Tadeusz Lipski (wojskowy)

Tadeusz Lipski
Puchacz, Granit
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia

30 marca 1920
Świrz

Przebieg służby
Lata służby

1943–1946

Siły zbrojne

Kotwica symbol.svg Armia Krajowa
Orzeł LWP.jpg Wojsko Polskie
Sign (cross) of Narodowe Siły Zbrojne (NSZ) at plaque in Sanok.jpg Narodowe Siły Zbrojne

Jednostki

Inspektorat Południowy Okręgu Lwów AK - Obwód Przemyślany
34 Budziszyński Pułk Piechoty
Samodzielny Batalion Operacyjny NSZ „Zuch”

Stanowiska

dowódca kompanii NSZ

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
Obrona Hanaczowa
Bitwa pod Budziszynem
działania zbrojne podziemia antykomunistycznego w Polsce

Tadeusz Lipski vel Tadeusz Puchacz (ur. 30 marca 1920 w Świrze) – polski dowódca wojskowy, podoficer Armii Krajowej, żołnierz partyzantki antykomunistycznej.

Życiorys

Urodził się 20 marca 1920 roku w Świrze jako syn Józefa i Anny z d. Semmer. Od 1942 roku żołnierz ZWZ-AK. Po rozpoczęciu przez ukraińskich nacjonalistów czystki etnicznej w Małopolsce Wschodniej brał udział w obronie Hanaczowa[1].

Od lata 1944 roku w 2 Armii Wojska Polskiego w 34 Pułku Piechoty. Ranny w kwietniu 1945 w bitwie pod Budziszynem. Służył w 1 kompanii strzeleckiej I batalionu w 34 Pułku Piechoty w składzie 8 Dywizji Piechoty, pełniąc stanowiska dowódcy 2 plutonu i zastępcy dowódcy kompanii ds. liniowych (w stopniu podporucznika) oraz dowódcy kompanii (w stopniu porucznika)[2].

21 kwietnia 1946 roku wraz z kolegą, chorążym Henrykiem Książkiem z bronią w ręku zdezerterował i przyłączył się do Samodzielnego Batalionu Operacyjnego NSZ „Zuch” majora Antoniego Żubryda. Po degradacji Kazimierza Kocyłowskiego został dowódcą kompanii. Wraz z Henrykiem Książkiem wziął udział w egzekucji szefa Wydziału Polityczno-Wychowawczego 8 Dywizji Piechoty kpt. Abrahama Premingera. 18 maja 1946 roku brał udział w potyczce na Posadzie Olchowskiej w Sanoku przy ulicy Kazimierza Lipińskiego obok Fabryki Wagonów, w wyniku której żołnierze Żubryda zastrzelili szefa sztabu 8 Drezdeńskiej Dywizji Piechoty ppłk. Teodora Rajewskiego i ranili sowieckiego mjra Piwowara. Według relacji samego Lipskiego oraz zeznań aresztowanych partyzantów, to on miał wówczas zabić Rajewskiego[3].

W czerwcu 1946 wyjechał na Ziemie Odzyskane i tam został nauczycielem. Był poszukiwany przez PRL-owskie organy ścigania. Rozpoznany i aresztowany 9 kwietnia 1964 przez Służbę Bezpieczeństwa. Śledztwo prowadziła prokuratura Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy. Wyrokiem Sądu Pomorskiego Okręgu Wojskowego z dnia 18 lipca 1964 skazany na 12 lat więzienia po zastosowaniu amnestii.

Przypisy

  1. Jerzy Węgierski, W lwowskiej Armii Krajowej, Warszawa 1989, Wydawnictwo Pax, ISBN 83-211-1044-4 , ss. 107, 160, 279
  2. W publikacji z 2005 Benedykt Gajewski wskazał tożsamość: Tadeusz Puhacz. Por. Aneks. 20. Obsada personalna oficerów 34pp. W: Benedykt Gajewski: Walka z ukraińskim podziemiem na południowo-wschodnim obszarze Polski w latach 1944-1948. Publikacje, raporty, relacje, zeznania. Sanok: 2005, s. 410.
  3. Andrzej Romaniak. Potyczka. „Tygodnik Sanocki”, s. 10, Nr 8 (1157) z 21 lutego 2014. 

Bibliografia

  • Krzysztof Kaczmarski i Andrzej Romaniak (red), Powiat sanocki w latach 1944–1956, Muzeum Historyczne w Sanoku i Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie, Rzeszów–Sanok 2007

Media użyte na tej stronie

Kotwica symbol.svg
Autor: Liftarn, Licencja: CC BY-SA 2.5
Kotwica symbol
Sign (cross) of Narodowe Siły Zbrojne (NSZ) at plaque in Sanok.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Znak Narodowych Siły Zbrojnych (NSZ) na tablicy pamiątkowej w Sanoku