Tadeusz Mańkowski
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu - Państwowych Zbiorów Sztuki | |
Okres | od 1945 |
Poprzednik | stanowisko utworzone |
Następca | |
Odznaczenia | |
Tadeusz Mańkowski (ur. 2 sierpnia 1878 we Lwowie, zm. 8 sierpnia 1956 w Krakowie) – polski prawnik, historyk sztuki, muzealnik, pracownik Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego, dyrektor Zamku Królewskigo na Wawelu – Państwowych Zbiorów Sztuki (1945-1951).
Życiorys
W wieku 5 lat został osierocony przez ojca - Włodzimierza Mańkowskiego, sędziego. Ukończył we Lwowie szkołę średnią i odbył studia na Uniwersytecie Lwowskim, uzyskując w 1904 tytuł doktora praw. W czasie studiów, w latach 1898-1902 pracował w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich. Po studiach odbył roczną praktykę sądową w Innsbrucku, następnie powrócił do Lwowa i został adwokatem. Jego głębokie zainteresowanie historią sztuki, rozwijane w ciągu wielu lat, przyniosło efekty w postaci licznych artykułów naukowych oraz referatów na konferencje i kongresy z dziedziny sztuki i archeologii. W uznaniu zasług został członkiem Towarzystwa Naukowego we Lwowie, PAU, Towarzystwa Orientalistycznego, Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, członkiem Komitetu Teorii i Historii Sztuki PAN.
Lata II wojny światowej spędził we Lwowie, pracując w instytucjach naukowych i kulturalnych miasta.
W 1945 wysiedlony ze Lwowa w akcji ekspatriacyjnej Polaków zamieszkał w Krakowie, gdzie w latach 1945-1951 był dyrektorem Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu. Urządził tam tymczasową ekspozycję zbiorów sztuki, gdyż najcenniejsze eksponaty (m.in. arrasy) wywiezione zostały w 1939 do Kanady, zorganizował pracownie konserwacji zabytków.
W 1948 habilitował się na UJ i jako docent prowadził tam wykłady.
Był żonaty ze Stefanią (z domu Nikorowicz). Nie miał dzieci. Został pochowany na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie (kwatera SC13-1-65)[1].
Odznaczenia
29 października 1947 nadano mu Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[2]. W 1955 otrzymał Medal 10-lecia Polski Ludowej[3]
Spuścizna naukowa
223 dzieła (prawie wszystkie wydane, tylko 9 pozostających w rękopisie), w tym pozycje obejmujące:
- kulturę i sztukę Lwowa
- sztukę epoki stanisławowskiej
- Wawel i jego zbiory oraz sztukę Renesansu
- sztukę za króla Jana III
- sztuki zdobnicze
- sztukę Wschodu
- sztukę ormiańską w Polsce
- sarmatyzm w sztuce polskiej
- dzieła artystów obcych w polskim posiadaniu
- sylwetki polskich kolekcjonerów sztuki oraz nekrologi wybitnych historyków sztuki.
Wybrane publikacje
- Prawo łowieckie w Polsce w wiekach średnich (1904)
- Hoczew i Balowie (w 400 rocznicę fundacyi kościoła w Hoczwi) (1910)
Przypisy
- ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 181, ISBN 978-83-233-4527-5 .
- ↑ „za zasługi położone w zabezpieczeniu arcydzieł kultury polskiej” M.P. z 1947 r. nr 149, poz. 893, pkt 1
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450
Bibliografia
- Polski Słownik Biograficzny. T. XIX. 1974, s. 522-524,
- Tadeusz Mańkowski: Polskie tkaniny i hafty XVI-XVIII w. Wrocław. Ossolineum 1954, 180 s., 140 il.
Linki zewnętrzne
- Zdzisław Żygulski - Wspomnienie o Tadeuszu Mańkowskim
- Tadeusz Mańkowski – publikacje w bibliotece Polona
Media użyte na tej stronie
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób prof. Tadeusza Mańkowskiego na cmentarzu Salwatorskim