickim w Chyrowie, po czym przeniósł się do Krakowa, gdzie w latach 1909–1913 studiował teologię. W 1911 roku otrzymał święcenia kapłańskie. W latach 1914–1919 odbył na Uniwersytecie Jagiellońskim kolejne studia z zakresu literatury polskiej i francuskiej. W 1930 roku opuścił Kraków, do wybuchu II wojny światowej przebywając w Wilnie i Lublinie. Okres okupacji spędził w Krakowie, w 1945 roku wyjechał do Warszawy, gdzie zmarł.

Swoją twórczość literacką i poetycką ogłaszał na łamach wielu czasopism, m.in. Naszych Wiadomości, Przeglądu Chyrowskiego, Głosu Ewangelii, Muzyki i Śpiewu, Niedzieli i in. Od 1909 roku stały współpracownik Przeglądu Powszechnego. W 1918 roku opublikował w Krakowie utwór wierszowany Miecio Chwalibóg. Obrazki z młodych lat bohatera pod Rokitną, a w 1920 roku Sonety z Tatr[1]. W 1930 roku opublikował Godzinki o Duchu Świętym[2].

Przez szereg lat zajmował się hymnologią, tłumaczył hymny kościelne[3]. Jego przekłady Te Deum[4] i Tantum ergo zastąpiły teksty uprzednio używane w liturgii[5]. Opublikował kilka prac z zakresu hymnologii, m.in. Exultet, jego pochodzenie i dzieje (1923) i Pochodzenie hymnu Te Deum (1927). Przełożył z łaciny Eneidę Wergiliusza; tłumaczenie to zostało wydane w 1924 roku w serii Biblioteka Narodowa i doczekało się kilku wznowień. Tłumaczył także poezje Macieja Sarbiewskiego (wydane z rękopisu przez Instytut Wydawniczy „PAX” w 1980 roku[5]), O naśladowaniu świętych Maximiliana Hubera, Zapaleńca bożego José Marii Pemána.

Przełożył też z łaciny na język polski pieśń „Przybądź Duchu Święty”[6].

Został pochowany w grobowcu Zgromadzenia Jezuitów na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 215-5/6-1/2)[7].

Przypisy

  1. ↑ Tadeusz Karyłowski, Sonety z Tatr, Kraków 1920, polona.pl [dostęp 2018-07-19].
  2. ↑ Godzinki o Duchu Świętym. Biblioteka Narodowa. [dostęp 2021-09-08].
  3. ↑ Edward Breza: Syn Boży w Hymnach kościelnych (pol.). bazhum.muzhp.pl, 2013. s. 20. [dostęp 2017-08-06].
  4. ↑ Ks. Janusz Drewniak: Czyja to melodia? W poszukiwaniu kompozytora „Te Deum” (pol.). opoka.org.pl. [dostęp 2017-08-06].
  5. ↑ a b Felicjan Paluszkiewicz: Mały słownik jezuitów w Polsce. Warszawa: Bobolanum, 1995, s. 97.
  6. ↑ Przybądź Duchu Święty w serwisie Polska Tradycja.
  7. ↑ Cmentarz Stare Powązki: JEZUICI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2017-10-24].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Grobowiec Zgromadzenia Jezuitów (Cmentarz Powązkowski).JPG
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grobowiec Zgromadzenia Jezuitów na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, pochowani są w nim między innymi: br. Tadeusz Pałubicki (1936-2012), o. Józef Bartnik (1929-2013) - duszpasterz akademicki, doktor nauk chemicznych w zakresie chemii fizycznej i teoretycznej, pracownik naukowy Wydziału Chemii UW, o. Stefan Moysa-Rosochacki (1922-2007) - kierownik Katedry Teologii Systematycznej i Ekumenicznej Sekcji św. Andrzeja Boboli Bobolanum Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie, br. Stefan Franczak (1917-2009) – twórca nowych odmian kwiatów, odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, o. Jan Charytański (1922-2009) – teolog, o. Kazimierz Barczyński (1922-2009), br. Zbigniew Łada (1928-2009) - długoletni pracownik Biblioteki Narodowej, Biblioteki Akademii Teologii Katolickiej (poprzedniczki UKSW) oraz Biblioteki „Bobolanum”, br. Kazimierz Kowalczyk (1924-2009), o. Mirosław Paciuszkiewicz (1931-2010) - znany duszpasterz osób żyjących w związkach niesakramentalnych, były redaktor naczelny „Przeglądu Powszechnego” i moderator Stowarzyszenia „Przymierze Rodzin” w Warszawie, Jacek Bolewski (1946-2012) – teolog i pisarz.
Pierwsze wydanie Godzinek o Duchu Świętym, Kraków 1930.jpg
Pierwsze wydanie Godzinek o Duchu Świętym, Kraków 1930